Ii. Bob trapesiya. Ta'rif, formulalar va xususiyatlar

Trapetsiyaning tomonlari va diagonallarini qanday topish mumkin

Trapetsiyaning yon tomonlari va diagonallarini topish quyidagi formulalar yordamida amalga oshiriladi:

Ushbu formulalarda rasmdagi kabi belgilar qo'llaniladi.
a - trapetsiya asoslarining eng kichigi
b - trapetsiya asoslarining eng kattasi
c,d - tomonlar
h 1 h 2 – diagonallar

Trapetsiya diagonallari kvadratlari yig'indisi trapetsiya asoslarining ikki baravar ko'paytmasiga va tomonlar kvadratlari yig'indisiga teng (Formula 2)


Ta'riflar
Trapezoid - bu ikki tomoni parallel, qolgan ikki tomoni parallel bo'lmagan qavariq to'rtburchak.
Trapetsiyaning parallel tomonlari uning asoslari, qolgan ikki tomoni esa tomonlari deyiladi.
Trapetsiya balandligi - bu bir asosning istalgan nuqtasidan boshqa asosga tushirilgan perpendikulyar.
Teoremalar: trapetsiyaning xossalari
1) Yon tomondagi burchaklar yig'indisi \(180^\circ\) ga teng.
2) Diagonallar trapetsiyani to'rtta uchburchakka ajratadi, ulardan ikkitasi o'xshash, qolgan ikkitasi teng.

Teoremalar: teng yonli trapesiyaning xossalari
1) Teng yonli trapesiyaning asos burchaklari teng.
2) Teng yonli trapesiyaning diagonallari teng.
3) Diagonallari va asosi hosil qilgan ikkita uchburchaklar teng yon tomonlardir.
Teoremalar: teng yonli trapesiya belgilari
1) Agar trapetsiya asosidagi burchaklar teng bo'lsa, u teng yon tomonli bo'ladi.
2) Trapetsiyaning diagonallari teng bo'lsa, u teng yon tomonli bo'ladi.

















FOYDALANGAN ADABIYOTLAR

1. 
   7-11- sinflar uchun geometriya A.R.Pogorelov. Akademik litseylar uchun geometriya Ismoilov.
   

2. “T. Jo`raev va boshqalar. "Oliy matematika asoslari". 1-qism, "O`zbekiston", T. 1995
3. T. Shodiev. "Analitik geometriyadan qo`llanma", "O`qituvhi", T. 1973
4. B. A.Abdalimov. "Oliy matematika", "O`qituvhi", T. 1994
5. V.E.Shneyder va boshqalar. "Oliy matematika qisqa kursi" 1-qism, "O`qituvchi", T. 1985
6. Fizika, matematika va informatika (ilmiy - uslubiy jurnal), №4 va №6, 2004
7. S.P.Vinogradov. Oliy matematika "O`qituvchi", T. 1964
8. www.ziyonet.uz
9. WWW.ziyonet.uz
10. WWW.google.uz