International islamic academy of uzbekistan

Асарда феъл системаси пухта изоҳланган. Сифат ва равиш, гарчи мустақил ўз туркуми сифатида ажратилмаган бўлса-да, Панини улар ҳақида муфассал тўхтаб ўтган. Қадимги ҳинд тилшунослари барча сўзлар феъллардан келиб чиққан деб ўйлайдилар. Панини асарида сўз ясовчи суффикслар, ўзак ичида товушларнинг ўрин алмашиши, форма ҳосил қилиши, фонетика, нутқ аппарати ҳақида батафсил маълумот берилган.

Асарда феъл системаси пухта изоҳланган. Сифат ва равиш, гарчи мустақил ўз туркуми сифатида ажратилмаган бўлса-да, Панини улар ҳақида муфассал тўхтаб ўтган. Қадимги ҳинд тилшунослари барча сўзлар феъллардан келиб чиққан деб ўйлайдилар. Панини асарида сўз ясовчи суффикслар, ўзак ичида товушларнинг ўрин алмашиши, форма ҳосил қилиши, фонетика, нутқ аппарати ҳақида батафсил маълумот берилган.

Қадимги ҳинд тилшунослари нутқ товушларини ўрганиш ва уларни артикуляцион белгилар асосида таснифлаш бўйича жиддий муваффақиятларга эришишган. Айниқса қадимги Ҳиндистонда грамматика масалаларини ишлаб чиқиш ўзининг юксак даражасига етган. Грамматик мушоҳаданинг энг чўққисига чиққан ва кўплаб тақлидлар учун намуна бўла оладиган «Аштадхвяйя» асарини Панини эрамиздан аввалги 5-4 асрда яратилган. Панини ўз олдига санскрит тилининг қатъий тартиб ва қоидаларини белгилаш (ўрнатиш) ва уларни қонунлаштиришни мақсад қилиб олган эди.

Бугунги кунимизнинг «актив грамматика», яъни сўзловчининг граммати-каси ва генератив лингвистика нуқтаи назарадан қарайдиган бўлсак, Панинининг тилни таърифлаш (тавсифлаш)га бўлган оригинал, ўзига хос ёндашуви кишини ҳайратга солади. Асарда фонетика масалалари замонавий морфологияга мос исм (сўз)лар мавқеидан туриб баён қилинган. Шунингдек, морфологик таҳлилга алоҳида эътибор берилган (сўзларнинг ўзгариши ва сўз ясалиши ажратилмаган ҳолда). Тилшунослик тарихиди биринчи марта «фиктив морфемалар» тушунчаси киритилган.

Бугунги кунимизнинг «актив грамматика», яъни сўзловчининг граммати-каси ва генератив лингвистика нуқтаи назарадан қарайдиган бўлсак, Панинининг тилни таърифлаш (тавсифлаш)га бўлган оригинал, ўзига хос ёндашуви кишини ҳайратга солади. Асарда фонетика масалалари замонавий морфологияга мос исм (сўз)лар мавқеидан туриб баён қилинган. Шунингдек, морфологик таҳлилга алоҳида эътибор берилган (сўзларнинг ўзгариши ва сўз ясалиши ажратилмаган ҳолда). Тилшунослик тарихиди биринчи марта «фиктив морфемалар» тушунчаси киритилган.