Issiqlik nurlanishi qonunlari reja: Mutloq qora jism

2. Kirxgoff qonuni.Bu Kirxgofning integral qonunidir: har
qanday jismning muayyan temperaturadagi to'la nur chiqarish
va nur yutish qobiliyatining nisbati o'zgarmas kattalik bo'lib, u
ayni temperaturadagi absolyut qora jismning to'la nur chiqarish
qobiliyatiga teng.
Agar ikkala jism oralig’igadan+dgacha to'lqin uzunlikdagi
nurlanishni o'tkazib, qolganlarini qaytaradigan filtr joylashtirsak
Kirxgofning differentsial qonunini olamiz
еlт/аlт= Еlт.
Ixtiyoriy jismning nur chiqarish va nur
yutish qobiliyatining nisbati bu jismning
tabiatiga bog’liq bo'lmay, barcha jismlar
uchun to'lqin uzunlik va temperaturaning
universal funktsiyasidir va u absolyut qora jismning nur chiqarish
qobiliyatiE tga tengdir.
Issiqlik nurlanish nazariyasining eng asosiy vazifasi absolyut
qora jism uchune = e(l,т) ning ko'rinishini topishdir.
3. Stefan-Bol’tsman va Vin qonunlari.Absolyut qora
jismning to'la nur chiqarish qobiliyati temperaturaning 4 darajasiga
proporsionaldir (Stefan-Bolt’sman)
ET= sT4,
s =5,67 10-8BT/м2К4.
Bu formulani Stefan tajriba natijalarini tahlil qilish natijasida
topdi, lekin xato qilib ixtiyoriy jism uchun o'rinli deb hisobladi.
Bol’tsman bu qonunni termodinamik metod asosida topdi va
absolyut qora jism uchun o'rinli ekanligini ko'rsatdi.
Ba'zi ishlarda bu qonunni ixtiyoriy jism uchun o'rinli ko'rinishini
topishga harakatlar bo'ldi: Ет=ВТп, lekin V ham p ham turli xil
temperaturalar uchun turlicha bo'lib chiqaverdi. Uzunligiga
bog’liqligi (spektral taqsimot) turli T lar uchun keltirilgan.
1.Unda absolyut qora jism nurlanish spektri uzluksizligi,
2.Har bir temperaturaga oid bo'lgan nurlanishning energetik
taqsimotini ifodalovchi egri chiziqda aniq maksimum bo'lib, u
temperatura oshgan sari qisqa to'lqin sohasiga siljishi ko'rinib
turibdi.
Vinning siljish qonuni: absolyut qora jism nur chiqarish
qobiliyatining maksimumiga mos keluvchim to'lqin
uzunligining temperaturaga ko'paytmasi o'zgarmas kattalikdir:
lmТ= b.