Integraciyalasgan tálim bul
Download 37,39 Kb.
|
Inklyuziv qq test
Integraciyalasgan tálim bul: {=diqqat orayında balanıń áyne mektepke kelip- ketiw mashqalası turǵan, arnawlı mútajlikli balanıń mektepke qatnas procesi bolıp tabıladı ~uliwmatálim procesin rawajlantıradı hám barlıq balalarǵa uyqas bolǵan tálimni engizedi. ~ha`r qiyli mútajlikli balalardıń tálim alıwına qaratılǵan metodologiyani rawajlandırıwǵa háreket etedi. ~Múmkinshiligi sheklengen balalar tálim alıwına tiyisli qosımsha úskenelerdi shólkemlestirip balalardıń ta'lim alıwına qolay sharayat jaratadi} Inklyuziv tálim bul: {=na`giran hám salamat balalar o'rtsidagi tosqınlıqlardı (diskriminaciyani) saplastırıw, arnawlı tálimga mútáj balalar, (ayırım sebeplerge kóre mayıp bolǵan ) óspirimler rawajlanıwda ushraytuǵın kemshilikler yamasa ekonomikalıq qıyınshılıqlardan qatiy názer socialliq ómirge maslastırıwǵa jóneltirilgen uliwmata`lim procesine qosıwdı ańlatiwshı tálim sisteması bolıp tabıladı ~diqqat orayında balanıń áyne mektepke kelip- ketiw mashqalası turǵan, arnawlın mútajlikli balanıń mektepke qatnas procesi bolıp tabıladı ~Har qiyli mútajlikli balalardıń tálim alıwına qaratılǵan metodologiyani rawajlandırıwǵa háreket etedi. ~Múmkinshiligi sheklengen balalar tálim alıwǵa tiyisli qosımsha úskenelerdi shólkemlestirip balalardı tálim alıwına qolay sharayat jaratadi} Inklyuziv tálim qaysı tilden alınǵan : {=Ingliz ~Latin ~Grek ~Rus} Inklyuziv sóziniń mánisi: {=Uyqastiriw, uyqaslastırıw, qamtıp aliw ~ Uyqastiriw, qamtıp aliw ~ qamtıp aliw ~ Uyqastiriw} Inklyuziv tálimniń neshe tiykarǵı principi ámeldegi: {=7 ~3 ~5 ~6} Inklyuziv tálim sisteması integraciyalashgan tálim sistemasınan nesi menen parıq etedi: {=mazmun-mánisi, maqseti, wazıypaları hám háreket programması menen ~metodlari, baǵdarları menen ~tiykarg`i principleri menen ~maqset- wazıypaları menen} Integraciyaning neshe ámelde formaları bar: {=3 ~2 ~5 ~7} Funkcional integraciya bul...: {=Bul forma mayıp hám mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı funkcional mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan ~Integraciyaning bul forması mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı fizikalıq ayirmashiliqti kemeytiwge qaratılǵan ~Ápiwayı mekteptin` qasında mayıp balalar ushın arnawlı bólim yamasa klass shólkemlestiriw múmkin ~socialliq mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan hám ol mayıp hám de mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı baylanıstı qollap -quwatlaydi} Fizikalıq integraciya bul..: {~Bul forma mayıp hám mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı funkcional mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan =Integraciyaning bul forması mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı fizikalıq ayirmashiliqti kemeytiwge qaratılǵan ~ Ápiwayı mekteptin` qasında mayıp balalar ushın arnawlı bólim yamasa klass shólkemlestiriw múmkin ~Socialliq jámiyetke integraciya qılıw} Social integraciya degenimiz ne: {~Bul forma mayıp hám mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı funkcional mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan ~ Integraciyaning bul forması mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı fizikalıq ayirmashiliqti kemeytiwge qaratılǵan ~ Ápiwayı mekteptin` qasında mayıp balalar ushın arnawlı bólim yamasa klass shólkemlestiriw múmkin = socialliq mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan hám mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı óz-ara baylanıstı qollap -quwatlaydi} Inklyuziv tálimniń mashqalalardin` biri...: {=Múmkinshiligi sheklengen balalardıń jámiyette kórinbesligi ~Inklyuziv tálim ha`mme ushın tálim sapasın jaqsılaydı ~kemisitiwlerdin` aldın aladı ~Inklyuziv tálim jáne de inklyuzivlikke alıp keledi} Inklyuziv tálim sisteması mákemelerin kórsetiń: {=mektepke shekemgi, ulıwma bilim beriw, ulıwma orta bilim beriw, orta arnawlı kásip-óner hám joqarı tálim ~ ulıwma orta bilim beriw, orta arnawlı kásip-óner ta`limi ~ mektepke shekemgi, ulıwma bilim beriw, ulıwma orta bilim beriw ~ ulıwma orta bilim beriw, orta arnawlı kásip-óner hám joqarı tálim} BMSH tárepinen qabıl etilgen- Insan huqıqları uliwmaja`ha`n Deklaraciyasi qashan qabıl etilgen: {=1948-jılı ~1848-jılı ~1949 -jılı ~1947- jılı} Mayıp shaxslar huqıqları haqqindaǵı Deklaraciya qashan qabıllandı : {=1975- jılı ~1985- jılı ~1995- jılı ~1947- jılı} Balalar huquhlari haqqindaǵı Konvenciya qashan qabıl etilgen: {=1989 - jılı ~1985- jılı ~1998- jılı ~1997- jılı} Reablitaciya degenimiz ne: {=organizmning buzilgan funkciyalari hám de keseller hám mayıplardıń social funkciyalari hám miynetke uqıplıgini qayta tiklew yamasa ornın orawǵa qaratılǵan medicinalıq, pedagogikalıq jáne social ilajlar kompleksi ~normada rawajlanıwdıń buziliwin keltirip shıǵaratuǵın fizikalıq hám psixikaliq kemshilik ~balalar tárepinen joǵatılǵan social baylanıslar hám funkciyalarni qayta tiklew, ómirin támiyinlew ortalıǵın jaratıw, olarǵa ǵamqorlıqtı kúsheytiwge jóneltirilgen ilajlar kompleksi ~organizmning tásir etiwshi derekti jáne de jaqsılaw qabıllawǵa hám oǵan juwap qaytarıw ushın analizatorlarni sazlawǵa járdem beretuǵın átirap -ortalıqtıń ózgeriwine reflektor reakciyasi} Inklyuziv tálim modeli, texnologiyası bul-… {=u`zliksiz tálim shárt-shárayatlarında múmkinshiligi sheklengen balalardıń normada rawajlanıp atırǵan qatarlasları menen o'zara baylanısta bolıwdıń variant hám formaları normada rawajlanıwdıń buziliwin keltirip shıǵaratuǵın fizikalıq hám psixikaliq kemshilik ~balalar tárepinen joǵatılǵan social baylanıslar hám funkciyalarni qayta tiklew, ómirin támiyinlew ortalıǵın jaratıw, olarǵa ǵamqorlıqtı kúsheytiwge jóneltirilgen ilajlar kompleksi ~organizmning tásir etiwshi derekti jáne de jaqsılaw qabıllawǵa hám oǵan juwap qaytarıw ushın analizatorlarni sazlawǵa járdem beretuǵın átirap -ortalıqtıń ózgeriwine reflektor reakciyasi} Arnawlı pedagogika -bul: {= nuqsanlı balalardı tárbiyalaw hám tálim beriw ~balalarda psixikaliq hám fizikalıq rawajlanıw kemshiliklerin pedagogikalıq usıllar hám ilajlardıń arnawlı sisteması járdeminde tolıq yamasa belgili da`rejesin du`zetiw ~rawajlaniwinda kemshilikleri bolǵan balalardıń rawajlanıw qásiyetlerin názerde tutatuǵın tálim metodikası ~ rawajlaniwinda nuqsanı bolǵan balalar menen alıp barılatuǵın korrekcion pedagogic jumıs mazmunıng metodikasi} Inklyuziv tálim ámelge asırıp atırǵan ulıwma bilim beriw mekteplerindegi klaslarda integraciya etilgen oqıwshılar sanı neshewden aspawı kerek: {=3-4 ~4-5 ~5-6 ~2-3 } Resurs oqıtıwshı iskerliginen gózlengen maqset: {=uliwmata'lim mákemelerinde tálim alıp atırǵan arnawlı tálimge mútáj oqıwshılar hám olardıń oqıtıwshılarına járdem kórsetiwden ibarat ~ hár bir balanıń psixik nerv jaǵdayın turaqlı túrde tekserip baradı ~har bir balanıń salamatlıǵın qorǵaw, psixik rawajlanıwındaǵı kemshiliklerin saplastırıw hám korrekciyalawg`a qaratıladı ~ayiriqsha mútajlikli balanı shańaraqta tárbiyalaw máselesinde ata-anaarga hám nızamlı wákillerge metodikalıq járdem kórsetedi, kerekli jumıs hújjetlerin júrgizedi} ““Tálim hámme ushın” Milliy programmasın engiziw basqıshlari” atamasindag`i ken` ko`lemdegi xalıq aralıq konferenciya qashan hám qay jerde ótkerilgen: {=2005-jıldıń 14-15 dekabr kúnleri Tashkent qalasında ~2005-jıldıń 14-15 dekabr kúnleri Qo'qon qalasında ~2005-jıldıń 14-15 dekabr kúnleri Tashkent wálayatında ~2005-jıldıń 14-15 dekabr kúnleri Ferǵana wálayatida} Múmkinshiligi sheklengen balalar hám óspirimler ushın “Inklyuziv tálimde waqıtsha Qaǵıyda”si qashan qabıllandı : {=2005-j ~2006 - j ~2007- j ~2008 -j} Qaniygelik principi- bu…: {=Arnawlı mútajlikli balalar inklyuziv tárzde oqıtılıp atırǵan klaslarda joqari maman oqıtıwshılardıń sabaq beriwi talap etiledi ~bu principtiń mazmunı sonda, oqıw joba, programma hám sabaqlıqlar arnawlı mútajlikli balalardıń múmkinshiliklerine maslasıwshı bolıwı kerek ~Mayıp balalarǵa olarǵa mayıp dep tek ǵana kemshilik tárepten jantasıwı emes, bálki bul balalarǵa hár tárepleme jantasıw kerek ~Inklyuziv tálim xızmetlerin ulıwma tálim sistemasınıń integraciya etilgen bo`limi bolıwı kerek} Inklyuziv tálimde maslasıwshanlıq principi- bul..: {~Arnawlı mútajlikli balalar inklyuziv tárzde oqıtılıp atırǵan klaslarda joqori maman oqıtıwshılardıń sabaq beriwi talap etiledi =bu principtiń mazmunı sonda, oqıw joba, programma hám sabaqlıqlar arnawlı mútajlikli balalardıń múmkinshiliklerine maslasıwshı bolıwı kerek ~Mayıp balalarǵa olarǵa mayıp dep tek ǵana kemshilik tárepten jantasıwı emes, bálki bul balalarǵa hár tárepleme jantasıw kerek ~Inklyuziv tálim xızmetlerin ulıwma tálim sistemasınıń integraciya etilgen bólimi bolıwı kerek} Social reablitaciya degenimiz ne: {=medicinaliq ilajlar kompleksi, tálim, tárbiya, kásip tańlaw, jumısqa jaylastırıw hám basqalar ~imkaniyati sheklengen balalardıń ulıwma bilim beriw mákemelerinde salamat ten`lesleri menen birgelikte uyqaslıqta tálim alıwı ~u`zliksiz tálim shárt-sharayatlarda múmkinshilikleri sheklengen balalardıń normada rawajlanıp atırǵan ten`lesları menen óz-ara baylanısda bolıwdıń variyant hám formaları ~balalarda psixik hám fizikalıq rawajlanıw kemshiliklerin pedagogikaliq usıllar hám ilajlardıń arnawlı sisteması járdeminde tolıq yamasa belgili da`rejede du`zetiw} Korrekcion shinig`iwlar bul ne: {=ruwhiy- fizikalıq rawajlanıwindaǵı kemshiliklerdi du`zetiw hám saplastırıwǵa tiyisli shinig`iwlar. ~balalarda psixik hám fizikalıq rawajlanıw kemshiliklerin pedagogikalıq usıllar hám ilajlardıń arnawlı sisteması járdeminde tolıq yamasa belgili da`rejede du`zetiw ~o'zlestirilgen bilimler hám turmıslıq tájiriybe tiykarında minez-qulqlardıń tez, anıq, sanalı atqarılıwına tayarlıq. ~tálim processinde nuqsanlı balalardıń psixik hám fizikalıq rawajlanıwındaǵı kemshiliklerdi du`zetiw hám toltırıw} Pedagogikalıq korreksiyaning wazıypası nelerden ibarat : {=anomaliyalarning kelip shıǵıw sebepleri, túrlerin, anomal balalardıń psixofiziologikalıq rawajlanıwindaǵı qásiyetlerin úyreniw, usılar, tiykarında integraciyalasqan, inklyuziv yamasa differensial tálimdi shólkemlestiriw, olardıń tálim-tárbiyası menen shuǵıllanıw bolıp tabıladı. ~ balalarda psixik hám fizikalıq rawajlanıw kemshiliklerin pedagogikalıq usıllar hám ilajlardıń arnawlı sisteması járdeminde tolıq yamasa belgili da`rejede du`zetiw ~o'zlestirilgen bilimler hám turmıslıq tájiriybe tiykarında minez-qulqlardıń tez, anıq, sanalı atqarılıwına tayarlıq. ~tálim processinde nuqsanlı balalardıń psixik hám fizikalıq rawajlanıwındaǵı kemshiliklerdi du`zetiw hám toltırıw} Logopediya neni uyreniwshi pán bolıp esaplanadı : {=awir sóylew kemshiliklerin úyreniw, aldın aliw, saplastırıw jolları, usılların uyreniwshi pán. ~esitiwinde nuqsanı bolǵan balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pán; ~ko'zi ázzi balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pán; ~aqliy tárepten nuqsani bar balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pa`n} Surdopedagogika neni uyreniwshi pán bolıp esaplanadı : {~ awir sóylew kemshiliklerin úyreniw, aldın aliw, saplastırıw jolları, usılların uyreniwshi pán. =esitiwinde nuqsanı bolǵan balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pán; ~ko'zi ázzi balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pán; ~aqliy tárepten nuqsani bar balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pa`n} Tiflopedagogika neni uyreniwshi pán bolıp esaplanadı : {~ awir sóylew kemshiliklerin úyreniw, aldın aliw, saplastırıw jolları, usılların uyreniwshi pán. ~esitiwinde nuqsanı bolǵan balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pán; =ko'zi ázzi balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pán; ~aqliy tárepten nuqsani bar balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pa`n} Oligofrenopedagogika neni uyreniwshi pán bolıp esaplanadı? { awir sóylew kemshiliklerin úyreniw, aldın aliw, saplastırıw jolları, usılların uyreniwshi pán. ~esitiwinde nuqsanı bolǵan balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pán; ~ko'zi ázzi balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pán; =aqliy tárepten nuqsani bar balalardin' tálim-tárbiyası menen shuǵıllanatuǵın pa`n} Yunesko tárepinen “Tálim hámme ushın” programması qashan qabıl etildi: {=2001-j ~2002-j ~2003-j ~2005-j} Ózbekistanda «Tálim hámme ushın» milliy programması qashan qabıllandı : {=2001-j ~2002-j ~2003-j ~2005-j} Salamat turmıs tárizi bul …: {=Shaxstı jámiyette xarakterleytuǵın rawajlanıw hám insaniyliq norması bolip esaplanadi ~ O`z waqtinda tueri awqatlaniw, ıqshamlı kiyiniw, bilimli boliw ~ O`z waqtinda dem alıw, awqatlaniw, sport menen shug`illaniw ~Bazarǵa barıp jaqsı sapalı aziq-awqat ónimlerin tańlap alıw, jaqsı bilimge iye boliw} Tiflopedagogika qanday sózden alınǵan : {=Tiflopedagogika (grekshe) tiflos-soqır, soqır sózinen alınǵan ~Tiflopedagogika (latınsha ) tiflos-gereń, gúń sózinen alınǵan ~Tiflopedagogika (grekshe) tiflos-kem, aqıl sózlerinen alınǵan. ~Tiflopedagogika (grekshe tiflos-sóz, sóylew sózlerinen alınǵan} Oligofrenopedgogika qanday sózden alınǵan : {=Oligofrenopedagogika (grekshe oligos-kem, fren-aqıl sózlerinen alınǵan ) ~Oligofrenopedagogika (grekshe oligos-gereń, gúń sózinen alınǵan ). ~Oligofrenopedagogika (grekshe oligos-soqır, soqır sózinen alınǵan ) ~Oligofrenopedagogika (grekshe oligos-sóz, sóylew sózlerinen alınǵan ) } Logopediya qaysı sózden alınǵan : {=Logopediya (grekshe logos-sóz, padeo-tárbiya sózlerinen alınǵan ) ~Logopediya (latınsha logos-gereń, tezek sózlerinen alınǵan ) ~Logopediya (latınsha logos-soqır, soqır sózlerinen alınǵan ) ~Logopediya (latınsha logos-kem, nuqsan sózlerinen alınǵan ) } Esitiw kemshilikleri kelip shıǵıw sebeplerine kóre qanday boladı : {=Tuwma hám arttırılǵan boladı. ~O`miri dawamında payda boladı ~Tuwiliwi processinde payda boladı. ~Keyinirek kesel bolıwı arqalı payda boladı} Bala kóriw arqalı qanday oyda sawlelendiriwge iye boladı : {=Bala kóriw qábileti arqalı zatlardıń reńi, forması, kólemi, háreketi, uzaq-jaqınlıǵı, keńislikgi ornı haqqında oyda sawlelendiriwge iye boladı. ~Bala kóriw qábileti arqalı dúnyadaǵı zatlardı qabil etedi ~Bala kóriw qábileti arqalı ata-anasın, uzaq-jaqınların biliw oyda sawlelendiriwine iye boladı. ~Bala kóriw qábileti arqalı dógerek átirapdaǵı zatlardıń úlken-kishiligin uzaq-jaqınlıǵın biliw oyda sawlelendiriwine iye boladi} Aqiliy tárepten awir kemshilikleri bar balalar social támiynat ministrligine qaraslı balalar u`yinda neshe jasqa shekem tárbiyalanadi: {=18 jasqa shekem ~15 jasqa shekem ~14 jasqa shekem ~10 -12 jasqa shekem} Rinolaliya degenimiz ne: {=Rinolaliya, yaǵnıy, tamaq penen sóylew, dawislarlar aytılıwı hám dawıs tembrining sóylew apparatıdaǵı anatomik-fiziologikalıq kemshilikleri, ózgerisleri nátiyjesinde buzilip aytılıwı bolıp tabıladı ~ Rinolaliya-artikulyastion apparatınıń dúzilisindegi