Iii. Чизиқли бўлмаган регрессия моделлари
Download 0.75 Mb.
|
3 Эконометрика
 ва  бўлганда иккинчи даражали парабола ўзининг энг қуйи нуқтасига симметрик бўлади. Бундай ҳолат функциянинг боғланиш йўналишини (камайишни ўсишга) ўзгартирувчи энг кичик қийматни топиш имконини беради. Фараз қилайлик ишлаб чиқариш ҳаражатларини ишлаб чиқарилган махсулот ҳажмига боғлиқлиги қуйидаги тенглама билан тавсифлансин:
 ,
у ҳолда энг кам ҳаражатга  махсулот бирлиги ишлаб чиқарилганда эришилади  .
Бунга қуйидаги жадвалдаги  нинг қийматларини тенгламага қўйиб кўриб ишонч ҳосил қилиш мумкин:
Иккинчи тартибли парабола эгри чизиғи симметрик бўлганлиги сабабли у аниқ тадқиқотларда ҳар доим ҳам қўлланилавермайди. Тадқиқотчи кўпинча параболанинг тўлиқ шакли билан эмас балки, унинг айрим сегментидан фойдаланиб иш юритади. Параболик боғланишнингпараметрлари ҳар доим ҳам мантиққа эга бўлавермайди. Шунинг учун боғланиш графиги иккинчи тартиблипараболани аниқ ифодаламаса, у бошқа чизиқли бўлмаган функцияга алмаштирилади, масалан даражали функцияга. Иккинчи тартибли кўпроқ қишлоқ хўжалигида хосилдорликни берилган ўғитлар миқдорига боғлиқлигини тавсифлаш учун қўлланилади. Боғланишнинг бу шакли шу билан асосланадики, -ўсимликка берилаётган ўғитнинг миқдори ортиши билан ҳосилдорлик, фақат берилаётган ўғитнингмиқдори оптимал дозасига етгунга қадар ошиб боради, дейилади. Дозанинг кейинги ортиши ўсимлик учун зарар ва ҳосилдорликни камайишига олиб келади. Шунинг учун амалда бундай боғланиш кўпроқ параболанинг сегменти кўринишида берилади. Мисол сифатида 3.1-жадвал маълумотларини кўриб чиқамиз. Download 0.75 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|
