Investitsiyalar auditi va baholash

VI-Bob. MOLIYAVIY INVESTITSIYALAR AUDITINI TASHKIL 
QILISH TARTIBI 
 
6.1. Moliyaviy investitsiyalar tavsifi, auditining hususiyati, maqsadi va 
vazifalari . 
Bozor  iqtisodiyotiga  o’tish  sharoitida  bozor  munosabatlarining  tezlik  bilan 
o’zgarishiga  moslatish  har  bir  korxona  faoliyati  muvaffaqiyatining  garovidir. 
Bunda  nafaqat  mahsulotlari  va  xizmatlarining  bozorda  tutgan  o’rni  (mavqei)ni, 
shuningdek,  harajatlarni  nazorat  qilish  bilan  cheklanmasdan,  balki  qabul  qilingan 
boshqaruv  qarorlarining  samaradorligini  muttasil  tekshirish,  o’zgaruvchan  bozor 
sharoitida  korxonaning  o’z  huquq  va  imkoniyatlaridan  qay  darajada 
foydalanayotganini tahlil qilish kam zarur. 
Korxonaning  vaqtincha  bo’sh  turgan  pul  mablag’laridan  samarali 
foydalanish  usullaridan  biri  -  bu  ularni  qimmatli  qog’ozlar  sotib  olishga 
yo’naltirishdir. 
Mablag’larni  qimmatli  qog’ozlarga  yo’naltirish  o’z  tavsifiga  ko’ra  yukori 
tavakkalchilik  faoliyati  bilan  bog’liq  bo’lib,  tavakkalchilik  darajasini  imkoni 
boricha  pasaytirish  maqsadida  emitentning  moliyaviy  holatini  va  bozor 
kon’yunkturasini bilish fond birjasi ma’lumotlarini muntazam ravishda monitoring 
qilib turishni taqazo etadi. 
Ma’lumki, qimmatli qog’ozlar muomala jarayonida uchta bosqichdan o’tadi. 
Bulardan birinchisi, emissiya bosqichi bo’lib, unda qimmatli qog’ozlar birlamchi 
joylashtiriladi  va  o’zining  birinchi  egasi  (anderrayting  yoki  investor)ga  o’tadi. 
Ikkinchi  bosqich  deganda,  ularning  ikkilamchi,  ya’ni  aktiv  bozordagi  harakati 
tushuniladi.  Yakuniy  -  uchinchi  bosqichda  qimmatli  qog’ozlarni  so’ndiririlishi 
(emitent  tomonidan  qaytarib  olinishi)  amalga  oshiriladi.  Ushbu  muomala 
jarayonida  qimmatli  qog’ozlar  harakati  fond  birjalarida  amalga  oshirilib,  vaqtga 
teskari  mutanosib  (proportsional)  ravishda  nominal  va  haqiqiy  (bozor)  narxlari 
o’zgaradi. Ushbu o’zgarish iqtisodiyotda bozor kotirovkasi deb ham ataladi.