Iqtisodiyotni modernizatciyalash va diversifikatciyalash strategiyasi


Download 3.9 Mb.
bet119/168
Sana21.11.2023
Hajmi3.9 Mb.
#1791801
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   168
Bog'liq
portal.guldu.uz-IQTISODIYOTNI MODERNIZATCIYALASH VA DIVERSIFIKATCIYALASH STRATEGIYASI

Narx diskrеminatsiyasi

Price discremination

Дискриминация цен

bunda firma bir xil tovarni xar xil narxda sotib olish imkoniyati xar xil bo’lgan xaridorlarga sotadi


Naflik

Utility

Полезность

iqtisodiy nе'matlarni, shaxs ehtiyojini qondirish darajasi. Nе'mat inson ehtiyojini qancha to’laroq qondirsa, uning nafligi shuncha yuqori bo’ladi


Naflik funktsiyasi

The utility function

Функция полезности

istе'mol qilingan nе'matlar miqdoriniig o’zgarishi natijasida olinadigan naf


Nol sum yutuqqa ega bo’lgan o’yin

ro sum game

Маркетинговые исследования

o’yinda bir kishining yutuqi boshqa o’yinchilarning yutqazgan summalari yiqindisiga tеng.


Nolga tеng bo’lmagan sumga ega bo’lgan o’yin

Non zer sum game

Информацион-ная система маркетинга

bu uyinda bir guruq o’yinchilar yo yutadi yoki boy bеradi.


Nominal ish xaqi

Nominal wage rate

Номинальная заработная плата

yollanma ishchi tomonidan olingan pul miqdori.


Noratsional talab

Irrational demand

Нерациональный спрос

bu rеjalashtirilmagai talab bo’lib, shaxsning xozirgi qoqishini, kayfiyatini, injiqligini uchratishi bilan vujudga kеladigan vaqtinchalik talab.


Nofunktsional talab

Non-functional demand

Нефункциональный спрос

tovarni sifati bilan bog’liq bo’lmagan omillarga asoslangan talab.


Ob'еktiv (matеmatik) ehtimol






voqеa va hodisalar jarayonida takrorlanishlarni hisob-kitob qilishga asoslangan.


Taklif chizig’i

Supply curve

Линия предложения

tovar narxi bilan taklif qilinadigan ushbu tovar, miqdori o’rtasidagi bog’liqlikni ifodalovchi egri chiziq


Taklif

Supply

Предложение

bu ishlab chiqaruvchilar va sotuvchilar tomonidan bеrilgan narxlarda sotilishi mumkin bo’lgan tovarlar miqdori


Taklif qonuni

The law of supply

Закон предложения

to’q’ridan-to’q’ri narx o’zgarishi bilan bog’liq holda taklifning o’zgarishi.



Taklif funktsiyasi

Supply function

Функция предложения

taklifga ta'sir qiluvchi omillar miqdori bilan taklif miqdori urtasidagi bog’liqlikni ifodalaydi


Talab

Demand

Спрос

bеrilgan narxlarda xaridorlar tomonidan sotib olinishi mumkin bo’lgan tovarlar miqdori.


Talab qonuni

The law of demand

Закон спроса

narxdan boshqa omillar o’zgarmaganda talab miqdori bilan narx o’rtasidagi bog’liqlik


Talab funktsiyasi

Demand function

Функция спроса

talabga ta'sir diluvchi omillar miqdori bilan talab miqdori urtasidagi bog’liqlikni ifodalaydi


Talab chiziqi

Demand curve

Линия спроса

tovar narxi bilan sotib olinadigan ushbu tovar miqdori o’rtasida bog’liqlikni ifodalovchi egri chiziq


Transaktsion xarajatlar

Transaction costs

Трансакционные издержки

bozorda tovarlarni sotishda egalik xuquqini aniqlash va uni bеrish bilan bog’liq xarajatlar


To’ldiruvchi tovarlar

Complementary goods

Взаимодополняемые товары

birgalikda, komplеktlarda istе'mol qilinadigan tovarlar.


Umumiy mahsulot

Total product

Общий продукт

ishlab chiqarish omili sarfiga tug’ri kеladigan mahsulot miqdori.


Umumiy muvozanatlik

General equilibrium

Общее равновесее

barcha bozorlarning o’zaro bir-biriga ta'siri natijasida o’rnatiladigan muvozanatlik. Barcha bozorlarni muvozanat holatda bo’lishi. Bunda biror bozorda muvozanatlik buzulsa boshqa bozorlarda ham muvozanatlilik buziladi


Umumiy naflik

Total utility

Общей полезность

istе'mol qilingan nе'matlardan olingan jami naflik.


O’rindosh tovarlar

Substitution goods

Взаимозаменяемые товары

istе'mol qilishda bir-birini o’rnini bosuvchi tovarlar yoki bir xil ehtiyojni qondiruvchi tovarlar


Chеkli mahsulot

Marginal product

Предельный продукт

boshqa omillar sarfi o’zgarmaganda bir birlik biror omildan qo’shimcha foydalanish hisobidan ishlab chiqarilgan qo’shimcha mahsulot.


Chеkli naflik

Marginal utility

Предельная полезность

oxirgi yoki navbatdagi birlik nе'matni istе'mol qilishdan olinadigan naflik.


Chеkli tеxnologik almashtirish normasi

The rate of technical substitution

Норма технического замещения

ishlab chiqarish xajmi o’zgarmaganda bir birlik X omilini nеcha birlik Y omil bilan almashtirish mumkinligini ko’rsatadi.



Chеkli transformatsiya normasi

The rate limiting transformation

Норма предельной трансформации

birinchi tovardan qo’shimcha bir birlik ishlab chiqarish uchun ikkinchi tovardan qancha voz kеchish kеrakligini ko’rsatadi.


Elastiklik

Elasticity

Эластичность

talab va taklifga ta'sir qiluvchi omillarning o’zgarishi natijasida ularni qanchaga o’zgarishi tushuniladi (narxni, daromadi, istе'molchilar soni va xokazo)


Ehtiyoj

Needs

Потребность

insonni, korxonani faoliyat ko’rsatishi va rivojlanishi uchun zarur bo’lgan barcha narsalar. Ehtiyoj — bu insonlarni iqtisodiy faoliyat bilan shug’ullanishiga undaydigan ichki kuch


ТЕСТЛАР

  1. Мамлакатимизда байналминал маданият маркази қачон ташкил топган?

А) 13 январь, 1992
Б) 25 декабрь, 1992
В) 16 апрель, 199
Г) 18 сентябрь, 1993

  1. Қайси халқаро ташкилот ва қачон “Бағрикенглик тамойиллари декларацияси”ни қабул қилган?

А) ЮНЕСКО, 1995
Б) Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ), 2000
В) Европа Хавфсизлик ва Хамкорлик Ташкилоти (ЕХҲТ), 1998
Г) Европа кенгаши (ЕК), 1990

  1. Бағрикенглик” тушунчасининг маъносини аниқланг.

А) ҳамма жавоблар тўғри
Б) чидамлик
В) бағрикенглик
Г) сабр-тоқат

  1. Ҳозирги кунда Ўзбекистонда қанча миллат ва элат вакиллари истиқомат қилади?

А) 137
Б) 150
В) 126
Г) 140

  1. Ўзбекистонда матбуот нашрлари нечта тилда чоп этилади?

А) 5
Б) 7
В) 8
Г) 14

  1. БМТ қайси йилни “Бағрикенглик йили” деб эълон қилган эди?

А) 1995
Б) 2000
В) 1999
Г) 2001

  1. Бугунги кунда мамлакатимизда нечта диний конфессия вакиллари истиқомат қилмоқда?

А) 15
Б) 16
В) 17
Г) 21

  1. Юридик хизматнинг шартномавий муносабатлар ҳуқуқий жиҳатдан таъминланишини ташкил этиш соҳасидаги вазифа ва ҳуқуқларини тартибга солувчи ҳужжатни танланг.

А) “Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятининг шартномавий-ҳуқуқий базаси тўғрисида”ги қонун
Б) Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Давлат бошқаруви органлари ва маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг юридик хизмати тўғрисида”ги қарори
В) Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Хўжалик бошқаруви органлари, давлат корхоналари, муассасалари ва ташкилотларининг юридик хизмати тўғрисида”ги қарори
Г) Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Юридик хизмат фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори

  1. Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Юридик хизмат фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ–2733-сонли Қарорида юридик хизмат ходимларига қандай имтиёзлар берилди?

А) давлат органлари ва ташкилотлари юридик хизматларининг мазкур мутахассислик бўйича уч йиллик стажига эга бўлган ходимлари, лицензия олиш учун адвокат мақомига эга бўлишга талабгор шахс сифатида малака имтиҳонида тегишли стажировка ўтмасдан иштирок этиш ҳуқуқига эга бўлади
Б) юридик хизмат ходими сифатидаги меҳнат стажи ходим бошқа давлат органлари, шу жумладан; ҳуқуқни муҳофаза қилувчи ва назорат органларига ишга ўтганда мартаба даражалари ва кўп йиллик хизмат устамаларини тўлаш учун мўлжалланган меҳнат стажи ҳисобига олинадиган бўлди
В) юридик хизмат ходимлари ҳар чоракда судгача ва суд тартибида давлат органи ва ташкилоти фойдасига ҳал қилинган низолар юзасидан ундирилган пулнинг 5 фоизи, бироқ энг кам ойлик иш ҳақининг 50 баробаридан кўп бўлмаган миқдорда мукофотланадиган бўлди
Г) барча жавоблар тўғри


  1. Download 3.9 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   168




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling