Исследование в XXI веке апрель, 2023 г 1389 differensial tenglama tushunchasi. Koshi masalasi. Yechimning

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 
1. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – T., 2008. 
2. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q. – T., 1998. 
3. Annayev T., Tilovov B., Xudoyberdiyev Sh. Boysun arxeologik yodgorliklari. – T., 
1999. 
4. Annayev Т., Shaydullayev Sh. Surxondaryo tarixidan lavhalar. – Т., 1997. 
5. Asqarov A. Eng qadimgi shahar. – Т., 1990. 
6. Jo’raqulov M., Isomiddinov M. O’rta Osiyo kulolchiligi tarixidan. – Samarqand, 
1999. 
7. Isomiddinov M.H. Sopolga bitilgan tarix. – T., 1993. 
8. Kabirov J., Sagdullayev A. O'rta Osiyo arxeologiyasi. – Т., 1990. 
9. Sagdullayev A. Qadimgi O’rta Osiyo tarixi. – T., 2004. 
10. Eshov B.J. Qadimgi O’rta Osiyoning shaharlari tarixi. – T., 2006. 
11. Авдусин Д.А. Основы археологии. – М., 1989. 
12. Аскаров А. Древнеземледельческая культура эпохи бронзы юга Узбекистана. 
– Т., 1977. 
13. Аскаров А. Сапаллитепа. – Т., 1975. 
14. Аскаров А., Абдуллаев Б. Джаркутан. – Т., 1983. 
15. Аскаров А., Ширинов Т. Ранняя городская культура эпохи бронзы Средней 
Азии. – Самарканд, 1993. 
16. Мандельштам А.М. Памятники эпохи бронзы в Южном Таджикистане. – Л., 
1968. 
17. Мартынов А.И. Археология СССР. – М., 1973. 
18. Сарианиди В.И. Древности страны Маргуша. – Ашхабад, 1990. 
 
 

---

Международный научный журнал № 9(100), часть 3 
«Новости образования: исследование в XXI веке» апрель, 2023 г
1400 
KOMPYUTERLI MODELLASHTIRISH BOSQICHLARI 
Xotamova Aziza 
Xayrullayeva Shohida 
 Boymurodova Aziza 
Zaripova Aziza 
Karmana tuman kasb-hunar maktabi 
Atrof-muhit hodisalarini o'rganishning samarali usuli bu ilmiy tajribaning 
boshqariladigan sharoitda tabiiy hodisalarni o'rganishdan iborat. Biroq, ko'pincha tajriba 
o‘tkazish mumkin emas yoki talab qilinadi. Bunda yuqori iqtisodiy xarajatlar va istalmagan 
oqibatlarga olib kelishi mumkin. Bunday holda, o'rganilayotgan obyekt kompyuterga 
asoslangan model bilan almashtiriladi va uning harakati turli tashqi ta'sirlari uchun 
o'rganiladi. 
Shaxsiy kompyuterlarning tezkorligi, axborot texnologiyalari, superkompyuterlarning 
yaratilishi kompyuter modellashtirish fizik, texnik, biologik, iqtisodiy va boshqa tizimlarni 
o'rganishning eng samarali usullaridan biridir. Ko'pincha kompyuter modellarini o'rganish 
osonroq va qulayroq, ular haqiqiy o'rnatish qiyin yoki oldindan aytib bo'lmaydigan 
natijalarni berishi mumkin. Mantiqiy va rasmiylashtirilgan kompyuter modellari 
o'rganilayotgan obyektlarning xususiyatlarini aniqlaydigan asosiy omillarni aniqlashga 
imkon beradi.
Kompyuterni modellashtirish birinchi navbatda sifatli, so'ng matematik modelni 
yaratish uchun hodisalarning mavhumlikni talab qiladi. Buning ortidan ketma-ket hisoblash 
ishlari olib boriladi, yani kompyuter tajribalari, natijalarni sharhlash, simulyatsiya 
natijalarini o'rganilayotgan ob'ektning xatti-harakati bilan taqqoslash, modelni 
aniqlashtirish va hakazo. Hisoblash tajribasi o'rganilayotgan obyektning matematik modeli 
orqali kompyuter yordamida o'tkaziladi. 
Tizimni kompyuterda immitasiya qilishning mohiyati tavsiflaydigan kompyuter dasturi 
(dasturiy ta'minot to'plami)larini yaratish, o'rganilayotgan tizim elementlarining ichki va 
tashqi muhit o'rtasidagi o'zaro ta'sirini hisobga olgan holda, uning ishlash jarayonida bir 
qator hisoblash tajribalarini o'tkazishdan iborat.