I(q-q). indd

Amorf denelerdin’ yeriwi ha’m qati’wi’
Amorf denege ji’lli’li’q berilgende woni’n’ temperaturasi’ aldi’n bir tegis 
joqari’lap baradi’ (38-suwrettegi grafi ktin’ O–A bo’limi). Bunda berilgen 
ji’lli’li’q denedegi molekulalardi’n’ wo’z worni’nda terbelis amplitudasi’n, 
yag’ni’y kinetikali’q energiyasi’n ko’teriwge jumsaladi’.
(1)
,
λ
 
=
m
Q
y
Molekulyar fi zika ha’m termodinamika tiykarlari’

---

69
38-su’wret
A noqati’nan baslap temperaturani’n’ ko’teriliwi 
pa’seyedi (grafi ktin’ A–В bo’limi). Berilgen ji’lli’li’q 
molekulalari’ni’n’ kinetikali’q energiyasi’n 
ha’m molekulalardin wo’z ara ta’siri poten-
cial energiyasi’n ko’teriwge jumsaladi’. Bunda 
molekulalar arali’q baylani’sti’n’ bekkemliginin’ 
azayi’p bari’wi’ na’tiyjesinde dene jumsaq boli’p 
suyi’qlasi’p baradi’. 
Dene toli’q suyi’qli’qqa aylang’annan ke-
yingi berilgen ji’lli’li’q mug’dan molekulalardi’n’ 
qozg’ali’s tezligin ko’beytiwge, yag’niy kinetikali’q energiyani’n’ 
ko’beyiwine jumsaladi’ (grafi ktin’ B–C bo’limi). Demek: