Ijtimoiy muammolarni hal qilishda moliyaning roli

Key words: finance, population income, social sphere, state budget, real income.
Kirish
Ijtimoiy sohaning mavjudligining asosiy maqsadini milliy iqtisodiyotning asosiy elementi bo‘lgan, shuningdek, umuman ijtimoiy barqarorlikni ta’minlaydigan aholi turmush darajasini oshirishdan iborat. Shunday qilib, ijtimoiy sohadagi muammolar barcha davlatlar uchun dolzarbdir.
Ijtimoiy sohada moliyaviy resurslarni boshqarish mamlakatdagi ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy jarayonlarning beqarorligi tufayli juda murakkab. Bugungi kunga kelib amalga oshirilayotgan davlat siyosati alohida bo‘linmalarning iqtisodiy mustaqilligini mustahkamlash, ularga samarali boshqaruv qarorlarini qabul qilish vakolatlarini berish orqali milliy iqtisodiyotni takomillashtirishga qaratilgan.
Biroq bugungi kunda ijtimoiy sohadagi ayrim muammolar jamiyatdagi ijtimoiy-iqtisodiy barqarorlikka alohida xavf tug‘dirmoqda, shuning uchun strategik qarorlarni ishlab chiqishda bunday qarorlarning ijtimoiy oqibatlarini hisobga olish zarur.
Mavzuga oid adabiyotlarning tahlili
Ijtimoiy muammolarni hal qilish uchun moliyadan foydalanish ON. Markova, E.A. Lyubimova ilmiy-tadqiqot ishlarida batafsil o‘rganilgan[1].
Ijtimoiy-iqtisodiy muammolar haqida G. E Kontsevich ilmiy-tadqiqotlarida yoritib berilgan[2].
Moliya T.Malikov, O.Olimjonov. Iqtisodiyotda ijtimoiy muammolarni hal qilishda moliyaning ahamiyatini keng yoritib berilgan[3].


Taxlil va natijalar
Ijtimoiy soha inson hayotining eng muhim tomonlarini qamrab oladi. Uni rivojlantirishning asosiy yo‘nalishi aholi turmush darajasi va sifatini oshirishdan iborat. Hayot darajasining shakllanishi moliyaning bevosita va faol ishtirokida sodir bo‘ladi. Ijtimoiy sohada qator muammolar mavjud¹:
-aholi turmush darajasini oshirish;
-fuqarolarning turli toifalari va ijtimoiy guruhlariga nisbatan ijtimoiy adolatga erishish;
-jinsi, yoshi, millati, yashash joyidan qat'i nazar, barcha fuqarolarning yashash minimumini ta’minlash;
-mehnat va tadbirkorlik faoliyatini rag‘batlantirish;
-barcha mehnatga layoqatli fuqarolarni davlat xarajatlarini moliyalashtirishda ishtirok etishga jalb etish.
1-jadval