Ijtimoiy fanlar

Axborot-psixologik xavfsizlik deb - individual, guruhiy psixologik va omma 
psixologiyasiga, jamiyatning ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy, ma’naviy, madaniy, 
ekologik va boshqa sohalariga qaratilgan turli darajalardagi salbiy ta’sir 
o‘tkazishlardan himoyalanganlik holatini tushunish lozim.
Bunda axborot-psixologik tahdidlardan himoyalash asosiy maqsad qilib olinishi 
hamda maqsadga yo‘naltirilganligi bo‘yicha ularni tabaqalashtirish mumkin:
- ijtimoiy sohadagi axborot-psixologik tahdidlar;
- iqtisodiy sohadagi axborot-psixologik tahdidlar;
- siyosiy sohadagi axborot-psixologik tahdidlar;
- ma’naviy sohadagi axborot-psixologik tahdidlar;
- fan va texnika sohalaridagi axborot-psixologik tahdidlar; 
- harbiy sohadagi axborot-psixologik tahdidlar;
- xavfsizlik sohasidagi axborot-psixologik tahdidlar;
- ekologiya sohadagi axborot-psixologik tahdidlar;
- ta’lim-tarbiya sohasidagi axborot-psixologik tahdidlar;
- tibbiyot sohasidagi axborot-psixologik tahdidlar;
- madaniyat sohasidagi axborot-psixologik tahdidlar;
- oziq-ovqat sohasidagi axborot-psixologik tahdidlar;
- boshqaruv sohasidagi axborot-psixologik tahdidlar va b. 
2. Diniy tahdid va ularning kelib chiqish 
Din – jamiyatdagi shaxs munosabatlarini tartibga solib turuvchi, inson ichki 
dunyosini shakllantirishning eng ta’sirchan vositalaridan biri hisoblanadi.
Ammo, bugungi kunda ijtimoiy ong shakli hisoblangan bu tushunchadan turli
maqsadlar yo‘lida foydalanish ortib bormoqdaki, natijada inson omiliga qarshi
kurashda din birlamchi vosita bo‘lib qolmoqda. Shu nuqtai nazardan olib qaraganda diniy 
tahdid bu – diniy g‘oya va mafkuralar bilan niqoblangan yovuz
niyatli kuchlar o‘rtasidagi manfaatlar tuqnashuvi demakdir. Bu jrayonda asosiy
ob’yekt inson ongi hisoblanib, unga ta’sir etish yo‘nalishlari turli tumandir.

---

84 
Bugungi kunda dunyoda mohiyati va udumlar shakliga ko‘ra turli
ko‘rinishdagi diniy qarashlar mavjud bo‘lib, ularning umumiy soni ikki yuzga
yaqindir. Ular bir xudoli va ko‘p xudoli, urug‘-qabilaviy, milliy va jahon dinlari
bo‘lishi mumkin. Ammo asosiy masala, ularning sonida emas balki e’tiqodiy
bo‘linishida bo‘lib qolmoqda. Aynan mana shu bo‘linish sabab turli-xil ziddiyatlar,
qarama-qarshiliklar yuzaga kelib, inson ruhiyatiga sokinlik, xotirjamlik, ma’naviy
madad berish uchun asrlar osha shakllanib kelgan «din» – azob beruvchi, ma’naviy
qashshoqlik sari harakatlantiruvchi vosita bo‘lib qolmoqda.
Savol: insonni ma’naviy kamolot sari еtaklovchi, uning qalbida yaxshi va
yomon (savob va gunoh, halol va harom) tushunchalarini uyg‘otish uchun asrlar
osha shakllanib kelgan bu fenomenga nisbatan bunday (salbiy) tamg‘alarning
bosilishiga kim yoki nima sabab bo‘lmoqda?
Albatta javoblar turli tuman bo‘lishi tabiiy, ammo quyida asosiy sabablarni
keltirib o‘tamiz: