Информация Хавфсизлиги


Очик (икки) калитли шифрлаш


Download 0.75 Mb.
bet42/50
Sana16.06.2023
Hajmi0.75 Mb.
#1503320
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   50
Bog'liq
Book security

6. Очик (икки) калитли шифрлаш
6.1. Очик калитли системаларнинг умумий тузилиши

Очик калитли криптосистемада иккита калит билан ишлаш кузда тутилади, бу калитларнинг биридан иккинчисини хисоблаб топиб булмайди. Калитларнинг биттаси жунатувчи томонидан химояланиш лозим булган информацияни шифрлашда ишлатилса, иккинчиси эса жунатилган шифрланган информацияни кабул килиб олиб, аслига тиклаш, яъни дешифрлаш учун ишлатилади. Агар шифрни очиш калитини математик хисоблашлар ёрдамида шифрлаш калитидан хосил килиб булмаса, у холда очик калитда шифрланган информациянинг махфийлиги таъминланган, деб хисобланади. Очик калитли криптосистемаларнинг умумий структураси 6-расмда келтирилган.


Очик калитли криптография хотира курилмасида сакланаётган маълумотларни эмас, балки узатилаётган маълумотларни шифрлашда юкори самарадорликка эга. Бундан ташкари, ундан фойдаланиш электрон пул системаларида ва телеалока курилмалари оркали ахборот узатишда кулланиладиган электрон ракамли имзоларни хосил килишда жуда кул келади.
Очик калитли криптграфик системада бир томонлама ёки тескари хисоблаш кийин булган (кайтмас) функциялардан фойдаланилади. Бу функциялар куйидаги хусусият эга булиши лозим: х нинг берилган кийматида шунчаки f(x) нинг кийматини хисобласа етарли булади, бирок y=f(x) булганда х нинг кийматини топиб булмайди, яъни бошкача айтганда f-1(x) тескари функциянинг кийматини фавкулодда хисоблаш кийин.
Агарда бу функциялар паролларга нисбатан ишлатилса, у холда х паролнинг кийматини эмас, балки f(x) функциянинг кийматини саклаш тушинилади. Х паролни текшириш учун f(x) функциянинг киймати хисоблаб топилади ва жадвалдаги киймат билан солиштирилади. Агар улар узаро мос тушса, парол кабул килинади. Бир томонлама функцияларнинг типик куриниши мувжуд эмас, шунинг учун улар хар бир аник шароит учун конструкцияланади. Бирок хар кандай холда хам х нинг барча узгаришлари натижасида хосил килинган ёки ишлаб чикилган f(x) нинг барча кийматларининг бир-биридан фарк килишини кафолатлаб булмайди. Шунинг учун бир томонламаликка булган талабни куйидагича тушунтириш мумкин: y функциянинг деярли барча кийматлари учун f-1(y) нинг ихтиёрий кийматини хисоблашнинг амалда бажариладиган методлари йук.


29-расм. Очик калитли криптосистемаларнинг умумий структураси.


Бир томонлама функцияларни тадкик этиш асосан куйидаги 3 йуналишда олиб борилмокда:



  1. дискрет даражага ошириш - Диффи - Хеллманн DH-алгоритми;

  2. оддий сонларни купайтириш - Райвист, Шамир, Эйделман RSA алгоритми;

  3. NP-тулалик масаласи, яъни рюкзакни тахлаш масаласи.


Download 0.75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   50




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling