Ikkita topshiriqni Javoblari. Makroiqtisodiyot-Fani Javoblar -fayldagi savollarga javob ixtiyoriy ta savollarga javob

---

Ikkita topshiriqni Javoblari. 
Makroiqtisodiyot-Fani 
Javoblar 
1-Fayldagi savollarga javob ixtiyoriy 2 ta 
savollarga javob. 
1-SAVOL
Pozitv va normativ makroiqtisodiyot tushunchalariga izoh bering? 
JAVOBI 
Makroiqtisodiyot umumiy iqtisodiy nazariyaning bo‘limi hisoblanib, unda milliy 
xo‘jalik darajasida iqtisodiyotning fundamental muammolari tadqiq qilinadi. 
Makroiqtisodiy nazariyaning ikki ko‘rinishi o‘zaro farqlanadi:
a) pozitiv makroiqtisodiyot; 
b) normativ makroiqtisoiyot. 
Pozitiv makroiqtisodiyot real iqtisodiy hodisalarni va ularning aloqadorliklarini 
o‘rganadi. 
Normativ makroiqtisodiyot esa qaysi sharoitlar yoki jihatlar maqbul yoki 
nomaqbul ekanligini belgilaydi, harakatning aniq yo‘nalishlarini taklif etadi
. 
13-SAVOL .
Ishsizlik deganda nimani tushunasiz? 
JAVOBI
⦁
Ishsizlik bozor iqtisodining muqarrar sherigidir va har qanday 
mamlakatda mavjud. Inflatsiya bilan bir qatorda , aholi turmush darajasini
pasaytiradigan muhim omili hamdir. Ushbu hodisa nima? 
⦁
Ishsizlik - mehnatga layoqatli aholi vaqtinchalik ishsizligi ⦁
. Bu har 
qanday sabab bilan mehnatga bo'lgan talabning unga bo'lgan talabdan 
oshadigan holatda paydo bo'ladi. Buning sababi, ishlab chiqarish hajmining 

---

pasayishi va minglab xodimlarning ozod etilishi, ishlab chiqarishni 
modernizatsiya qilish, yangi tatbiq etilayotgan texnologiyalar inson 
resurslaridan kamroq talab etadigan va yana ko'p narsalarni talab qiladigan 
iqtisodiy tushkunlik bo'lishi mumkin. Turli xil sabablarga ko'ra ishsizlikning turli 
shakllari mavjud.Ishsizlik mamlakat iqtisodiyoti uchun jiddiy muammodir. Agar 
uning kichik miqdori ortib borayotgan ishlab chiqarish 
⦁
hajmida zahira sifatida foydali bo'lsa, yuqori o'sish nafaqat YaIM ishlab 
chiqarishni emas, balki hokimiyat almashgunga qadar ijtimoiy-siyosiy 
tartibsizliklarni ham anglatadi.Oddiy fuqarolar uchun ishsizlik yanada jiddiy 
muammo. Ishidan ayrilgan kishi jiddiy moliyaviy va manaviy qiyinchililarga
duch kelmoqda . Moddiy qiyinchiliklarga va turmush darajasini pasayishiga 
qo'shimcha ravishda, u haddan tashqari stressni boshdan kechiradi, hayotdan 
tashqariga chiqarib yuborilgan, himoyasiz. Ishsizlarning hurmati, atniqsa , yangi 
ish topa olmasangiz , keskin kamayadi. Ba'zi hollarda majburiy ishsizlik 
odamning tanazzulga olib keladi odamlarni ichishga va giyohvandlikka olib 
boradi. Shunday qilib u ham jiddiy muammodir
. 
2- Fayldagi savollarga javob ixtiyoriy 4 ta 
masalani yechish 
1-Topshiriq. 
JAVOBI 
 Mасалалардан ихтиёрий 4 тасини ечинг 
Mикроиқтисодиёт ва макроиқтисодиёт соҳаларига ажратинг 
Makroiqtisodiyotga -
1- Ўзбекистонда 2020 йилда ишсизлик даражаси 9,5%ни ташкил этди ,
2- Ўзбекистон ялпи ички маҳсулотининг миқдори 2020 йилда таққослама 
нархларда 2019 йилга нисбатан 1,6% га ўсди ,
3- Мамлакатимизда истеъмол нахлари индекси 2021 йилда 1,6%га қадар 
пасайди. Shular kiradi.
Mikroiqtisodiyotga- 

---

1-АҚШга тегишли дастурий таъминот ишлаб чиқиш билан шуғулланувчи 
компания ўтган ойда 15 нафар ходимини ишдан бўшатди ва 
Ҳиндистондан олинган буюртмалар устида ишлай бошлади. 
2-Мамлакатимизнинг жанубий минтақаларида кутилмаган совуқ ҳаво 
ҳурмо ҳосилдорлигининг пасайишига ва нархининг ошиб кетишига олиб 
келди. 
3-Ипак йўли банки ўтган ҳафтада тадбиркорлик учун ажратаётган 
кредитлар бўйича фоиз ставкасини 4% пасайтирди. 
Shular mikroiqtisodiyotga kiradi. 

2-Topshiriq.
 
 JAVOBI 
YaIM tarkibidagi qo’shilgan qiymatni aniqlang: 
Ishlab chiqarish bosqichlari 
Mahsulotning bozor narxi Qo’shilgan qiymat 
Paxta ishlab chiqarish 
250 
250 
Ip ishlab chiqarish 
330 
80 
Gazlama to’qish 
380 
50 
Ko’ylak tikish 
480 
100 
Tayyor ko’ylakning chakana narxi 
590 
110 
Sotuvning umumiy qiymati 
2030 
------------ 
Qo’shilgan qiymat 
590 
330-250=80, 380-330=50, 480-380=100, 590-480=110. 
Tayyor ko'ylakning chakani narxi--590. 
8-Topshiriq.

---

JAVOBI 
.
Iqtisodiyotdagi ishsizlikning tabiiy darajasi - 6%, haqiqiy ishsizlik 10%ni tashkil 
etadi. Ishlab chiqarish hajmi - 600 mln. so’m. Ishsizlik tebranishlariga YaIMning 
ta’sirchanlik koeffitsienti 3 tashkil etsa, haqiqiy YaIMning potentsial YaIMdan 
uzilish miqdorini aniqlang. 
YaIMuz=-3(ihd-itd)=-3(10-6)=-12% kam 
600mln * 12% = 72 mln . 
Ishsizlik tufayli yo'qotilgan mahsulot 72 mln so'm. 
10-Topshiriq. 
 
JAVOBI
  
Agar ishsizlik darajasi joriy yilda 7,6 %, ishsizlikning tabiiy darajasi 6 % bo’lsa, 
real YaIM ni potentsial YaIM dan farqini hisoblang. Ouken koeffitsentini 3 ga 
teng deb oling. 
YaIMuz= -3(7.6-6) = -4.8
Real YaIM ni potensial YaIM dan farqi -4.8 ga farq qiladi