Issn 2181-7200 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

 
 
MODIFIKATSIYALANGAN HALQALI YIGIRISH USULINING KOMPAKT TIZIMI 
AFZALLIGI VA KAMCHILIKLARI TAHLILI 
M.R. Raximberdiyev
1
, Sh.R. Fayzullayev
1
, X.T. Bobojanov
2
, J.Z. Solohiddinov
2
, A.A. Yusupov
2
1
Toshkent to‘qimachilik va yengil sanoat instituti 
2
Namanagan muhandislik-texnologiya instituti 
(Qabul qilindi 26.04.2022 y.) 
 
Yangi assortimentdagi sifatli iplarni ishlab chiqarish oʻz oʻzidan mavjud yigirish usullarini 
modefikatsiya qilishga ehtiyoj sezadi. Halqali yigirish usulini modifikatsiya qilish orqali sifatli ip olishda 
muhim sohalardan biri ip shakllanishi hisoblanadi. Ip shakllanishi boʻyicha bir qancha olimlar tomonidan 
ilmiy izlanishlar olib borilgan. Jumladan, pishitish uchburchagida tolaning yaxshi zichlanishi tufayli iplarga 

---

МЕХАНИКА
Scientific-technical journal (STJ FerPI, ФарПИ ИТЖ, НТЖ ФерПИ, 2022, T.26, №6) 109
berilayotgan buramni 20% gacha qisqartirish mumkin, shu bilan birga ipning pishiqligini an'anaviy halqali 
yigirish mashinasida olingan ip pishiqligi kabi saqlab qolish mumkin. Ipga berilayotgan buram kamayishi 
natijasida ip ishlab chiqarish tezligi oshadi va ulardan toʻqilgan trikotaj matolarining yumshoqligi yanada 
oshadi. Hozirda keng foydalanilayotgan modifikatsiyalangan yigirish usuliga kompakt yigirish tizimlari 
misol boʻla oladi. Kompakt yigirish choʻzish zonasidan chiqayotgan tola oqimini zich qilish uchun havo 
soʻrilishini qoʻllash va pishitish uchburchagini sezilarli darajada qisqartirish (deyarli yoʻq qilish) orqali ip 
asosidagi tolalarni ipdan tuk boʻlib chiqib qolishini kamaytiradi. Bunga havoni assimilyatsiya qilish tizimi 
va tolalar oqimi yo’nalishiga oʻrnatilgan teshik sirt yordamida erishiladi. Ushbu maqolada kompakt yigirish 
mashinalarining afzallik va kamchiliklari tahlil qilingan.