Innovatsiya-ziyo

Internet saytlari:
1. www.ziyo.net
2. www.thinsan.com
3. www. uforum.uz
4. www.literature.uz
YOZMA MADANIY NUTQNING ASOSIY KOMMUNIKATIV
SIFATLARI
nutqning to ‘g ‘riligi, aniqligi, mantiqiyligi, jo'yaliligi voqelanishi tahlili
Reja:
1. Yozma matnning to ‘g ‘rilik sifati.
2. Yozma matnning aniqlik sifati.
3. Yozma matnning mantiqiylik sifati.
4. Yozma matnning o‘rinlilik sifati.
Mashg‘ulot annotatsiyasi
Nutq - so‘zlovchi/yozuvchi tomonidan tinglovchi/o‘quvchiga 
qaratilgan matn ko‘rinishi. Nutq madaniy bo‘lishi uchun ma’lum 
talablarga javob berishi lozim. Bu talablar - nutqning to‘g‘riligi,
88

---

aniqligi, mantiqiyligi, ta’sirchanligi, tozaligi, o‘rinliligi va maqsadga 
muvofiqligi kabilar.
Nutqning to‘g ‘riligi - adabiy nutq me’yorlari (talaffuz, so‘z 
yasalishi, leksik, morfologik, sintaktik, uslubiy)ga qat’iy mosligidir. 
Har qanday to'gTi nutq madaniy bo‘lishi uchun boshqa kommunikativ 
sifatlarga ham ega bo‘lishi kerak.
Nutqning aniqligi til birliklarining o‘zi ifodalayotgan voqelikka 
mutlaqo mos va muvofiq kelishidir.
Nutqning mantiqiyligi uning asosiy sifatlari to‘g ‘rilik va aniqlik 
bilan chambarchas bog‘liq. Grammatik jihatdan to‘g ‘ri tuzilmagan 
nutq, muvaffaqiyatsiz tanlangan lug‘aviy birlik mantiqning buzilishiga 
olib keladi.
Tavsiya etiladigan adabiyotlar
Asosiy adabiyotlar:
1. Begmatov E., Mamatov A. Adabiy norma nazariyasi. 1-qism. -
Toshkent: “Navro'z”, 1997.
2. Kaykovus. Qobusnoma. ToTdirilgan ikkinchi nashri. -
Toshkent: “0 ‘qituvchi”, 2006.
3. Mahmudov N. 0 ‘qituvchining nutqi madaniyati. - Toshkent: 
Alisher Navoiy nomidagi 0 ‘zbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti, 
2007.
4. Kamegi D. 0 ‘z-o‘ziga ishonch hosil qilish va omma oldida 
so‘zlash san’ati. - Toshkent: “Yangi asr avlodi”, 2010.
5. Rasulov R. Nutq madaniyati va notiqlik san’ati. - Toshkent: 
“0 ‘zbekiston”, 2009.
6. Qo‘ng‘urov R., Begmatov E., Tojiyev Y. Nutq madaniyati va 
uslubiyat asoslari. -Toshkent: “0 ‘qituvchi”, 1992.