Iqtisodiy bazis tushunchalar

Iqtisodiy bazis tushunchalar

• Reja:
• Iqtisodiy ehtiyoj va iqtisodiy ne’matlar mazmuni va mohiyati.
• Ishlab chiqarish imkoniyatlari va ulardan foydalanish.
• Tovarlar oqimi modeli. Kichik doiraviy aylanish.

• «Микроиқтисодиёт» фанидан ўрганилиши лозим бўлган муаммолар

• Фаннинг предмети, мазмуни ва асосий вазифалари

• Талаб ва таклиф таҳлили ҳамда уларга таъсир қилувчи омиллар

• Талаб ва таклиф эластиклиги, эластиклик назарияси асосида солиқ юкининг истеъмолчилар ва ишлаб чиқарувчилар ўртасида тақсимланиши

• Истеъмолчиларнинг бозордаги хатти харакати ва эхтиёжларини қондириш учун даромадларининг тақсимланиши

• Фирмаларнинг ишлаб чиқариш хажмини максималлаштириш ва фирманинг оптимал размери

• Рақобатлашган бозор шароитида фирма фойдасини максималлаштириш

• Бозор турлари, рақобат ва яккаҳокимлик

• Бозор ҳокимияти шароитида нарх белгилаш тамойиллари

• Рақобатлашувчи фирма ва тармоқнинг узоқ муддатли оралиқдаги мувозанати ва тармоқнинг таклифи

• Меҳнат бозори ва корхоналарда меҳнат ресурсларидан фойдаланиш

• Капитал қўйилмалар ва капитал бозори

• Корхоналар фаолиятини давлат томонидан тартибга солиш

• «Микроиқтисодиёт» фани олдида турган вазифалар

• Иқтисодий субъектларнинг бозор иқтисодиёти шароитида қарор қабул қилишлари ва эхтиёжларини максимал қондиришларини ўрганиш

• Ишлаб чиқариш имконияти чегараси ва алтернатив харажатлар мохиятини англаб етиш

• Талаб ва таклиф эластиклиги мохиятини тушуниб етиш ҳамда эластик назариясига асосланиб солиқ миқдорини истеъмолчи ва ишлаб чиқарувчилар ўртасида тақсимланиши тўғрисида назарий билим ва амалий кўникмаларга эга бўлиш

• Истеъмолчилар нафлилиги ва ўз нафлиликларини максимал қондириш йўлларини бефарқлик ва бюджет чизиқлари орқали изохлаш

• Ишлаб чиқариш самарадорлигини аниқлаш ва уни хисоблаш йўлларини кўрсатиш

• Рақобатлашган бозор шаротида фирма фойдасини максималлаштириш ва фирманинг самарали размерини аниқлаш

• Рақобатлашмаган бозорларда нарх ва ишлаб чиқариш хажмини изохлаш

• Монополиянинг жамият учун фойдали ва зарарли томонларини кўрсатиб бериш

• Давлатнинг бозорни тартибга солишда қўллайдиган усуллари ва унинг оқибатлари тахлилини сабабий боғлиқликда қараб чиқиш

• Меҳнат қилиш ва дам олиш ўртасидаги боғлиқликни изохлаш ва меҳнат бозорига касаба уюшмалари қандай таъсир кўрсатишини гарафиклар орқали фахмлаш

• Bozor iqtisodiyotining tub belgilari

• Bozor iqtisodiyoti erkin iqtisodiyotdir. Bunda mulk egalarining to’la mustaqilligi tushuniladi. Erkin ishlab chikaruvchilar va iste’molchilarni bozor birlashtirib turadi

• Mulk shakllari va xo’jalik yuritish turli-tuman bo’ladi – erkin, yonma-yon, xech bir chegaralanmagan xolda rivojlanadi

• Bozor iqtisodiyoti sharoitida sub’ektlar o’zaro munosabatlarini manfaatlarni ko’zlagan holda o’rnatadi

• Narxlarning liberallashuvi, ya’ni narx-navoning erkin tashkil topishi

• Erkin raqobatning mavjudligi va monopoliyaning cheklanishi

• Bozor avvalo ishlab chiqaruvchining emas, balki iste’molchi talabini qondirishga undaydi.

• Bozor iqtisodiyoti fan-texnika yangiliklarini tez kabul kiladi, yangi texnologiyani qo’llash orqali tovarlar sifatini oshirishga xizmat kiladi