Internetga ulanish uchun ariza topshirishni ma`lumotlar bazasining

Axborotni himoyalashning kriptografik usullari. Maxfiy axborotlarning xavfsizligini ta’minlashda steganografik va kriptografik usullar qo’llaniladi. Steganografiya so’zi grekcha steganos (maxfiy, sir) va graphy (yozuv) so’zlaridan kelib chiqqan va «sirli yozuv» degan ma’noni bildiradi. Steganografik usullar yordamida axborot mavjudligi yashiriladi.


1.2 Internetga ulanish uchun ariza topshirishni axborot tizimini tashkil
etishda PHPdan foydalanish
Hozirda foydalanilayotgan dasturlash tillarida Kompyuter steganografiyasi yordamida hozirgi vaqtda dasturiy ta’minotni niqoblash, mualliflik huquqlarini himoyalash ishlari amalga oshirilmoqda. Masalan, grafik tasvirga shunday belgi kiritiladiki, u ko’zdan yashirilgan holda joylashtiriladi. Bu belgi faqat maxsus dasturiy ta’minot orqali aniqlanishi mumkin. Steganografiyaning ushbu yo’nalishi nafaqat tasvirlarni, balki audio va videoaxborotlarni ruxsatsiz nusxasini ko’chirishdan himoyalashda qayta ishlashda qo’llaniladi. Keyin composerni o’rnatilganini kompyuter terminal kommandasidan quyidagicha bilishimiz mumkin.y’ani kompyuterdan windows-R tugmasi bosiladi va cmd buyrug’i yoziladi, Odatda axborotning ma’nosini yashirish uchun axborot ma’lum kalit asosida shifrlanadi. Shifrlash deganda boshlang’ich matnni ma’lum algoritm asosida matn ma’nosini anglab bo’lmaydigan ko’rinishdagi matnga almashtirish tushuniladi.De-shifrlash shifrlash jarayoniga teskari bo’lgan jarayon bo’lib, unda shifrlangan matn kalit yordamida boshlang’ich ko’rinishga o’tkaziladi.



1.1-rasm(dasturlash paketini boshqarib turuvchi dasturiy vosita)
Ushbu 1.1-rasmda php dasturlash tilida ma’lumotlarni bir struktura asosida birlashtirish ma’lumotlarni xavsizligini taminlarshning bir qancha uslublari ishlab chiqilgan.

1.2-rasm(kompyuter terminal muhitini ishga tushirish)
Yuqoridagi 1.2-rasmda cmd terminal kommandasi orqali composer programmasini ishga tushirish uslubi ko’rsatilgan
Yuqoridagi buyruqni yozfanimizdan keyin esa kompyuter terminal kommandida quyidagi yozuv hosil bo’ladi. Biz esa bu papaka va fayllarda o’zimizga kerakli fayllarni yozib va o’zimizga kerakli algoritmni yozib o’zimizga kerakli natijamizni olamiz.



1.3-rasm(Composer dasturini ishchi muhitdagi ko’rinishi)
Ushbu ko’rsatilgan 1.3-rasmda composer dasturi ishga tushirilgandan keyin composerning ishlayotganini ko’rish terminal kodi keltirilgan
Endi biz yii2 frameworkdan foydalanishimiz mumkin: endi biz dasturni tuzishdani boshlashdan avval laravel paketlari bilan tanishib olsak:



