Interkulturell

Deklinationstabelle (Turlanish jadvali) 

Kasus 

Maskulinum 

Neutrum 

Femininum 

Nominativ 

der fünfte Schüler  das vierte Kind 

die zweite Stunde 

Genitiv 

des ftinften 

Schülers 

des vierten Kindes  der zweiten 

Stunde 

Dativ 

dem fiinften 

Schüler 

dem vierten Kind 

der zweiten 

Stunde 

Akkusativ 

den fiinften 

Schüler 

 

das vierte Kind 

die zweite Stunde 

 

Ich bin am 7. Dezember geboren. 

Die zweite Schülerin antwortet auf die Frage ausgezeichnet. 

Yozuvda -te, -ste suffikslari o'rniga nuqta qo'yiladi. 

---

 

49 

M:       Heute ist der vierte Februar.   Heute ist der 4. Februar. 

           Am dreiundzwanzigsten Februar endet das Wintersemester. 

           Am 23. Februar endet das Wintersemester. 

 

BUYRUQ MAYLI (IMPERATIV)NIG YASALISHI 

Buyruq-istak mayli Imperativ ish-harakatni bajarish yoki bajarmaslik haqida 

buyurish, istash, so'rash, iltimos, maslahat, undash-chaqirish kabi ma'nolarni 

ifodalaydi. Nemis tilida buyruq maylining to'rt xil shakli bor: 

1) 

II shaxs birlik 

2) 

II shaxs ko'plik 

3) 

Hurmat formasi 

4) 

I shaxs k o'plik 1. Buyruq maylining birinchi shakli fe'lning hozirgi zamon II 

shaxs birligidan yasaladi: bunda 

-st shaxs-son qo'shimchasi va kishilik olmoshi tushib qoldirilib, faqat o'zakning 

o'zi qoladi: 

du kommst - Komm! 

du nimmst - Nimm! 

du gehst - Geh(e)! du gibst- Gib! 

Ayrim fe'llarning talaffiizi esa II shaxs birlikda -e qo'shimchasini olishni taqozo 

qiladi: dulernst-Lerne! du öffhest - Öfne!  

Buyruq maylining ikkinchi shakli hozirgi zamon fe'lining II shaxs ko'pligidan 

yasaladi: bunda fe'lning aynan o'zi olinadi: 

ihrmacht- Macht!              ihr fahrt - Fahrt! 

ihr schreibt - Schreibt!  ihr nehmt - Nehmt! 

Buyuq maylining uchinchi shakli hozirgi zamon fe'lining III shaxs ko'pligidan 

yasalib, hurmatni. Bu shaklni yasash uchun olmosh va fe'l o'rni almashtiriladi. 

Faqat olmosh bosh harf bilan yoziladi: 

Sie sagen-Sagen Sie!          

Sie nehmen - Nehmen Sie! 

Sie gehen - Gehen Sie!  Sie kommen - Kommen Sie! 

Buyuq maylining to'rtinchi shakli hozirgi zamon fe'Iining I shaxs ko'pligidan 

yasalib, ish -harakatni buyuruvchi bilan birgalikda bajarilishini bildiradi. Bunda 

Shaklda ham olmosh va fe'l o'rni almashtirilib, olmosh kichik harf bilan yoziladi. 

wir gehen - Gehen wir!              wir schreiben - Schreiben wir! 

wir kommen - Kommen wir!   wir sagen - Sagen wir!