Isitish, sovitish va kondensatsiyflash

d
T
. 
Issiqlik almashinish qurilmasining diametri quyidagi tenglamadan topiladi: 


Т
d
b
t
D
4
1




(27) 
Trubalarning uzunligi zarur issiqlik almashinish yuzasi F va trubaning 
o’rtacha diametri d
ur
lardan kelib chiqqan holda ushbu formulada hisoblanadi: 
ур
d
n
F
l




(28) 
Qobiq - trubali issiqlik almashinish qurilmalarida issiqlik eltkichlarning 
yo’nalishi parallel yoki qarama - qarshi bo’ladi. Issiq eltkich qurilmaning yuqori 
qismidan trubalararo bo’shliqqa, sovuq eltkich esa, pastki qismidan trubalar ichiga 
yuboraladi. Natijada, bug issiqligini beradi va soviydi, yahni kondensatga aylanadi 
va pastga qarab harakatlanadi. Temperaturasi ortishi bilan sovuq eltkichning 
zichligi kamayadi va u yuqoriga qarab ko’tariladi. Agar, suyuqliklar sarfi ko’p 
bo’lsa, ularning tezligi ham yuqori va issiqlik almashinish jarayoni intensiv bo’ladi. 
Undan tashqari, suyuqliklarning qarama – qarshi yo’nalishida ularning tezliklari bir 
xilda taqsimlanib, qurilmaning butun ko’ndalang kesimida issiqlik almashinishi 
o’zgarmas bo’ladi.
Agar, issiqlik almashinish qurilmasi qo’zgalmas teshik panjara tuzilishi, qobiq 
va trubalar temperaturala rining o’rtacha farqi 50°S dan katta bo’lsa, qobiq va 
trubalar uzayishi har xil bo’ladi. Bu hol o’z navbatida teshikli panjarada katta 
kuchlanishlar hosil qiladi va panjaradagi trubalar zichlanishini, payvand choklarini 
buzadi va yo’l qo’yib bo’lmaydigan issiqlik eltkichlar aralashishiga olib keladi. 
SHuning uchun, temperaturalar farqi katta bo’lganda, temperatura tahsirida uzayini 
kompensatsiya qiladigan issiqlik almashinish qurilma konstruktsiyalari qo’llaniladi. 

---

Kimyoviy texnologiyaning jarayonlari va qurilmalari
- 14 -