Imtihon javoblari

2.To’la muomala layiqati nima va u qachon vujudga keladi? 
Muomila layoqati yosh va ruhiy salomatlik bilan boғliq. O‗zbekiston qonunlariga 
binoan to‗liq muomila layoqati fuqaro 18 yoshga tulgandan sung boshlanadi lekin ushbu 
qoidadan istisnolar ham mavjud. Masalan, shaxs jinoiy javobgarlikka 16 yoshdan ayrim 
jinoyatlar uchun 14 yoshdan tortilishi mumkin. Boshqa bir misol: «Oila kodeksi» ayrim 
xollarda 18 yoshga tulmasdan turib nikoxdan utishga ruxsat beriladi. Bunday fuqaro 
nikoxdan utgan vaqtdan boshlab to‗liq muomala layoqatiga ega bo‗ladi. Huquq manbai 
davlat idorasini muayyan huquqiy normativ hujjatlar, qonun aktlarida ifodalash, bayon 
kilish usuli va shaklidir. Huquqshunoslik fanida huquq manbaalarining quyidagi 4 
shakli e‘tirof kilingan: 
Huquqiy odat – bu jamiyat a‘zolari tomonidan o‗zok vaqt kullanilishi, doimiy 
takrorlanishi natijasida jamiyat tomonidan qabul kilingan xulq-atvor normasiga 
aylangan va keyinchalik davlat tomonidan tasdiklangan qoida. 
15-BILET 
1. Huquqbuzarlik va uning turlari.
Shaxslar ma‘lum huquqiy qoidalarga, huquq normalariga amal qiladilar. 
Bu qoidalarga amal qilmaslik, o‗rnatilgan huquqiy normalarning buzilishiga olib keladi. 
Bu esa huquqbuzarlik deb ataladi.
Huquqbuzarlik odatda 4 guruhga bo‗linadi: intizomiy 
huquqbuzarlik; 
fuqarolik 
huquqbuzarligi; 
ma‘muriy 
huquqbuzarlik; 
jinoiy 
huquqbuzarlik. 

---

Intizomiy huquqbuzarlik — xizmat burchini bajarib turganda har qanday mehnatda 
majburiy bo‗lgan mehnat tartib-qoida larining va rah bar
likka bo‗ysunish 
tamoyillarining buzi lishi. Masalan, ishga, o‗qishga kech qolish; ishga yoki o‗qishga 
sababsiz kelmaslik yoki sababsiz ketib qolish; 
ishga mast holda, spirtli ichimliklar, narkotik moddalar iste‘mol qil gan holda kelish va 
boshqalar.