Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali konchilik ishi va metallurgiya fakulteti

Jadval 6.
Buldozerlarning texnik xarakteristikalari

Ko’rsatkichlari	ДЗ-118	ДЗ-158	ДЗ-141ХЛ	ДЗ-159УХЛ
Traktor bazasi	ДЭТ-250М	Т-25.01 БР-1	Т-500 Р-1	Т-50-01
Dvigatelining quvvati, кВт	243	272	367	523
Lemexining uzunligi, m	4,31	4,53	4,8	6,05
Lemexining balandligi, n	1,55	1,74	2,0	2,3

1. Karyerning qoplovchi tog’ jinsi bo’yicha sutkalik unumdorligi,:

=
Bu yerda – karyerning qoplovchi tog’ jinsi bo’yicha yillik unumdorligi , m³/yil;
– bir yildagi otvaldagi ish kunlari soni.

2. Otval frontining 1 m ni qabul qilish imkoniyatini aniqlash,:

Bu yerda – avtosamasval kuzovining sig’imi, m³;
– yuklanishni hisobga oluvchi koeffitsienti bo’lib, 1,1 deb qabul qilamiz;
– avtosamasval kuzovining kengligi, m.
3. Bir soat davomida otvalda bo’shatiladigan avtosamasvallar sonini aniqlash, dona:
= 325 dona
Bu yerda –3 sutkadagi otval ish smenalari soni, smena;
= 1,3 – otvalda ishlarning nomutanosiblik koeffitsienti;
Т_см – ish smenasining davomiyligi, soat;
– avtosamaval kuzovidagi tog’ jinslarining hajmi, m³;
= 1,4 – tog’ jinslarining avtosamasval kuzovida ko’pchish koeffitsienti.

4. Bir vaqtning o’zida otvalda bo’shatiladigan avtosamasvallar sonini aniqlash, dona:

=
Bu yerda = 60 sekund avtosamasvalning bo’shatilish vaqti davomiyligi;
= (60÷100) sekund – avtosamasvalning yukni bo’shatish vaqtida otvalda manyovr qilish vaqti davomiyligi.

5. To’kish fronti uzunligini aniqlash, m:

=11
Bu yerda = 40 м – otval frontida bitta avtosamasval uchun ajiratilgan yo’lak kengligi, m

6. Bir vaqtning o’zida avtosamasvallar yuk bo’shatadigan uchastkalar sonini aniqlash, dona:

=

Bu yerda = (60÷80) m – bitta to’kish frontining uzunligi, m.

7. Bir vaqtning o’zida loyihalanayotgan uchastkalar sonini aniqlash, dona:

=6 ta

8. Zaxira uchastkalarining sonini aniqlash, dona:

=0,5 ta

9. Otval frontining umumiy uzunligini aniqlash, m:

=3 451=1353 m

10. Otvalda buldozerning smenalik unumdorligini aniqlash, :

= 2964
m³/smena
Bu yerda Т_см – ish smenasining davomiyligi, soat;
Т_пз = 0,6 soat – ishga tushirish va ishni tugatishga sarflangan vaqt;
= 0,8 – vaqt mobaynida buldozerdan foydalanish koeffitsienti;
= 1,3 – bulldozer bilan ishlashda tog’ jinslarining ko’pchish koeffitsienti;
= 1,0 – otval uchastkasining qiyaligini hisobga oluvchi koeffitsient;
= (0,92÷0,97) – bulldozer bilan surishda tog’ jinslarining qolib ketish koeffitsienti.
= (40÷60) с – buldozerning ish tsikli davomiyligi, sekund;

Оtvalda bulldozer bilan suriladigan tog’ jinslarining hajmi,:

=
Bu yerda – buldozer lemexining uzunligi (texnik xarakteristikasidan olinadi), m;
– buldozer lemexining balandligi (texnik xarakteristikasidan olinadi), m;
–buldozer bilan suriladigan qiyalik burchagi.

11. Ishchi buldozerlar sonini aniqlash, dona:

=
Bu yerda – qoplovchi tog’ jinslarining sutkalik aylanmasi, m³/sutka;
– buldozerning unumdorligi, m³ / smena;
– otvaldagi ish smenalari soni, smena.
12. Buldozerlarning inventar parkini aniqlash:
=41+10+6=57 ta
Bu yerda =0,25 – ta’mirdagi buldozerlar soni;
=0,15 – zaxiradagi buldozerlar soni.
Buldozerlar sonini aniqlashda ham son qiymati butun qiymatda olinadi.
Xulosa.
Xulosa shundan iboratki foydali qazilmani qazib olishda tog’ jinsining fizik mexanik xussalarini bilish juda muhim. Foydali qazilmalarni qazib olishda asosiysi to’rtta jarayon bo’lib beshinchisi shartli ravishda boyitish . Biz avvalo jarayonlarning tog’ jinsiga qanday ta’sir qilishini bilishimiz kerak va shunda qarab hisob-kitob ishlarini olib boramiz.
Men kurs loyham bo’yicha avvalo tog’ jinslarini qazib olishga tayyorlashdan boshladim. Bunda СБШ-320-36 rusumli burg’ilash dastgohini tanladim. 1-bobda pog’ona ostki va ustki qiyalik burchagi, perebur uzunligi-6m, pm zaryad uzunligi-14 m, skvajina chuqurligi-20 m va orasidagi masofa 11 m, hamda ishlab chiqarish unumdorligini oshirish uchan kerak bo’ladigan stanoklar soni 10 dona va burg’ilash dastgohining ro’yhatdagi soni 12dona.
Ikkinch bob. Tog’ jinslarini qazib yuklash uchun EKG-10 cho’mich sig’imi 12,5 ekan. Burg’ilash-portlatish ishlaridan so’ng uyumning balandligi, EKG kuch vallining joylashish balanligi, kirmasining kengligi-16m , smenalik unumdorligi- 6785 m³/smena va yillik unudorligi-6106500 . Qoplama va foydali qazilma uchun kon bir rusumdagi EKGlar bilan qazib-yuklashga kerak bo’ladigan EKGlar soni-8 ta, ro’yhatdagi soni -10 tani tashkil etdi.
Uchinchi bob.Kon massasini tashishda BelaZ-7519ni tanladim bunga sabab EKGning cho’mich sig’imi. Avtosamasvalning yukli va yuksiz harakatlanish vaqtiga-15 minut ketdi, smenalik unumdorlik-984 , bitta EKGuchun avtosamasval soni 7 ta, sutkalik yuk aylanmasi-15667 t/sutka. Karyerning sutkalik unumdorligini aniqlash uchun kerak bo’ladigan avtosamasvallar soni-58 ta, invertar soni-67 ta bo’ldi.
To’rttinch bob.Buldozer va avtomobil yordamida otval hosil qilish. Bir soat davomida otvalga bo’shatiladigan avtosamasvallar soni-325 ta ,bir vaqtning o’zida 6 ta avtosamasval bo’shatiladi, zaxiradagi otval,loyhalanayotgan uchastka 3 ta, otvalda buldozerning ish unumdorligi-2964 , ishchi buldozerlar soni-19 ta va invertar parkda-27 ta bo’ldi.
Shunday qilib kurs loyhamni tugatar ekanman har bitta jarayon o’z o’rnida kerakligini bildim.


Foydalanilgan adabiyotlar.