TM=T
ay
+YA
f
+I
san
+T
ish
+E
q
bu yerda:
T
ay
– tayyor mahsulot qiymati;
YA
f
– sotishga mo’ljallangan yarim fabrikatlar qiymati;
I
san
– buyurtma asosida bajarilgan sanoat xarakteridagi ishlar qiymati;
T
ish
– ta’mirlash ishlari qiymati;
E
q
– ehtiyot qismlar qiymati.
Tovar mahsulot amaldagi ulgurji baholarda rejalashtiriladi.
Yalpi mahsulot tayyor bo’lish darajasiga boliq bo’lmagan holda ishlab
chiqarilgan jami mahsulot hajmidir. Yalpi mahsulot quyidagi formula orqali
aniqlanishi mumkin.
YAM=TM+(N
yo
-N
yb
)
bu yerda:
N
yo
– yil oxiridagi tugallanmagan ishlab chiqarish qoldig’i;
N
yb
– yil boshidagi tugallanmagan ishlab chiqarish qoldig’i.
Tugallanmagan ishlab chiqarish qoldig’i buxgalteriya hisobi yoki
enventarizatsiya ma’lumotlari bo’yicha aniqlanadi. Bunda quyidagi formuladan
ham foydalanish mumkin:
TICH=V
s
*T
s
*T
m
* K
o’
Bu yerda:
V
s
– o’rtacha sutkalik ishlab chiqarish hajmi, natural ifodada;
T
s
– ishlab chiqarish sikli davomiyligi, kun;
T
m
– mahsulot birligi tannarxi, so’m;
K
o’
– xarajatlarning o’zgarishi koeffitsienti (0,65-0,75).
Yetkazib berish shartnomalar asosida hisoblanadigan va korxona faoliyati
samaradorligini belgilab beradigan “sotilgan mahsulot hajmi” ko’rsatkichiga
e’tibor qaratiladi. Sotilgan mahsulot hajmi quyidagi formula asosida aniqlanadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
