Қимматли қОҒозлар бозори
Download 14.49 Kb.
|
Qimmatli qog\'ozlar bozori, Назаров А Н 5ЕК 93 2
Q I M M A T L I Q O G’ O Z L A R B O Z O R IAlisher Nazarov 5/ЕК-93-2Қимматли қоғозлар хақида тушунча Қимматли қоғозлар турлари Қимматли қоғозлар муомаласи ва бозорларнинг турлари Қимматли қоғозлар - бу уларни чиқарган шахс билан уларнинг эгаси ўртасидаги мулкий ҳуқуқларни ёки қарз муносабатларини тасдиқловчи дивиденд ёки фоиз кўринишида даромад тўлашни ҳамда ушбу ҳужжатлардан келиб чикадиган ҳуқуқларни бошқа шахсга бериш имкониятини назарда тутувчи ҳужжатлардир.
Қимматли қоғозларнинг фундаментал хусусияти уларнинг айланувчанлиги ва ликвидлилигидир. Айланувчанлик - бу қимматли қоғозларнинг бозорда харид қилинишига ва сотилишига, шунингдек, кўпчилик ҳолларда бошқа товарнинг айланишини осонлаштирувчи мустақил тўлов воситаси сифатида қўлланишга қодирлигидир. Ликвидлилик эса қимматли қоғозларнинг бозор нархининг камроқ ўзгариб туриши ҳамда сотиш учун унчалик кўп бўлмаган ҳаражатлар билан, шунингдек қимматли қоғозлар эгаси учун деярли зарарсиз ҳолда тезда сотилиш ва пул маблағларига (нақд ва нақдсиз шаклда) айланиш қудратидир. Қимматли қоғозлар ҳуқуқ субъектларига тегишли бўлишига қараб, қуйидагиларга бўлинади: тақдим этувчига тегишли қимматли қоғозлар номи (эгаси) ёзилган қиматли қоғозлар ордерли қимматли қоғозлар Қимматли қоғозлар турлари Ўзбекистон Республикасида қимматли қоғозларнинг энг кенг тарқалган тури акциялар ҳисобланади. 1993 йил 2 сентябрдаги «Қимматли қоғозлар ва фонд биржаси тўғрисида»ги Қонунга мувофиқ, акция - бу акциядорлик жамиятининг устав фондига юридик ёки жисмоний шахс муайян ҳисса қўшганидан гувоҳлик берувчи, акция эгасининг мазкур жамият мулкидаги иштирокини тасдиқловчи ҳамда унга дивиденд олиш ва, одатда, ушбу жамиятни бошқаришда қатнашиш ҳуқуқини берувчи, амал қилиш муддати белгиланмаган қимматли қоғоздир. Download 14.49 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|