kemshiliklerge tiyisli maǵlıwmatlar ~Rinolaliya-artikulyastion apparat dúzilisiniń buzılıw nátiyjesinde kelip shıqqan tugwma yamasa turmıs dawamında arttirilgan kamshilikler ~Rinologiya-tuwıliw menen payda boladı} Rinolamiyalarning túrleri qaysılar : {=3 tu`rlı ashıq, jabıq hám aralas ~2 tu`r, jutqinshaq, artikulyastion ~2 tu`r, affektiv, epileptik ~2 tu`r, ashıq hám jabıq} Dizartriya degenimiz ne: {=Dizartriya latınsha aynıw -buzılıw mánisin bildiriwshi dis júklemesi, artron-biriktiriw, jalǵaw degen sózden alınǵan bolıp, mánisli, tuwri sóylewdiń dúzilisi degen mánisti ańlatadı ~Dizartriya sózlerdi tolıq, tuwri ayta almaslik, tildin` kemshilikleri bolıp tabıladı, ol sóylew apparatı innervastiyasida kemshilik bar ekenligine baylanıslı boladı. ~Dizartriya degenimiz-bul turmıs dawamında payda bolatuǵın sóylew kemshilikleri ~Dizartriya degenimiz-bul bala sóylewiniń tusiniksizligi} Alamiya degenimiz ne: {=Alamiya (grekshe a-joq, lamiya-sóylew, so`yleymen)- ulıwma sóylewdin` rawajlanıwinıń úlken kemshiligi, fiziologiyalıq esitiw qábileti saqlanǵan halda so`yley almasliq, gúńelek bolıw ~Alamiya bul so`yley almasliq, adamlarǵa qosilmawshiliq, umitshaqli, ruwhiy jahtan qıynalıw ~Alamiya-sózlerdi tolıq, tuwri ayta almaw ~ Alamiya-bul turmıs dawamında payda bolatuǵın sóylew kemshiligi} Aqli jaqtan nuqsani bar balalar neshe dárejege bólinedi: {~3 =4 ~5 ~2} Balanıń mektepte qanday oqiwi ko`pchilik tárepinen nege baylanisli ekenligi qaysi qatarda duris ko`rsetilgen: {=mektep ha`m qalewi ~Shańaraqqa ~Doslarinin` kimligine ~ Rejimine} Mekteptiń oqitiw wazıypaları nátiyjeli boliwna shańaraq qanday járdemlesiwi kerek: {=Balalardıń sabaqlardqan ko`p qalmawi, sabaqlarǵa keshikpey keliwi hám bosqalar ~Balalardı qatti uslawı ~Mekteptiń remont hám basqa jumıslarına ja`rdem beriw ~Mektepte xar tu`li qiziqli keshelerdiń o`tkeriliwine járdemlesiwi} Mekteptiń shańaraqqa berip turatuǵın eń ahmiyetli járdemi: {=Pedagogikalıq keńesler. ~Balaǵa materiallıq járdem ko`rsetip turıw ~Balasın eń jaqsı oqiwshilar qatarina qosiw ~Balasın oqiw qurallari menen támiyinlew} Tárbiyanıń oqitiwdag`i ózgesheligin ko`rsetiw: {=Tárbiya strukturalıq, uzaq dawam etetuǵın, shıdamlılıq, úzliksiz tálim barıwdı, jańalıqlar kirgizip barıwdı talap etetuǵın nátiyjesi birden sezilmeydi, úlgi bag`darlamasi tiykarında sho`lkemlestiriletug`in protsess ~Tárbiya sabaqta, oqiw barısında ámelge asıriladı. ~Tárbiyanı ta`limnen, ta`limdi tárbiyadan ayiriwg`a bolmaydi. ~Tárbiya menen tárbiyashilir, klass basshıları, oqitiw jumısları menen oqitiwshilarlar shug`illanadi} Erksiz atqarılatuǵın ámeliy háreket qaysi pedogogikaliq túsinikke iye: {=Kónlikpe ~Motiv ~Bilim ~Tárbiya} Oqıtıwda sa`wbet metodın qóllawdıń eń tiykarǵı shártin ko`rsetin`: {=Oqıwshılardıń u`yrenilip atirg`an másele boyinsha bilimler jiyindisinin` boliwi ~Oqıtıwshınıń sawbet qóllaw sheberligi ~Oqıwshılardıń jas hám jeke qásiyetleri ~Didaktikaliq wazıypaǵa muwapiqlastiriw} Tálim mazmunı degenimiz ne: {=Sabaq kestesi, bag`darlamasi hám sabaqlıqlar ~Ilimiy bilimler, eplilik hám ko`nlikpeler sisteması ~Oqıtıw printsplari, qurallari hám metodları ~Tárbiya printsplari, usılları hám túrleri} Oqıtıwshı hám oqiwshilardin birgelikte hareketi menen bilim ma`sellerin birge shehsiwge qaratılǵan iskerliginiń usılları qaysı túsinikti ańlatadı : {=Oqıtıw metodları ~Oqıtıw principleri ~Bilim mazmunı ~Oqıtıwdı shólkemlestiriw túrleri} Awızsha oqıtıw metodları qaysı qatarda kórsetilgen: {=Gúrriń, sa`wbet, túsindiriw, lekciya ~ Shınıǵıw, laborotoriya jumısı, ámeliy grafik jumıs ~ Baqlaw, demonstratsiya, illyustratsiya ~ Kitap menen islesiw, izertlew shınıǵıw} Eplilik qanday jollar menen kónlikpege aylanadı: {=Arnawlı islengen