Informatika 9 – dars. Mavzu: Algoritmning asosiy turlari Maqsad

Informatika-9. 9 – dars.
Mavzu: Algoritmning asosiy turlari
Maqsad:
1) ta’limiy: O`quvchilarga algoritmning asosiy turlari haqida ma’lumot berish;
2) tarbiyaviy: O`quvchilarga iqtisodiy tarbiya berish;
3) rivojlantiruvchi: O`quvchilarga algoritmlash ko`nikmalarini rivojlantirish.
DTS: Algoritmning asosiy turlarini bilish.
I. Tashkiliy davr
II. Takrorlash

1. 
   Qanday algoritmlar chiziqli algoritm deb ataladi?
   
2. 
   Qanday algoritmlar tarmoqlanuvchi algoritm deb ataladi?
   

1. 
   Qanday algoritmlar takrorlanuvchi algoritm deb ataladi?
   

III. Yangi mavzuni o`rganish
Har qanday algoritm mantiqiy tuzilishiga, ya’ni bajarilish tartibiga qarab uch asosiy turga bo‘linadi: chiziqli (ergashish), tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi.
Chiziqli algoritmlar. Barcha ko‘rsatmalari ketma-ket joylashish tartibida bajarib boriladigan algoritmlar chiziqli algoritmlar deyiladi. “Choy damlash”, doira yuzini hisoblash algoritmlari chiziqli algoritmlarga misol bo‘ladi. Lekin hayotimizdagi juda ko‘p jarayonlar shartlar asosida boshqariladi.
Tarmoqlanuvchi algoritmlar. Shartga muvofiq bajariladigan ko‘rsatmalar ishtirok etgan algoritmlar tarmoqlanuvchi algoritmlar deb ataladi. Algoritmlarning bu turi hayotimizda har kuni va har qadamda uchraydi. Eshikdan chiqishimiz eshik ochiq yoki yopiqligiga, ovqatla­nishimiz qornimiz och yoki to‘qligiga yoki taomning turiga, ko‘chaga kiyinib chiqishimiz ob-havoga, biror joyga borish uchun transport vositasini tanlashimiz to‘lash imkonimiz bo‘lgan pulga bog‘liqdir. Demak, tarmoqlanuvchi algoritmlar chiziqli algoritmlardan tanlanish imkoniyati bilan farqlanar ekan. Avvalgi darslardagi kvadrat tenglamani yechish, ikki sonning EKUBini topish algoritmlari tarmoqlanuvchi algoritmlarga misol bo‘ladi.
1–misol. Algoritmi formula yordamida berilgan funksiyani qiymatini hisoblashga doir tarmoqlanuvchi algoritmni blok-sxema yordamida tasvirlaymiz: