Iqtisodiy o’sish nima? Iqtisodiy o’sishni qaysi ko’rsatkichlar tafsiflaydi?

TOSHKENT NORDIK

UNVERSITETI
Moliya 22-guruh

Fan: ____________________

Mavzu: ESSE yozish

Bajardi: Tashtonova Dilafruz

Tekshirdi: __________________

Iqtisodiy o’sish nima? Iqtisodiy o’sishni qaysi ko’rsatkichlar tafsiflaydi?
iqtisodiy o'sish - bu ma'lum bir davrda mamlakatning bir kishiga to'g'ri keladigan YaIM yoki milliy daromadda yuzaga keladigan o'sish (odatda bir yil). Ya'ni, agar har bir odamda bo'lgan pul o'ssa, unda ko'proq iqtisodiy o'sish borligi aytiladi.
Endi, shu tariqa, Xitoy dunyodagi eng boy mamlakatdir, lekin bu haqiqatan ham har bir inson boy ekanligi uchun emas, balki ularning millionlari borligi uchundir. Shuning uchun, mamlakatning o'sishini aniqlashda bir nechta omillarni hisobga olish kerak, chunki agar biz faqat bir nechta tarozi bilan cheklanib qolsak, natija eng haqiqiy bo'lmasligi mumkin (Xitoy misolida).
Iqtisodiy o'sishni tushunish 200-asr sanoat inqilobidan boshlanishi kerak. Mana shu narsa mamlakatlar o'sib borayotganini ko'rish uchun turtki bo'ldi. Taniqli iqtisodchi Angus Meddisonning so'zlariga ko'ra, so'nggi 40 yil ichida nafaqat iqtisodiy, balki aholi soni bo'yicha ham o'sish (bu beshga ko'paygan), bir kishiga tushadigan daromad (bu sakkizga ko'paygan) yoki Jahon YaIM (XNUMX ga ko'paytiriladi).
Iqtisodiy o`sish to`lik bandlilik sharoitiga mos keluvchi potentsial ishlab chikarish darajasini uzoq muddatli ko`payishi tendentsiyasini anglatadi.
Iqtisodiy o`sish jami taklifning o`sishini yoki boshqacha aytganimizda, xaqiqiy va potentsial YAIM xajmining oshishini bildiradi. Iqtisodiy o`sish nafakat mamlakat real daromadlarining o`sishi, shuningdek, jon boshiga to`gri keladigan real daromadlarning o`sishini xam anglatadi. SHu sababli xam iqtisodiy o`sish ikki xil usul bilan o`lchanadi.
Birinchi usulda iqtisodiy o`sish real YAIM ni o`tgan davrga nisbatan o`zgarishi sifatida aniklanadi va mamlakatning umumiktisodiy imkoniyatlari dinamkasini aniqlash uchun ishlatiladi.
Ikkinchi usulda iqtisodiy o`sish axoli jon boshiga to`gri keladigan real YAIM ning o`tgan davrga nisbatan o`zgarishi sifatida aniqlanadi.
Iqtisodiy o`sish nazariyasi va modellarida YAIM o`rniga SIM, YAMD, SMD ko`rsatkichlaridan xam foydalanilishi mumkin. Iktisodiy nazariyada iqtisodiy o`sish daromadlarni qanday nisbatlarda iste`mol va investitsiyalarga bo`linishiga bog’liq deb qaraladi.
. Iste`mol xajmi dinamikasi iqtisodiyotning provard maksadini va yashash darajasi oshishini bildirsa, investitsiyalar xajmining o`zgarishi resurs imkoniyatlarining o`sishi va texnik yangiliklarning moddiylashishini anglatadi. Iste`mol va investitsiya o`rtasida etarlicha muqobillik mavjud, chunki, joriy iste`mol mikdorining o’shishi investitsiyalarning daromaddagi ulushini pasaytirish iktisodiy o`sish imkoniyatlarini kisqartiradi.