Instituti "marketing" kafedrasi

4-mavzu. Brendni loyihalashtirish bosqichlari. brendning tarkibiy qismlari Topshiriqlar

1. 
   masala
   

Xalqaro segmentatsiya turlarini belgilab bering.

1. 
   «Jiguli» avtomobili rivojlanayotgan mamlakatlarda puldoraholiga yo‘naltirilgan, Fransiyada esa kambag‘al aholi uchun mo‘ljallangan. Mazkur xalqaro segmentatsiya qanday segmentatsiya turini anglatadi?
   
2. 
   har bir mamlakatda yuqori daromadga ega xaridorlar guruhlari bor. Ushbu xaridorlar iste’mol qilishda obro‘li firma («Mersedes», «Nina Richchi», «Adidas» va boshq.) tovarlarini olishga harakat qiladilar. Bu segment universal segment hisoblanadimi yoki yo‘qmi? Qanday segmentatsiya turiga yuqorida keltirilgan vaziyat kiradi?
   

v) Quyidagi jadvalda «» belgisi bilan marketing strategiyasiga mos keladigan segmentatsiya turini ko‘rsatib bering.

Xalqaro marketing	Segmentatsiya turlari
strategiyasi
	O‘xshash	Universal	Mamlakatdagi har	Tovarni
	tovarlarga bil xil	segmentga	xil segmentlarga	modifikatsiyala
	talabga ega	yo‘naltirilgan	yo‘naltirilgan	sh
	mamlakatlar
1. Tovar va marketing-miks bir xil
2. Bir xil tovar, marketing miks moslashgan

3. Tovar va marketing-miks moslashgan
4. YAngi tovar va yangi marketing- miks

2. 
   masala
   

Ikkita xususiy kompaniyaning hisobot ma’lumotlari bo‘yicha sof buxgalteriya foydasi bir xil, ya’ni 1200000 so‘mga teng. Birok quyidagi ko‘rsatkichlar bo‘yichafarqlar mavjud (so‘mda):

Kursatkich	1-kompaniya	2-kompaniya
1. Umidsiz qarzlarni qoplashjamg‘armasiga ajratmalarning etishmasligi.	31625	29517
2. Zaxiralar qiymatini qaytabaholash	131200	208113
3. Mehnatgaxaq to‘lash uchun sarflanuvchi sof foyda.
4. Fiskal vaxaqiqiy amortizatsiya ajratmalari o‘rtasidagi farq.	91000	76015

Raqobatdagi pozitsiyalar iqtisodiy foyda miqdoriga qarabaniqlanadigan bo‘lsa, qaysi kompaniya samaradorligi yuqori? Uning iqtisodiy foydasi qanchalik yuqori?

3. 
   masala
   

Xorijiy bozorda uchta bir xil tovar ishlab chiqaradigan raqobatchi firmalar (A,V,S) mavjud. A firmasi may oyini oxirida xaridorlarni tovarlarga ehtiyojini bilish uchun tadqiqot o‘tkazdi. Tadqiqot natijalariga ko‘ra, quyidagi xulosalar chiqarildi, ya’ni A firmani tovar savdo belgilarini obro‘si 40%, V – 40%, S – 20%. Iyun oyini oxirida xaridorlarni tovarlarga ehtiyojini bilish uchun tadqiqot qaytadan o‘tkazildi va natijada quyidagi ko‘rsatichlar aniqlandi: A-42%; V-30%; S-20%. Ushbu dinamikani ko‘rsatkichlari A firmani marketing bo‘limining mutaxassislarini qoniqtirdi. Ammo, mazkur vaziyatda A firmani raxbariyati o‘zini faoliyatida S firma tovarlarini bozordagi obro‘si o‘sib borishini hisobga olish kerak, ya’ni kelajakda ushbu tendensiya A firmani bozor ulushiga qanday ta’sir ko‘rsatishni aniqlash kerak (1-jadval).
1-jadval
Xaridorlar talab dinamikasini tahlili

Firma	May oyiga xarido rlar soni	Jalb qilingan xaridorlar soni			Umumiy jalb qilingan xaridorlar soni	Yo‘qotgan xaridorlar soni			Umumiy yo‘qotgan xaridorlar soni	Iyun oyiga xaridorlar soni
						A	V	S
		A	V	S
A	400	0	120	20	140	0	80	40	120	420
V	400	80	20	20	100	120	0	80	200	300
S	200	40	0	0	120	20	20	0	40	280

1-jadvaldan ko‘rinib turibdiki, iyun oyida A firmani xaridorlarni soni bo‘yicha V (120) va S (20 kishini jalb qilgan) firmalarga nasbatan eng katta. Lekin, agar xaridorlarni har bir firmani tovar savdo belgilariga munosabatini ko‘rib chiqsak, bunda quyidagi ko‘rsatkichlarga ega bo‘lamiz (2- jadval).

2-jadval
Iyun oyida xaridorlarni kelish va ketish koeffitsientlarini hisobi

Iyun oyni oxiriga	May oyni oxiriga
	A	V	S
A	280 : 400  0,7	120 : 400  0,3	20 : 200  0,1
V	80 : 400  0,2	200 : 400  0,5	20 : 200  0,1
S	40 : 400  0, 1	160 : 400  0,2	160 : 200  0,8

SHunday qilib, xaridorlarni A firmasini tovar belgisiga munosabati 70%, V firmadan xaridorlarni ketishi 20% va V firmadan A firmaga xaridorlarni utishi 30%. SHu vaziyat saqlangan holatda uchta firmani bozordagi ulushlarini hisoblab chiqamiz.

Testlar

1. 
   Ko‘ngilochar biznesda idrok etish muddati, demakki brendning hayoti ham... 5-10 yillar;
   

• 
  5-10 oylar;
  

3-5 yillarda hisoblab chiqariladi. to‘g‘ri javob keltirilmagan

2. 
   Qaysi vaqtda brendni baholashda atrof-muhitning holati uchun javobgarlik, ishlab chiqarish etikasi, xavfsizlik va sifat masalalari kabi mezonlar kiritila boshlagan?
   

*XX asr oxirida; 1970 yillarda;
1950 yillarda.
to‘g‘ri javob keltirilmagan

3. 
   Texnologiya, maxsus bilimlar, beqiyos nou-xau qaysi brendning muhim aktivlari aylanib bormoqda?
   

munosabatlar brendi; brendni rivojlantirish;
*ishlab chiqarish brendi.
to‘g‘ri javob keltirilmagan 4.Ishlab chiqarish brendi:
muayyan mijozga bog‘lanib qolish; joylardagi savdolarga qaratilgan; mijozlarning cheklangan doirasiga tarqalgan;
*to‘g‘ri javob keltirilmagan

5. 
   Bir necha brendlarning bozordagi ishtiroki- bu...
   

*ko-brending; du-breding; on-brending.
to‘g‘ri javob keltirilmagan

5. 
   Kundalik hayotimizga puxta kirib kelgan tarkibiy qismlar, elementlar, boshqa mahsulotlarning detallarini namoyon etuvchi brendlar, - bu...
   

qisman brendlar;

• 
  ingredientli brendlar; tarkibiy brendlar.
  

to‘g‘ri javob keltirilmagan

5. 
   Xaridorlarning xatti-harakatlari to‘g‘risidagi bilim qaysi brendning eng muhim avtivi hisoblanadi?
   

*munosabatlar brendi; rivojlanish brendi; ishlab chiqarish brendi.
to‘g‘ri javob keltirilmagan

5. 
   Kim munosabatlar asosida brendlar dunyosidagi qarorlarni qabul qiladi?
   

ishlab chiqaruvchi; brend;
*iste’molchi.
to‘g‘ri javob keltirilmagan

5. 
   Iste’molchilarning ongida brendning tuzilishi nechi turli toifalarga bo‘linib ketadi?
   

*3;
4;
6.
to‘g‘ri javob keltirilmagan

5. 
   Brendning qanday o‘lchovi mahsulotning idrok etiladigan qimmatini yoritib beradi? funkstional;
   

ijtimoiy; mentalitetga xos.
to‘g‘ri javob keltirilmagan