Иккиламчи чўян темир-терсак ва чиқиндиларини ҳосил бўлиши ва ишлатилиши

Махсус ёқилғилар билан қиздириладиган ҳаво қиздиргичли вагранкалар арзон ёқилғи кўп бўлган районларда йирик комплекс шаклида қўлланилади.

• Махсус ёқилғилар билан қиздириладиган ҳаво қиздиргичли вагранкалар арзон ёқилғи кўп бўлган районларда йирик комплекс шаклида қўлланилади.
• Печни кислород билан бойитиб, қизитиш иссиқликни исроф бўлишини ва ёқилғини сарфини камайтиради.
• Ҳозирги вақтда вагранкада эритиш жараёнини жадаллаштириш ишларига кислород уч йўналишда йўлланилмоқда:
• 1) Вагранкадаги ҳавони бойитиш учун кислород ҳаво қиргизгичларидан ёки колоша (вагранкага солинадиган руда, флюс ва ёқилғи) аралаштирилади. Бунда коксни ёниш жараёни тезлашади ва металлни қиздириш жараёни ошади. Натижада чўян компонентларини куйишини камайтиради, вагранка ишлаб чиқариш унумдорлигини оширади.
• 3) Чўян аралашмаларини кислород билан оксидланишидан ажралган иссиқлик ҳисобига суюқ вагранка чўяни вагранка (копильники) ғаладонида керакли ҳароратгача қиздирилади.
• 3) Вагранка нови (желоб) дан ўтаётган чўян кислород оқими юборилиб тозаланади.

Кўриб ўтилган йўналишларда кислородни сарф бўлиши, пуфланадиган ҳавони кислород билан бойитганга қараганда 4-5 марта кам бўлади. Вагранкада эритишни жадаллаштириш учун айрим заводларда кальций карбид ишлатилади. СаС2 2 % миқдорда ишлатилиши металл ҳароратини 40 - 70 0 С оширади. Кальций карбидининг чўян ҳароратига таъсири 14 – жадвалда келтирилган.

• 14 - жадвал.
• Кальций карбидининг чўян ҳароратига таъсири.

Кокс сарфи, %	СаС2 сарфи, %	Новдаги чўяннинг ўртача ҳарорати, 0 С
10	3	1380
12	2	1400
16	2	1420
16	-	1360