Ma’lumki, «Investitsiyalar» tushunchasi iqtisodiyot uchun yangi emas. Bugungi kunda «Investitsiyalar» tushunchasining ma’nosini anglash, uning mohiyatini to’g’ri tahlil qilish muhim ahamiyatga ega. Sobiq iqtisodiy tuzum davrlarida investitsiyalar tushunchasi ko’proq kapital qo’yilmalar bilan bog’lanib, kapital qurilishlar, kapital ta’mirlashlar va ilmiy-texnika taraqqiyoti uchun sarflanadigan kapital qo’yilmalarini anglatar edi va bu qo’yilmalar asosan markazlashgan fondlar va davlat byudjetidan yuqori davlat idoralari tasdiqlagan rejalar asosida ajratilar edi. - Ma’lumki, «Investitsiyalar» tushunchasi iqtisodiyot uchun yangi emas. Bugungi kunda «Investitsiyalar» tushunchasining ma’nosini anglash, uning mohiyatini to’g’ri tahlil qilish muhim ahamiyatga ega. Sobiq iqtisodiy tuzum davrlarida investitsiyalar tushunchasi ko’proq kapital qo’yilmalar bilan bog’lanib, kapital qurilishlar, kapital ta’mirlashlar va ilmiy-texnika taraqqiyoti uchun sarflanadigan kapital qo’yilmalarini anglatar edi va bu qo’yilmalar asosan markazlashgan fondlar va davlat byudjetidan yuqori davlat idoralari tasdiqlagan rejalar asosida ajratilar edi.
Ko’pgina adabiyotlarda «investitsiya» terminida noaniqliklar uchraydi. - Ko’pgina adabiyotlarda «investitsiya» terminida noaniqliklar uchraydi.
- Birinchidan, «investitsiyalar»ga fuqarolarning «iste’molchilik investitsiyalari» (maishiy texnika, avtomobil, ko’chmas mulk va boshq) qo’shib yuboriladi. Bunday investitsiyalar esa kapitalni o’sishini va foyda olinishini ta’minlamaydi.
- Ikkinchidan, «investitsiyalar» va «kapital qo’yilmalar» terminlarini tenglashtirishadi. Kapital qo’yilmalar - korxonaning moliyaviy mablag’larini asosiy kapitalga aylantirish orqali foyda topish bilan bog’liq faoliyatdir. Investitsiyalar esa nomoddiy va moliyaviy aktivlarga qo’yilishi ham mumkin.
- Uchinchidan, ko’pgina manbalarda investitsiyalarni pul mablag’larini qo’yish deb ta’riflanadi. Amaliyotda esa, barcha hollarda bunday bo’lmaydi. Investitsiyalashni boshqa shakllarda ham amalga oshirish mumkin.
- Investitsiya faoliyati obyektlarini turkumlash
| | | - Moliyaviy investitsiyalar obyektlari
| | - Real investitsiyalar obyektlari
| - Davlat va boshqa mulk egalari tomonidan chiqariladigan aktsiyalar, obligatsiyalar va qimmatli qog’ozlar
| | - Iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida yangidan yaratiladigan va modernizatsiyalashtiriladigan asosiy fondlar va aylanma vositalari
| - Davlat va boshqa aktsioner-banklariga qo’yiladigan maqsadli jamg’armalar
| | - Fan-texnika mahsulotlari, kashfiyot, ixtirolar, izlanishlar, ta’minot, kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlash
| - Bank depozitlari va boshqa mulkchilik ob’ektlari
| | - G’oyalar, intellektual boylik
- lar, mualliflik huquqlari (nou-xau), tajriba o’rganish va almashish
| - Turli shakldagi mulkchilikka ega bo’lish huquqlari
| | - Yer, tabiiy resurslar va boshqa mulkchilik ob’ektlariga ega bo’lish va foydalanish huquqlari
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