1.4-rasm(dasturiy muhitda boshqaruv panellarni hosil qilish)
1.4-rasmda yii2 dasturini ishga tushurganimizda 9ta papka va yordamchi fayllar paketi umumiy dastur ko’rinishida yaxlit tarzda hosil bo’ladi.
Yii2 dasturimizni paketida model view controller texnologiyasi juda keng qo’llaniladi, ya’ni bu degani biz o’zimizning frontend ko’rinishizni yasab uning urlllar orqali malumotlar tahlilini o’tkazib model orqali ma’lumotlar bazasi bilan bog’lab controller orqali o’z algoritmimizni yozazish orqali yaxlit tizim hosil qolamiz. Odatda laravel paketida ishlayotgnimizda biz urllar kombinatsiyasini routes.php fayli bilan boshqaramiz u php faylni standart ko’rinishi quyidagicha bo’ladi:
Route::get('/user',[
'uses'=>'AppController@GetUser',
'as'=>'get.user'
]);
Route::post('/articles',[
'uses'=>'ArticlesController@createArticles',
'as'=>'post.articles'
]);



1.5-rasm(Urllarni boshqaruvchi paket)
Yuqaridagi ko’rsatilgan 1.5-rasmda Routes.php faylida urlni nomini beramiz va qaysi controller bilan bog’lanishini ko’rsatamiz bu jarayon quyidafgicha eriladi:
Route::post('/search',[
'uses'=>'ArticlesController@search',
'as'=>'post.search'
]);
Yuqoridagi fayldagi uses kalit so’zi orqali qaysi controllerga va uni ichida turgan qaysi funksiyaga kirishi kerakligini ko’rsatadi.Controllerni ko’rnishi esa quyidagicha bo’ladi

namespace App\Http\Controllers;
use App\Kirish;
use Illuminate\Http\Request;
Yuqorida ko’rsatilgan controller.php faylifagi algoritm orqali butun dasturdagi elementlarni boshqarib turuvchi algoritm yoziladi. Unda barcha ulanadigan malumolar bazasidagi malumotlarning structurasi jamlangan model orqali ulanishlarham amalga oshiriladi:modelni standart ko’rinishi:



namespace App;
use Illuminate\Foundation\Auth\User as Authenticatable;
class User extends Authenticatable
Ushbu dastur kodi orqali biz modellarimizdagi malumotlarga o’zimizi xoxlagandek qilib kirish va chiqish constructorlariga cheklov qo’yishimiz mumkin bu esa o’z navabtida Malumotlar bazasiga kiritiladigan ma’lumotlarni axborot xavsizligiga yetkaziladigan xavfni oldini olishga o’z hissasini qo’shadi.
1-formaga tashkilot mijozlari o’zlarining shaxsiy elektron kabinetlariga kirishlarida hisob raqamlari va parollarini kiritishlari uchun Edit komponentalari joylashtiriladi. Editga kiritilgan ma’lumotlarni baza bilan solishtirib ishlatish maqsadida 12- rasmda ko’rsatilgan kodlardan foydalaniladi. Bu kod Editga kiritilgan ma’lumotlarni baza bilan solishtirish amallarini bajaradi:
2 – formaga elektron hamyondagi ma’lumotlar bazasini hosil qilish va hosil qilingan mahsulotlar ustida turli amallar bajarish uchun kerakli barcha komponentalar quyidagicha joylashtiriladi: Dastlab kurs ishi haqida qisqacha to’xtanildi, uni tushuntirish uchun hayotiy misollar keltirdim. So’ng mavzu dolzarbligi haqida yozdildi, uning ijobiy tomonlari sanab o’tdildi. Keyin esa masalaning qo’yilishi va masalaning shartlari keltirdildi. Bu talaba uchun o’z mavzusini chuqurroq tushinishga yordam beradi.
Yaratilayotgan axborot tizimining asosiy vazifasi Internetga ariza topshirish xizmati tizimidan unumli foydalanishga imkon tug’dirish kerak. Buning uchun esa tizimda bir qancha qulaylik bo’lishi zarur.
Loyihani ishlab chiqish davomida Internet xizmati axborot tizimining boshqa soxalarini ham e’tibordan chetda qoldirmaslik kerak. Chunki Internet xizmati axborot tizimini ma’lumotlar bazasini yaratishda o’z faoliyatini yuritishi uchun tizimning, loyiha uchun kerakli bo’lgan barcha soxalarini qamrab olish zarur.