Ishchining issiqlikdan nurlanish intensivligini aniqlash Yurtboshimiz Islom Abdug'aniyevich Karimov «O'zbekiston XXI asr bo'sag'asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari»

2.1-rasm. Ikki parallel sirtlar orasida nurli issiqlik almashinuvi sxemasi

Bu sirtlarning temperaturalari mos ravishda T₁ va T₂ (T₁T₂) va yutilish koeefitsentlari A₁ va A₂ bo‘lsin.

Sirtlar orasidagi masofani shunday tanlaymizki, natijada har bir sirtning nurlanishi narigisiga yetib borsin. Bu sirtlar orasidagi nurli issiqlik almashinuvi kattaligi quyidagiga teng:
E=E_ef1-E_ef2,

Bunda E_ef1=E₁+(1-A₁)E_ef2,

E_ef2=E₂+(1-A₂)E_ef1.

Bu tenglamalar tizimini E_ef1 va E_ef2 ga nisbatan yechib, E₁ va E₂ o‘rniga Stefan –Boltsman qonunidan ularning ifodasini va A₁ hamda A₂ o‘rniga mos ravishda ₁ va ₂ larni (chunki A=) qo‘yamiz. O‘zgartirishlardan so‘ng quyidagi tenglikni hosil qilamiz:

bu yerda - temperatura ko‘paytiruvchisi deyiladi;
- jismlar tizimining keltirilgan qoralik darajasi deyiladi;

keltirilgan nurlanish koeffitsienti deyiladi.

Keltirilgan nurlanish koeefitsenti, agar temperatura ko‘paytiruvchisi 1 K va har bir sirtning yuzasi 1m² bo‘lsa, 1-sirtdan 2-sirtga 1 s da uzatilayotgan nurlanish energiyasini bildiradi. Demak, (2.2) formulani quyidagicha yozish mumkin:







2.2-rasm. Yopiq joyda jismlar orasidagi nurli issiqlik almashish sxemasi


Shunday qilib, nurli issiqlik almashinuvini jadalligini orttirish uchun _k va  ni ya’ni issiqlik almashinuvida ishtirok etayotgan sirtlarning qoralik darajasini va temperaturalar farqini orttirish lozim.