Islom sivilizatsiyasining asosiy xarakterlari, o’z belgilari, o’ziga xos xususiyatlari va rivojlanishi bosqichlari

Daslabki svilizatsiyalarning siyosional iqtisodiy belgilari

Islom sivilizatsiyasi rivojlanishing apogeyasi (o’z taraqqiyotining cho’qqisi) hamda uning taraqqiyoti VIII asrdan XII asrgacha bo’lgan davrni o’z ichiga oladi. Bunga hamma rozi. Faqat islom sivilizatsiyasi so’nishining sanasini aniqlash muammolidir. Doimiy fikrga asoslanadigan bo’lsa, unda islomning so’nishi XIII asrda boshlangan. Biroq bunday o’ylash – ikkita umuman har xil holatlarni chalkashtirishdir: islom qudratining so’nishi hamda islom sivilizatsiyasining so’nishi.

Shubhasizki, XIII asrda aniq ravshanki islom o’zining liderlik pozitsiyasini yo’qotdi. Sodir bo’lishi mumkin bo’lgan eng yomoni, islom tomonidan rivojlanish dinamikasining yo’qotilishi XVIII asrda boshlangan. Agar sivilizatsiyaning sekinlik bilan rivojlanishini hisobga oladigan bo’lsak, bu unchalik uzoq vaqt emas. Islom sivilizatsiyasining taqdiri – bu ko’plab millatlarni taqdiridir. Bu millatlarni hozirda sust rivojlangan deb aytishadi, sababi ular industrial revolyutsiyani – xalqaro rivojlanishni juda tezlashtiradigan birinchi revolyutsiyani o’tkazib yuborishgan. Bu sohadagi yutuqlarning yo’q bo’lishiga qaramasdan, islom sivilizatsiya sifatida tanazzulga yuz tutmagan. U faqat Yevropadan moddiylik nuqtayi nazaridan ikki asrga ortda qolgan.

• Shubhasizki, XIII asrda aniq ravshanki islom o’zining liderlik pozitsiyasini yo’qotdi. Sodir bo’lishi mumkin bo’lgan eng yomoni, islom tomonidan rivojlanish dinamikasining yo’qotilishi XVIII asrda boshlangan. Agar sivilizatsiyaning sekinlik bilan rivojlanishini hisobga oladigan bo’lsak, bu unchalik uzoq vaqt emas. Islom sivilizatsiyasining taqdiri – bu ko’plab millatlarni taqdiridir. Bu millatlarni hozirda sust rivojlangan deb aytishadi, sababi ular industrial revolyutsiyani – xalqaro rivojlanishni juda tezlashtiradigan birinchi revolyutsiyani o’tkazib yuborishgan. Bu sohadagi yutuqlarning yo’q bo’lishiga qaramasdan, islom sivilizatsiya sifatida tanazzulga yuz tutmagan. U faqat Yevropadan moddiylik nuqtayi nazaridan ikki asrga ortda qolgan.