Iqtisosiyotni modernizatsiyalash sharoitida korxona nomoddiy aktivlari va moddiy resurslardan tejamkorlik asosida foydalanishni taminlash

III. XULOSA

Buxgalteriya hisobiningmilliy standartlarida nomoddiy aktivlarga quyi-dagicha ta`rif beriladi: «Nomoddiy aktivlar – bu xo`jalik faoliyatida foydala-nish uchun yoki boshqarish uchun xo`jalik sub`ekti tomonidan nazorat qilinadigan, shuningdeq uzoq (bir yildan ortiq) muddat ishlatishga mo`ljallangan moddiy-buyum shakliga ega bo`lmagan mulk ob`ektlaridir».<sup>1</sup> Berilgan ta`rifdan ko`rinib turib-diki nomoddiy aktivlar bu:

• 
  Korxonaning mulkiy ob`ektidir - nomoddiy aktivlarni aksariyat qismi korxona tomonidan sotib olinadi, ularga egalik qiladi va buxgalteriya balansida o`z mulkining bir qismi sifatida aks ettiradi;
  
• 
  Moddiy (natural)-buyum shakliga ega emas – nomoddiy aktivlar jismo-niy ko`rinishga ega emasdirlar;
  
• 
  Sotish uchun mo`ljallanmaydi - nomoddiy aktivlar qayta sotish uchun sotib olinmaydi, balki xo`jalik faoliyatida foydalanish, nazorat qi-lish va boshqarish uchun sotib olinadi;
  
• 
  Хo`jalik faoliyatida uzoq muddat foydalaniladi - odatda nomoddiy aktivlar tarkibiga korxona faoliyatida bir yildan uzoq muddat faoliyat ko`rsatadigan (foydalaniladigan) va shu davr mobaynida egalariga huquq va ustunliklar beradigan aktivlar kiritiladi.
  

Nomoddiy aktivlar tarkibi turlicha bo`lib, ular bir qator belgilari bo`-yicha tarkibiy qismlarga ajratilib o`rganiladi: identifikatsiyalash, sotib olish, kutilayotgan ustunliklar berish davri, korxonadan ajralishi va boshqalar bo`yicha turkumlanishi mumkin.


IV. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI
1. Poligrafiya korxonalarida moddiy resurslardan foydalanish tahlili / M.V.Kozlova // Nashriyot va matbaada buxgalteriya hisobi. - 2004. - № 12. - 6-11 betlar.
2. Iqtisodiy faoliyat tahlili: Darslik / I.A. Belobjetskiy, V.A. Beloborodova, M.F. Dyachkov va boshqalar; Ed. V.A. Beloborodova, 2-nashr, Qayta ko'rib chiqilgan. va qo'shing. - M.: Moliya va statistika, 2005. - 352s.
3. Korxonaning moliyaviy-xo'jalik faoliyatini tahlil qilish: O'quv qo'llanma. universitetlar uchun qo'llanma / Ed. prof. N.P.Lyubushina. - M.: UNITY-DANA, 2005. - 471 p.
4. Sanoatdagi iqtisodiy faoliyat tahlili: O'quv qo'llanma / L.A. Bogdanovskaya, G.G. Vinogorov, O.F. Migun va boshqalar; Hammasi bo'lib. tahrir. IN va. Strazheva. - 2-nashr, Stereotip. - Minsk: Vysh.shk., 2007. - 363s.
5. B.V.Prykin: Korxonaning ishlab chiqarish va xo'jalik faoliyatini iqtisodiy tahlil qilish - M.: Moliya va statistika, 2007. - 488s.
6. Bromvich M. Kapital qo'yilmalarning iqtisodiy samaradorligini tahlili: Per. ingliz tilidan - M.: INFRA-M, 2007. - 364 p.
7. GA Markva: Sanoatda moddiy resurslardan foydalanishni tahlil qilish - M.: Iqtisodiyot, 2008 - 457s.
8. Gruzinov V.P. Korxona iqtisodiyoti va tadbirkorlik. - M.: "Soffit", 2004. - 496s.
9. Zavgorodniy V.P. Ukrainadagi buxgalteriya hisobi (milliy standartlardan foydalangan holda): darslik. universitet talabalari uchun qo'llanma. - 5-nashr, Qo'shish. va qayta ko'rib chiqilgan
10.– K.: A.S.K., 2007. - 848s.
11. Zaytsev N.L. Sanoat korxonalari iqtisodiyoti: O'quv qo'llanma; 2-nashr, Vah. va qo'shing. - M.: INFRA-M, 2008. - 336s.
12. Karakoz I.I., Samborskiy V.I. Iqtisodiy tahlil nazariyasi. - K .: Vyscha maktabi. Bosh nashriyot, 2009.-255-yillar. 

1^ НСБУ Республики Узбекистан, Ташкент, Мин. Фин Руз, НАБиА РУз 2002 г.