shınıǵıwlar menen ~Oqıtıwshınıń sóz arqalı túsindiriwi menen ~Sabaqlıq tekstin tákirarlaw menen ~Tekstti yadlaw arqali} Tiykarǵı pedagogikalıq kategoriyalar: {=Rawajlandırıw, maǵlıwmat, tálim ~Tálim, tárbiya, maǵlıwmat ~Oqıtıw, tálim, maǵlıwmat ~Tárbiya, oqıtıw, maǵlıwmat} Diagnostika degenimiz ne: {=Diagnostika bul ha`r tu`rli qa`bilietlerdi rawajlandırıwǵa, balalardıń bos waqtin duris sho`lkemlestiriwge jaqinan ja`rdem beredi ~Diagnostika bul balanıń minez- qulqindag`i fizikalıq hám fiziologikalıq rawajlanıwdaǵı o`zgesheliklerdi aldınan ko`re biliw ~Diagnostika bul social juwapkershilikke tartılıwına eshi etken shaxzslarning xukiklariga qarsı háreketleri bulib, olar ústinen jınayatlı jumıs kuzgalish jaraeni bolıp tabıladı ~Diagnostika bul kishi social munasábetler xamda xarakter, jınıslıq hám es xusisiyatlari jixatidan yakin kishi social gruppalorga xos} Deviatsiya degenimiz ne: {=Deviatsiya-bul social pedagogikalıq mashqala bulip, insan ruwhiy álemindegi onıń átirapındaǵı ortalıqtıń o`zgeriw jag`daylari menen baylanisli ~Deviatsiya-bul ruwhiy salamat shaxslar ta`repinen normativ qag`iydalardi buzıw jag`dayları bolıp tabıladı ~Deviatsiya-bul jámiyet ta`repinen qabil etilgen is-háreketler ~Deviatsiya-bul qag`iydalar hám normalar jiyindisi} Social pikir degenimiz ne: {=ja`miyat ta`repinen anıq qoyılatuǵın talaplar ~siyasiy talaplar ~ideologiyaliq pikirler ~pedagogikaliq talaplar} Quramalı kemshilikler bul-: {=Bir kiside ámeldegi eki yamasa bir neshe fizikalıq yamasa psixik kemshilikler. ~ruwhiy salamat shaxslar ta`repinen normativ qag`iydalardi buzıw jag`dayları bolıp tabıladı ~ psixikaliq kemshilikler ~ fizikalıq kemshilikler} Maslasiw reakciya-bul: {=organizmning tásir etiwshi derekti jáne de jaqsiraq qabıllawǵa hám analiz etiwge hám oǵan juwap qaytarıw ushın analizatorlardi du`zetiwge járdem beretuǵın átirap ortalıqtıń ózgeriwine reflektor reakciyasi. ~organizmning kesellik yamasa jaraqat nátiyjesinde belgili bir kásipte tolıq yamasa belgili bo`legin turaqlı funkcional buzılıwlarǵa, dárejeniń tómenlewine alıp keliwshi jaǵdayı. ~normada rawajlanıwdıń buziliwin keltirip shıǵaratuǵın fizikalıq hám psixik kemshilik. ~Social mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan hám ol mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı óz-ara baylanıs} Mayıplıq bul-: {= organizmning kesellik yamasa jaraqat nátiyjesinde belgili bir kásipte tolıq yamasa belgili bo`legin turaqlı funkcional buzılıwlarǵa, dárejeniń tómenlewine alıp keliwshi jaǵdayı. ~ organizmning tásir etiwshi derekti jáne de jaqsiraq qabıllawǵa hám analiz etiwge hám oǵan juwap qaytarıw ushın analizatorlardi du`zetiwge járdem beretuǵın átirap ortalıqtıń ózgeriwine reflektor reakciyasi. ~ Social mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan hám ol mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı óz-ara baylanıs ~ normada rawajlanıwdıń buziliwin keltirip shıǵaratuǵın fizikalıq hám psixik kemshilik.} Mayıp bala - bul: {=fizikaliq, intellektual, sezim hám psixik kemshilikleri sebepli turmıs iskerligi sheklengen, social járdem, qáwipsizlikke mútáj hám nızam tárepinen belgilengen tártipte mayıp dep ta`n aling`an bala. ~ fizikaliq hám psixik rawajlanıwda kemshiliklerge iye, social járdem hám qorǵawǵa mútáj bala. ~ fizikaliq, intellektual, sezim hám psixik kemshilikleri sebepli turmıs iskerligi sheklengen bala ~socialliq járdem, qáwipsizlikke mútáj hám nızam tárepinen belgilengen tártipte mayıp dep ta`n aling`an bala} Rawajlanıwindaǵı kemshilik degenimiz ne: {= normada rawajlanıwdıń buziliwin keltirip shıǵaratuǵın fizikalıq hám psixik kemshilik ~organizmning kesellik yamasa jaraqat nátiyjesinde belgili bir kásipte tolıq yamasa belgili bo`legin turaqlı funkcional buzılıwlarǵa, dárejeniń tómenlewine alıp keliwshi jaǵdayı. ~ organizmning tásir etiwshi derekti jáne de jaqsiraq qabıllawǵa hám analiz etiwge hám oǵan juwap qaytarıw ushın analizatorlardi du`zetiwge járdem beretuǵın átirap ortalıqtıń ózgeriwine reflektor reakciyasi. ~ Social mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan hám ol mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı óz-ara baylanıs Salamatlig`i sheklengen bala... esaplanadı : {= fizikaliq hám psixik rawajlanıwda kemshiliklerge iye, social járdem hám qorǵawǵa mútáj bala. ~ fizikaliq, intellektual, sezim hám psixik kemshilikleri sebepli turmıs iskerligi sheklengen bala ~ijtimoiy járdem, qáwipsizlikke mútáj hám nızam tárepinen belgilengen tártipte mayıp dep etirof etilgen bala ~ socialliq járdem, qáwipsizlikke mútáj hám nızam tárepinen belgilengen tártipte mayıp dep ta`n aling`an bala} Integraciyalashgan tálim bul: {=diqqat orayında balanıń áyne mektepke kelip- ketiw mashqalası turǵan, arnawlı mútajlikli balanıń mektepke qatnas procesi bolıp tabıladı ~uliwmatálim procesin rawajlantıradı hám barlıq balalarǵa uyqas bolǵan tálimni engizedi. ~ha`r qiyli mútajlikli balalardıń tálim alıwına qaratılǵan metodologiyani rawajlandırıwǵa háreket etedi. ~Múmkinshiligi sheklengen balalar tálim alıwına tiyisli qosımsha úskenelerdi shólkemlestirip balalardıń to'lim alıwına qolay sharayat jaratadi} Inklyuziv tálim bul: {=na`giran hám salamat balalar o'rtsidagi tosqınlıqlardı (diskriminaciyani) saplastırıw, arnawlı tálimga mútáj balalar, (ayırım sebeplerge kóre mayıp bolǵan ) óspirimler rawajlanıwda ushraytuǵın kemshilikler yamasa ekonomikalıq qıyınshılıqlardan qatiy názer socialliq ómirge maslastırıwǵa jóneltirilgen uliwmata`lim procesine qosıwdı ańlatiwshı tálim sisteması bolıp tabıladı ~diqqat orayında balanıń áyne mektepke kelip- ketiw mashqalası turǵan, arnawlın mútajlikli balanıń mektepke qatnas procesi bolıp tabıladı ~Har qiyli mútajlikli balalardıń tálim alıwına qaratılǵan metodologiyani rawajlandırıwǵa háreket etedi. ~Múmkinshiligi sheklengen balalar tálim alıwǵa tiyisli qosımsha úskenelerdi shólkemlestirip balalardı tálim alıwına qolay sharayat jaratadi} Inklyuziv tálim qaysı tilden alınǵan : {=Ingliz ~Latin ~Grek ~Rus} Inklyuziv sóziniń mánisi: {=Uyqastiriw, uyqaslastırıw, qamtıp aliw ~ Uyqastiriw, qamtıp aliw ~ qamtıp aliw ~ Uyqastiriw} Inklyuziv tálimniń neshe tiykarǵı principi ámeldegi: {=7 ~3 ~5 ~6} Inklyuziv tálim sisteması integraciyalashgan tálim sistemasınan nesi menen parıq etedi: {=mazmun-mánisi, maqseti, wazıypaları hám háreket programması menen ~metodlari, baǵdarları menen ~tiykarg`i principleri menen ~maqset- wazıypaları menen} Integraciyaning neshe ámelde formaları bar: {=3 ~2 ~5 ~7} Funkcional integraciya bul...: {=Bul forma mayıp hám mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı funkcional mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan ~Integraciyaning bul forması mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı fizikalıq ayirmashiliqti kemeytiwge qaratılǵan ~Ápiwayı mekteptin` qasında mayıp balalar ushın arnawlı bólim yamasa klass shólkemlestiriw múmkin ~socialliq mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan hám ol mayıp hám de mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı baylanıstı qollap -quwatlaydi} Fizikalıq integraciya bul..: {~Bul forma mayıp hám mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı funkcional mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan =Integraciyaning bul forması mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı fizikalıq ayirmashiliqti kemeytiwge qaratılǵan ~ Ápiwayı mekteptin` qasında mayıp balalar ushın arnawlı bólim yamasa klass shólkemlestiriw múmkin ~Socialliq jámiyetke integraciya qılıw} Social integraciya degenimiz ne: {~Bul forma mayıp hám mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı funkcional mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan ~ Integraciyaning bul forması mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı fizikalıq ayirmashiliqti kemeytiwge qaratılǵan ~ Ápiwayı mekteptin` qasında mayıp balalar ushın arnawlı bólim yamasa klass shólkemlestiriw múmkin = socialliq mashqalalardi kemeytiwge qaratılǵan hám mayıp bolmaǵan balalar ortasındaǵı óz-ara baylanıstı qollap -quwatlaydi} Inklyuziv tálimniń mashqalalardin` biri...: {=Múmkinshiligi sheklengen balalardıń jámiyette kórinbesligi ~Inklyuziv tálim ha`mme ushın tálim sapasın jaqsılaydı ~kemisitiwlerdin` aldın aladı ~Inklyuziv tálim jáne de inklyuzivlikke alıp keledi} Inklyuziv tálim sisteması mákemelerin kórsetiń: {=mektepke shekemgi, ulıwma bilim beriw, ulıwma orta bilim beriw, orta arnawlı kásip-óner hám joqarı tálim ~ ulıwma orta bilim beriw, orta arnawlı kásip-óner ta`limi ~ mektepke shekemgi, ulıwma bilim beriw, ulıwma orta bilim beriw ~ ulıwma orta bilim beriw, orta arnawlı kásip-óner hám joqarı tálim} BMSH tárepinen qabıl etilgen- Insan huqıqları uliwmaja`ha`n Deklaraciyasi qashan qabıl etilgen: {=1948-jılı ~1848-jılı ~1949 -jılı ~1947- jılı} Mayıp shaxslar huqıqları haqqindaǵı Deklaraciya qashan qabıllandı : {=1975- jılı ~1985- jılı ~1995- jılı ~1947- jılı} Balalar huquhlari haqqindaǵı Konvenciya qashan qabıl etilgen: {=1989 - jılı ~1985- jılı ~1998- jılı ~1997- jılı} Reablitaciya degenimiz ne: {=organizmning buzilgan funkciyalari hám de keseller hám mayıplardıń social funkciyalari hám miynetke uqıplıgini qayta tiklew yamasa ornın orawǵa qaratılǵan medicinalıq, pedagogikalıq jáne social ilajlar kompleksi ~normada rawajlanıwdıń buziliwin keltirip shıǵaratuǵın fizikalıq hám psixikaliq kemshilik ~balalar tárepinen joǵatılǵan social baylanıslar hám funkciyalarni qayta tiklew, ómirin támiyinlew ortalıǵın jaratıw, olarǵa ǵamqorlıqtı kúsheytiwge jóneltirilgen ilajlar kompleksi ~organizmning tásir etiwshi derekti jáne de jaqsılaw qabıllawǵa hám oǵan juwap qaytarıw ushın analizatorlarni sazlawǵa járdem beretuǵın átirap -ortalıqtıń ózgeriwine reflektor reakciyasi} Inklyuziv tálim modeli, texnologiyası bul-… {=u`zliksiz tálim shárt-shárayatlarında múmkinshiligi sheklengen balalardıń normada rawajlanıp atırǵan qatarlasları menen o'zara baylanısta bolıwdıń variant hám formaları normada rawajlanıwdıń buziliwin keltirip shıǵaratuǵın fizikalıq hám psixikaliq kemshilik ~balalar tárepinen joǵatılǵan social baylanıslar hám funkciyalarni qayta tiklew, ómirin támiyinlew ortalıǵın jaratıw, olarǵa ǵamqorlıqtı kúsheytiwge jóneltirilgen ilajlar kompleksi ~organizmning tásir etiwshi derekti jáne de jaqsılaw qabıllawǵa hám oǵan juwap qaytarıw ushın analizatorlarni sazlawǵa járdem beretuǵın átirap -ortalıqtıń ózgeriwine reflektor reakciyasi} Arnawlı pedagogika -bul: {= nuqsanlı balalardı tárbiyalaw hám tálim beriw ~balalarda psixikaliq hám fizikalıq rawajlanıw kemshiliklerin pedagogikalıq usıllar hám ilajlardıń arnawlı sisteması járdeminde tolıq yamasa belgili da`rejesin du`zetiw ~rawajlaniwinda kemshilikleri bolǵan balalardıń rawajlanıw qásiyetlerin názerde tutatuǵın tálim metodikası ~ rawajlaniwinda nuqsanı bolǵan balalar menen alıp barılatuǵın korrekcion pedagogic jumıs mazmunıng metodikasi} Inklyuziv tálim ámelge asırıp atırǵan ulıwma bilim beriw mekteplerindegi klaslarda integraciya etilgen oqıwshılar sanı neshewden aspawı kerek: {=3-4 ~4-5 ~5-6 ~2-3 } Download 37,39 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling