Ikki qavatli lipid membranalari. Bir va ikki qavatli sun’iy membranalar, ionlarning induksiyalangan transporti

Ikki qavatli lipid membranalari. Bir va ikki qavatli sun’iy membranalar, ionlarning induksiyalangan transporti.

REJA:

• Lipid nima?
• Ikki qavatli lipid.
• Bir va ikki qavatli sun’iy lipidlarning tuzilishi.
• Xulosa.

• Lipidlar (yunoncha: lipos—yog’) barcha tirik hujayralar tarkibida bo’ladigan yog’simon moddalar. Tirik organizm hayot faoliyatida lipidlar muhim ahamiyatga ega . Lipidlar biologik membrananing asosiy komponentlaridan biri bo’lib, hujayralarning o’tkazuvchanligiga, ko’pgina fermentlarning faollligiga tasir korsatadi, nerv impulsini uzatishda, muskullar qisqarishida, hujayralararo immunokimyoviy jarayonlarda qatnashadi. Lipidning yana bir funksiyasi energiya rezervi, hayvon va o’simliklarda suv qochiruvchi himoya va termoizolyasiga qoplamasi hosil qilish, shuningdek turli organlarni mexanik tasirlardan saqlashdan iborat. Ko’pchilik lipidlar yuqori yog’ kislatalari, spirtlar yoki aldegidlarning hosilalaridir. Kimyoviy tarkibiga ko’ra lipidlar bir necha sinfga bo’linadi . Oddiy lipidlar yog’ kislotalari yoki aldegidlar va spirtlar qoldig’idan tarkib topgan moddalardan iborat. • Lipidning yana bir funksiyasi energiya rezervi, hayvon va o’simliklarda suv qochiruvchi himoya va termoizolyatsiya qoplamasi hosil qilish, shuningdek turli organlarni mexanik tasirlardan saqlashdan iborat. Ko’pchilik lipidlar yuqori yog’ kislotalari, spirtlar yoki aldegidlarning hosilalaridir. Kimyoviy tarkibiga ko’ra lipidlar bir necha sinfga bo’linadi . Oddiy lipidlar yog’ kislotalari yoki aldegidlar va spirtlar qoldig’idan tarkib topgan moddalardan iborat.

Bularga yog’lar triglitseridlar va boshqa tabiiy glitseridlar, mum , yog’ kislotalari va yog’ spirtlari efirlari va diol lipidlar yog’ kislotalari va etilenglikol yoki bir ikki atomli spirtlar efirlar kiradi. Murakkab lipidlar ortofosfat kislota hosilalari fosfolipidlar hamda qand qoldiqlari glikolipidlardan tarkib topgan moddalardan iborat. Murakkab lipidlar malekulalarida ko’p atomli spirtlar glitserin (glitserin fosfatidlar yoki sifingozin sfingolipidlar) ham bo’ladi. • Bularga yog’lar triglitseridlar va boshqa tabiiy glitseridlar, mum , yog’ kislotalari va yog’ spirtlari efirlari va diol lipidlar yog’ kislotalari va etilenglikol yoki bir ikki atomli spirtlar efirlar kiradi. Murakkab lipidlar ortofosfat kislota hosilalari fosfolipidlar hamda qand qoldiqlari glikolipidlardan tarkib topgan moddalardan iborat. Murakkab lipidlar malekulalarida ko’p atomli spirtlar glitserin (glitserin fosfatidlar yoki sifingozin sfingolipidlar) ham bo’ladi. Ko’pchilik lipidlar spirt faol moddalar hisoblanadi. Lipidlar organizmida lipozalar tasirida fermentativ gidrolizga uchraydi. Bu jarayonda ajralib chiqayotgan yoki kislatalar adenozintrifosfat kislotalar ATF va koferment A bilan tasirlashib faollashadi, so’ngra oksidlanadi. Ko’pchilik lipidlar hujayralarda oqsillar bilan komleks murakkab moddalar lipoproteidlar holida bo’ladi. Lipidlar ekstraksiya usuli bilan olinadi.