“Ilmiy va ijtimoiy bashoratning o’zro aloqadorligi”
“Ilmiy va ijtimoiy bashoratning o’zro aloqadorligi” 127-guruh talabasi To’qsonova Aziza Reja: 2. Bashoratning turlari. 3. Ilmiy bashorat ijod shakli sifatida Bashorat – kelajak haqidagi, ya’ni hali amalda mavjud bo‘lmagan, lekin rivojlanishning kutilayotgan rivojini belgilovchi ob’ektiv va sub’ektiv omillar ko‘rinishida hozirgi zamonda potensial mavjud bo‘lgan hodisalar va jarayonlar haqidagi bilim. 1) mifologik bashorat,1) kundalik bashorat; 2) intuitiv bashorat; 3) ilmiy bashorat, 4)ijtimoiy bashorat Prognozlashtirishning metodlari:
Ekstrapolyatsiya metodlari – qonuniyatlari o‘tmishda va hozirgi davrda yaxshi ma’lum bo‘lgan tendensiyalarni kelajakka tatbiq etishga asoslanadi.
Tarixiy analogiya – bu taqqoslash yo‘li bilan bilish. Taqqoslanayotgan ijtimoiy hodisalar o‘rtasida farq ham, o‘xshashlik ham mavjud bo‘lishi kerak.
Modellashtirish metodi bilish ob’ektlarining o‘zini emas, balki ular ning modellarini o‘rganishga asoslanadi.
Ekspertiza usulida baholash – bu ilmiy metodning mohiyati ekspertlar (fan va texnikaning turli sohasidagi etakchi mutaxassislar) tomonidan muammoni tahlil qilish va so‘ngra natijalarni formallashtirilgan asosda qayta ishlashdan iborat.
Kelajak ssenariylari – bu kuzatilayotgan tendensiyaning ehtimol tutilgan kelajagi haqidagi u yoki bu tusmolni asoslovchi dastlabki farazlarning tartibga solingan yig‘indisi.
1. Ekstrapolyasiya metodlari. 2. Tarixiy analogiya. 3. Modellashtirish. 4. Ekspertiza usulida baholash. 5. Kelajak ssenariylari. Bashoratning turlari: 1. Oddiy, 2. Induktiv, 3.Diniy 4.Ilmiy bashoratlar
Oddiy bashorat bu kundaiik hayotda uchrab turadigan, turmush tarzidan kelib chiqadigan bashoratdir
Induktiv bashorat ko‘proq faraz qilish bilan bogiiqdir. A m m o faraz ham insonning aql-zakovati, idrok qilishi bilan b o g’liq
Diniy bashorat esa insonlar va butun olam faoliyatiga
bag’ishlangan U kelajakni aytib berishga qaratilgandir. Diniy bashorat payg‘am -barlar va Alloh nomi bilan bog‘langan Ilmiy bashorat ijod shakli sifatida Oldindan ko'rishda obyektiv zaruriy shart-sharoitlar kifoya qilmaydi Foydalanilgan adabiyotlar Falsafa darslik Google Ziyo net
http://hozir.org
Do'stlaringiz bilan baham: |