Ishlab chiqarishda boshqaruv fakulteti moliyaviy xisobot fanidan mustaqil ishi


Yakka tartibdagi tadbirkorlar uchun kassa operatsiyalarini hisobga olishning xususiyatlari


Download 45.79 Kb.
bet3/8
Sana21.06.2023
Hajmi45.79 Kb.
#1638882
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
KASSA OPERTASIYALARI JO\'RAYEVA SH 61-B guruh

Yakka tartibdagi tadbirkorlar uchun kassa operatsiyalarini hisobga olishning xususiyatlari
Soddalashtirilgan soliq hisobini yurituvchi yakka tartibdagi tadbirkorlar uchun yangi Farmonga ko'ra, kassani yuritishda bir qator imtiyozlar mavjud:

  1. "kassa" tushunchasi tadbirkorlarning o'ziga tegishli emas;

  2. kassaga tushgan mablag'larni shaxsiy ehtiyojlar uchun sarflashni taqiqlash bekor qilindi;

  3. naqd pul limitini belgilay olmaysiz;

  4. Kassa operatsiyalarini hisobga olish

Tashkilotning mablag'lari kassada kassa va pul hujjatlari ko'rinishida.
Kassadagi naqd pulni hisobga olishning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
To'liq va o'z vaqtida buxgalteriya hisobini yuritish,
Mablag'lar va moliyaviy hujjatlarning mavjudligini nazorat qilish;
Naqd pul va hisob-kitob va to'lov intizomiga rioya etilishini nazorat qilish;
Mablag'lardan yanada oqilona foydalanish imkoniyatlarini aniqlash.
Naqd pul operatsiyalarini hisobga olish uchun 50-schyot naqd puldan foydalaniladi. Hisob faol. Hisobvaraqning debetida pul mablag'larining kassaga kelib tushishi aks ettiriladi. Masalan:
Dt 50 Kt 62.1 xaridorlardan mablag' oldi
Dt 50 Kt 51 Joriy hisobdan olingan mablag'lar
Dt 50 - Kt 71 Hisobdor shaxs sarflanmagan avansni qaytardi
Kredit bo'yicha kassa hisobvarag'i pul mablag'larining chiqib ketishini aks ettiradi.
Dt 70 - Kt 50 ish haqi to'lanadi
Dt 71 - Kt 50 hisobdor shaxsga beriladi.
Dt 51 - Kt 50 mablag' joriy hisob raqamiga kiritildi
Dt 94 - Kt 50 kassadagi mablag'larning etishmasligini aks ettiradi.
Hisob 50 quyidagi sub-hisobvaraqlarni ochishi mumkin.
50.1 - tashkilotning kassasi. Bunga kassadagi naqd pul kiradi.
50.2 - operatsion kassa. Daryo o'tish joylarining chipta va bagaj kassalarida pul mablag'larining mavjudligi va harakati va boshqalar hisobga olinadi.
50.3 - pul hujjatlari. To'langan hujjatlar, qat'iy hisobot shakllari, vaucherlar va boshqalar hisobga olinadi.
Kassadagi naqd pul bank tomonidan belgilangan limit doirasida saqlanadi. Cheklovdan yuqori bo'lgan mablag'lar ish haqi va ijtimoiy nafaqalarni to'lash uchun faqat uch kun davomida saqlanishi mumkin. Haddan tashqari qoldiqlar joriy hisob raqamiga kiritilishi kerak.
Naqd pul operatsiyalarini hisobga olish uchun Quyidagi asosiy hujjatlar qo'llaniladi:
Kirish naqd buyurtma shakli ko1
Xarajat kassa buyurtmasi ko2
Kiruvchi va chiquvchi kassa orderlarini ro'yxatga olish jurnali ko3
Kassa kitobi ko4
Kassir tomonidan berilgan va qabul qilingan mablag'larni hisobga olish kitobi.
Kassaga pul mablag'larini qabul qilish kassa kirim orderi bilan rasmiylashtiriladi. Unda shunday deyilgan:

  1. mablag'lar kimdan kelgan

  2. mablag'lar qanday maqsadlarda olingan.

Buyurtma bosh buxgalter va kassir tomonidan imzolanadi. Shuningdek, kassaga pul qo'ygan shaxsga kiruvchi kassa orderi uchun kvitansiya tuziladi.
Kassadan pul mablag'larini berish hisobvaraqning kassa orderi bilan rasmiylashtiriladi. Unda shunday deyilgan:

  1. pul kimga beriladi

  2. nima maqsadda

  3. shaxsni tasdiqlovchi hujjatning tafsilotlari,

  4. ilova qilingan hujjatlar ro'yxati.

Xarajat kassa orderi tashkilot rahbari, bosh buxgalter va kassir tomonidan imzolanadi. Shuningdek, imzo pulni olgan shaxs tomonidan qo'yiladi.
Kiruvchi va chiquvchi kassa buyurtmalari qo'lda yoki avtomatik tarzda to'ldirilishi kerak. Ushbu hujjatlarga tuzatishlar kiritishga yo'l qo'yilmaydi.
Har bir kunning oxirida barcha kiruvchi va chiquvchi kassa orderlari reestrda qayd etiladi. Keyingi - kassa kitobi. Kassa kitobi raqamlangan, bog'langan bo'lishi kerak, varaqlar soni rahbar va bosh buxgalterning imzosi bilan tasdiqlanishi kerak. Kassa kitobining ikkita varag'i bir vaqtning o'zida to'ldiriladi. Kassa kitobida kun boshidagi kassadagi naqd pul qoldig'i, barcha kiruvchi kassa orderlari, summalar ko'rsatilgan barcha chiquvchi kassa orderlari aks ettiriladi, kunlik aylanma hisoblab chiqiladi va qoldiq ko'rsatiladi.
Korxonaning kassasida pul mablag'larining mavjudligi va harakatini hisobga olish uchun 50 "Kassir" faol hisobvarag'idan foydalaniladi.
Hisobdagi qoldiq oy boshida korxona kassasida bo'sh pul mablag'lari mavjudligini ko'rsatadi; debet bo'yicha aylanma - kassada naqd pulda olingan summalar va kredit bo'yicha - naqd pulda berilgan summalar.
50-sonli "Kassir" hisobvarag'ida quyidagi subschyotlar ochilishi mumkin:

  1. 50-1 "Tashkilot kassiri"

  2. 50-2 "Operatsion kassa"

  3. 50-3 "Pul hujjatlari" va boshqalar.

Subhisob 50-1 tashkilotning kassasidagi naqd pulni hisobga olish uchun mo'ljallangan. Tashkilot chet el valyutasi bilan kassa operatsiyalarini amalga oshirganda, har bir naqd xorijiy valyutaning harakatini alohida hisobga olish uchun 50-schyotda tegishli subschyotlar ochilishi kerak.
50-2 subschyot tovar kassalari va ekspluatatsiya ob'ektlari, to'xtash punktlari, daryolar o'tish joylari, kemalar, portlarning chipta va bagaj kassalari, pochta bo'limlari kassalari va boshqalarda pul mablag'larini hisobga olish va aylanmasini amalga oshirish uchun mo'ljallangan.
50-3 subschyot tashkilot kassasidagi pochta markalari, davlat boji markalari, veksellar, to‘langan aviachiptalar va boshqa pul hujjatlarini hisobga olish uchun mo‘ljallangan. Pul hujjatlari 50 "Kassir" hisobvarag'ida haqiqiy sotib olish xarajatlari miqdorida hisobga olinadi. Pul hujjatlarining analitik hisobi ularning turlari bo'yicha amalga oshiriladi.
50-schyot bo'yicha yozuvlar uchun asos kassir hisobotlari hisoblanadi.
Buxgalteriya bo'limida kassa operatsiyalarini hisobga olish uchun maxsus registrlar yuritiladi: 1-sonli jurnal-order va 50-sonli "Kassir" schyoti bo'yicha 1-sonli ko'chirma. Jurnalda - varrant No 1, kassa operatsiyalari 50 "Kassir" schyotining krediti bo'yicha hisobga olinadi.
1-sonli buyurtma jurnali va 1-sonli bayonotni to'ldirish uchun asos kassir hisobotlari hisoblanadi. Reyestrdagi har bir hisobotga, kassa hisoboti tuzilgan davrdan qat'i nazar, bitta qator beriladi. Jurnaldagi band qatorlar soni kassir tomonidan taqdim etilgan hisobotlar soniga mos kelishi kerak. Biroq, kichik miqdordagi kassa hujjatlari bilan, kassirning bir nechta hisobotlariga ko'ra, operatsiyalarni har kuni emas, balki 3-5 kun davomida registrlarda qayd etishga ruxsat beriladi. Bunday holda, "Sana" ustunida yozuvlar kiritilgan bosh va tugatish raqamlari ko'rsatilgan.
Tegishli buxgalteriya hisobi bo'yicha kun uchun natijalar kassa hisobotida yoki hujjatlarda ilgari qo'yilgan buxgalteriya hisobiga ko'ra, kassa hisobotida yoki unga ilova qilingan hujjatlarda aks ettirilgan bir hil operatsiyalar summalarini hisoblash yo'li bilan belgilanadi.
Kassadagi mablag'lar qoldig'i hisobotda faqat oyning boshida va oxirida ko'rsatiladi. Oy davomida operatsion maqsadlarni nazorat qilish uchun kassir hisobotlarida ko'rsatilgan mablag'lar qoldig'i to'g'risidagi ma'lumotlardan foydalaniladi.
Naqd xorijiy valyuta bilan operatsiyalarni hisobga olish uchun maxsus kassa tashkil etiladi. Chet el valyutasidagi naqd pul operatsiyalarining buxgalteriya hisobi Rossiya Federatsiyasi Markaziy banki tomonidan belgilangan umumiy tartibda amalga oshiriladi. Kassir valyuta harakatining buxgalteriya hisobida aks ettirilishi uchun javobgar bo'lgan moliyaviy javobgar shaxsdir. U bilan to'liq shaxsiy javobgarlik to'g'risida shartnoma tuziladi. Kassa apparatlariga chet el valyutasida limit beriladi. Tashkilotlar rasmiy sayohat xarajatlarini to'lash uchun valyuta mablag'larini oladi. Valyutani boshqa maqsadlarda to'lash va sarflash taqiqlanadi (umumiy tartibdan istisno faqat sayyohlik kompaniyalari uchun taqdim etiladi).
Naqd xorijiy valyutadagi operatsiyalarni hisobga olish uchun alohida kassa kitobi ochilmaydi, chunki Rossiya Federatsiyasida naqd operatsiyalarni amalga oshirish tartibiga ko'ra, har bir tashkilot faqat bitta kassa kitobini yuritishi mumkin.
Naqd valyutani qabul qilish va kassadan chiqarish valyuta turlari bo‘yicha to‘g‘ri rasmiylashtirilgan kirim va chiqim orderlari bo‘yicha amalga oshiriladi. Valyuta harakatining hisobi chet el valyutasini Rossiya Federatsiyasi Markaziy bankining bitim sanasidagi kursi bo'yicha konvertatsiya qilish asosida rublda yuritilishi kerak. Chet el valyutasi bilan naqd operatsiyalarni amalga oshirish sanasi tashkilotning kassasidan banknotlarni joylashtirish yoki chiqarish sanasi hisoblanadi.
Naqd pul harakatining hisobi ikkita hisob-kitobda - chet el valyutasida va rublda amalga oshiriladi. Kurslardagi farqlarni aniqlash bir oy ichida chet el valyutalarining kursi o‘zgarganda yoki valyutani qabul qilish yoki tasarruf etish sanalarida umumiy tartibda amalga oshirilishi mumkin.
Chet el valyutasining kelib tushishi va chiqimini hisobga olish uchun alohida buxgalteriya hisobi nazarda tutilmagan, shuning uchun 50-«Kassa» «Chet el valyutasidagi kassir» hisobvarag'i uchun mustaqil subschyot ochiladi.
Agar tashkilotning kassasida chet el valyutasi mavjud bo'lsa, valyuta kursi o'zgarishi mumkin va kurs farqini aniqlash bilan valyutani o'zgartirilgan kurs bo'yicha qayta hisoblash zarurati tug'iladi. Kurs farqini aks ettirish buxgalteriya guvohnomasi bilan berilishi mumkin. Valyuta kursi oshgan taqdirda, kassir buxgalteriya hisobi asosida kassa kitobida "Daromadlar" ustuniga, valyuta kursi pasaygan taqdirda esa "" bo'limiga yozuv kiritadi. Xarajatlar” ustuni (buxgalteriya hisobi boshqa tasdiqlovchi hujjatlar bilan birga kassir hisobotiga ilova qilinadi). Ushbu operatsiyalar buxgalteriya hisobida aks ettiriladi:
valyuta kursi ko'tarilganda -
D-t 50 "Kassir", "Chet el valyutasidagi kassa" subschyoti.
Kt 91 "Boshqa daromadlar va xarajatlar".
valyuta kursi tushganda -
Dt 91 "Boshqa daromadlar va xarajatlar"
Kt 50 "Kassir", "Chet el valyutasidagi naqd pul" subschyoti.
Ammo kassa daftarida valyuta konvertatsiyasi operatsiyalarini hisobga olishdan qochish mumkin. Agar valyuta bankdan olingan kunida hisobdor shaxslarga berilsa va tashkilotning kassasiga qaytarilgan kunida bankka topshirilsa, bunday aks ettirish bo'lmaydi.
Tashkilotning kassasida naqd puldan tashqari, qat'iy hisobot hujjatlari (kassa hujjatlari, qimmatli qog'ozlar, qat'iy hisobot shakllari) saqlanadi. Pul hujjatlariga pochta markalari, davlat boji markalari, veksellar, dam olish uylari va sanatoriylarga yo'llanmalar, transport uchun yo'l chiptalari, pullik aviachiptalar va
50 "Kassir" to'plami bo'yicha haqiqiy xarid qiymati bo'yicha hisobga olinadigan boshqa pul hujjatlari kiradi. , subhisob 3 "Naqd pul hujjatlari. Pul hujjatlari belgilangan manzilga o'tkazilgunga qadar tashkilot kassasining yong'inga chidamli shkafida saqlanadi. Pul hujjatlarini saqlash uchun moliyaviy javobgar shaxs tashkilotning kassiri hisoblanadi.
Qat'iy hisobot shakllari ma'lum bir shakldagi hujjatlar bo'lib, zarur tafsilotlarni beradi. Ularning yagona shakli hujjatlarni ishlab chiqish jarayonlarini tezlashtirish va soddalashtirishga yordam beradi.
Qattiq hisobot shakllariga buxgalteriya hisobi daftarlari, sertifikatlar blankalari, diplomlar, turli obunalar, talonlar, chiptalar, jo'natma hujjatlari blankalari va boshqalar kiradi. Ular 006 "Qattiq hisobot shakllari" balansdan tashqari hisobvarag'ida hisobot bo'yicha berilgan paytgacha shartli baholashda hisobga olinadi.
Kassaga naqd pul tushumi quyidagi buxgalteriya yozuvlarida aks ettiriladi:
Bank hisobvarag'idan olingan naqd pul:
Debet 50 "Kassir"
Kredit 51 “Hisob-kitob hisobvarag‘i”, 52 “Valyuta hisobvarag‘i”, 55 “Maxsus bank hisobvaraqlari”
Mahsulotlarni sotishdan tushgan pul tushumlari:
Debet 50 "Kassir"
Kredit 43 "Tayyor mahsulotlar"
Ilgari berilgan avanslar, ortiqcha to'langan ish haqi miqdori, sarflanmagan hisoblangan summalarni kassaga qaytaring:
Debet 50 "Kassir"
Kredit 70 "Ish haqi bo'yicha xodimlar bilan hisob-kitoblar", 71 "Hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblar"
Moddiy zarar uchun qarzlarni to'lash va xodimlarning muntazam to'lovlari, korxonaning ustav kapitaliga badallar va boshqalar uchun pul tushumlari:
Debet 50 "Kassir"
Kredit 73 "Boshqa bitimlar bo'yicha xodimlar bilan hisob-kitoblar", 75 "Muassislar bilan hisob-kitoblar", 76 "Turli qarzdorlar va kreditorlar bilan hisob-kitoblar"
Kassaga veksellar bo'yicha foizlarni, qimmatli qog'ozlar bo'yicha dividendlarni, boshqa tashkilotlardagi aktsiyalarda ishtirok etishdan olingan daromadlarni olish:
Debet 50 "Kassir"
Kredit 99 "Foyda va zarar"
Naqd pulda olingan qisqa muddatli va uzoq muddatli bank kreditlari:
Debet 50 "Kassir"
Kredit 66 "Qisqa muddatli bank kreditlari", 67 "Uzoq muddatli bank kreditlari"
Naqd pul olish quyidagi buxgalteriya yozuvlari bilan rasmiylashtiriladi:
1) O'rnatishni talab qiladigan asbob-uskunalarni, asosiy vositalarni, materiallarni, arzon va sarflanadigan buyumlarni (IBE), tovarlarni sotib olish xarajatlari, shuningdek, umumiy ishlab chiqarish va umumiy xo'jalik uchun asosiy va yordamchi ustaxonalar xarajatlari uchun kassadan to'lanadi. maqsadlari, xizmat ko'rsatish sohalari va fermer xo'jaliklari, kelgusi davrlar, tijorat xarajatlari, tayyor mahsulotlarni, asosiy vositalarni, boshqa aktivlarni sotish xarajatlari:
Debet 07 «O‘rnatish uchun asbob-uskunalar», 08 «Davlatdan tashqari aktivlarga investitsiyalar», 10 «Materiallar», 41 «Tovarlar», 20 «Asosiy ishlab chiqarish», 23 «Yordamchi ishlab chiqarish», 25 «Umumiy ishlab chiqarish xarajatlari», 26 «Umumiy ishlab chiqarish xarajatlari tadbirkorlik xarajatlari”, 29 “Xizmat ko‘rsatish sohalari va fermer xo‘jaliklari”
Kredit 50 "Kassir"
2) hisob-kitob va valyuta hisobvaraqlariga o'tkazish uchun kassaga topshirilgan mablag'lar:
Debet 51 "Hisob-kitob schyoti", 52 "Valyuta hisobvarag'i"
Kredit 50 "Kassir"
3) qisqa muddatli va uzoq muddatli moliyaviy investitsiyalar, etkazib beruvchilar oldidagi qarzlar va olingan avanslar bo'yicha, turli byudjetdan tashqari jamg'armalar, byudjet va ijtimoiy jamg'armalarga badallar naqd pulda to'langan:
Debet 58 "Qisqa muddatli moliyaviy investitsiyalar", 60 "Yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar", 68 "Soliqlar va yig'imlar bo'yicha hisob-kitoblar", 69 "Ijtimoiy sug'urta va ta'minot bo'yicha hisob-kitoblar"
Kredit 50 "Kassir"
4) Ish haqi, hisoblangan summalar, xodimlarga berilgan kreditlar, uchinchi shaxslarning xodimlariga hisoblangan dividendlar, ijro hujjatlariga muvofiq kassadan berilgan summalar:
Debet 70 «Mehnat uchun xodimlar bilan hisob-kitoblar», 71 «Hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblar», 73 «Boshqa operatsiyalar bo‘yicha xodimlar bilan hisob-kitoblar», 75 «Muassislar bilan hisob-kitoblar», 76 «Qarzdorlar va kreditorlar bilan hisob-kitoblar»
Kredit 50 "Kassir"
6) kassadan to'lanadigan tabiiy ofatlar bilan bog'liq qoplanmagan xarajatlar:
Debet 99 "Foyda va zarar"
Kredit 50 "Kassir"
7) Kassadan xodimlarga bir martalik yordam va boshqa to'lovlar miqdori beriladi:
Debet 84 "Taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar)" Kredit 50
8) Kreditlar va ssudalar bo'yicha qarzlar naqd pulda to'langan:
Debet 66 "Qisqa muddatli bank kreditlari", 67 "Uzoq muddatli bank kreditlari"
Barcha naqd pul operatsiyalari majburiy hujjatlar bilan birga keladi. Faqat shu asosda ular buxgalteriya bo'limida buxgalteriya hisobiga qabul qilinadi.
Kassa operatsiyalarini rasmiylashtirish uchun qanday birlamchi hujjatlardan foydalaniladi? Moliyaviy xarakterdagi har qanday operatsiyalar tegishli hujjatlar bilan tasdiqlanishi kerak.
Bu mas'ul xodim tomonidan bajarilgan barcha harakatlarni tasdiqlovchi hujjatli qo'llab-quvvatlashdir. Kassa operatsiyalarining hujjat aylanishi tartibi amaldagi Rossiya qonunchiligi bilan tartibga solinadi

Download 45.79 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling