Issiqxona xo'jaliklarini tashkil qilish va yuritish” fanining predmeti, vazifalari va uslubi. Fanning predmeti

Hisob-kitob(reja)- konstruksiya uslubi. Bu uslub issiqxonada ishlab chiqarishni tashkil etishda ba'zi bir jihatlar yoki butun tizimnirivojlantirishning istiqbolli rejasini ishlab chiqishda qo’llaniladi. Maqsadga erishishning eng samarali variantini tanlash, ya'ni qo'yilganvazifalarni oqilona bajarishga imkon yaratadi.
Uslubning elementlari, ya'ni tarkibiy qismlari: maqsad va vazifalarni aniqlash; ishlab chiqarish holatining tashkiliy-iqtisodiy jihatlarini tahlil qilish; topshirilgan vazifalarni nisbatan samarali bajarishda ishlab chiqarish imkoniyatlaridan to'la foydalanishning loyihalarihisob-kitobini aniqlash; turli taklif qilingan variantlarga texnik-iqtisodiy hamda tashkiliy jihatdan baho berish; loyihalarni amaliyotgatatbiq etishni i1miy asoslashdan iboratdir.
Matematik modellashtirish uslublari. Bu uslublar ishlab chiqarishuchun eng qulay variantlar va sharoitlarni tanlash muammolarini haletishda qo’llaniladi. Issiqxona, resurslardan eng samarali foydalanishvariantini topish, eng yuqori natijalarga erishish uchun istiqbolliyo'nalishlarni aniqlash imkoniyatini beradi.
Uslubning elementlari: qo'yilgan maqsadga muvofiq ko'rsatkichlarva shart-sharoitlarni (o'zgaruvchan va chegaralangan jarayonlarda)aniqlash; eng yuqori natijalarga erishish mezonlarini tanlash; me'yoriymateriallar va boshqa yakuniy ma'lumotlarni saralash; iqtisodiy-matematik masalalarni hal qilish; pirovard natijaga va uning ishonchliligiga baho berish; qo'yilgan vazifalarni bajarishda ishlab chiqarish uchuneng qulay variantlarni tavsiya etishdan iborat. «Issiqxona xo'jaliklarini tashkil qilish va yuritish» fanidaqo’llaniladigan har bir uslub o'ziga xoslikka, afzalliklarga va aynipaytda ma'lum bir kamchiliklarga ham ega. Masalan, abstrakt-mantiqiy uslub xulosalari har doim haqiqiy voqelikka mos kelmasligi mumkin. Iqtisodiy-matematik uslub manbalarini aniqlamasdan mavjud holatlarni aniqlab beradi, hisob-kitob konstruksiya uslubi mehnathajmini hisobga olmaydi.
Matematik modellashtirish uslubi yakuniymateriallarning, obyektiv me'yoriy ma'lumotlarning katta hajmini talab qiladi. Fanda tadqiqotlar oldiga qo'yilgan aniq maqsad va vazifalargaqarab, biror uslub yoki uslublar majmuasidan foydalaniladi. Pirovardnatijaning haqqoniyligini aniqlashning eng muhim yo'li - ilmiy xulosalarning amaliyotda, ishlab chiqarish tajribasida keng isbotlanishidadir. Issiqxona xo'jalik korxonalari faoliyatini o'rganishda, ishlabchiqarishni tahlil qilishda, statistik, iqtisodiy-matematik, taqqoslash usiublaridan va bir necha yillik o'rtacha natijaiardan keng foydalaniladi.
Qishloq xo'jaligi tarkibiga kiruvchi issiqxona xo'jaliklari ijtimoiyishlab chiqarishning tarkibiy qismi bo'lganligi tufayli unda ishlabchiqarish usulining iqtisodiy qonunlariga amal qilinadi va o'ziga xosasosiy xususiyati uning bioiogik jarayoniarga asoslanganligidadir. Shuning uchun issiqxonaiarda ishlab chiqarishni tashkil etish faqat iqtisodiy qonunlar talabi asosida amaiga oshirilib qolmay, balki biologic qonunlar asosida ham amalga oshiriladi.Har qanday issiqxona xo'jaligi ishiab chiqarishi shakli yerningsifati, tuproq unumdorligi, joylashishi kabi omillar bilan bog'liqdir.