Истеъмолчилар электр қурилмаларини эксплуатация қилишда хавфсизлик техникаси

2-§. Кучланиш олинмасдан, ток ўтказувчи қисмларда ва уларнинг яқинида ишлаш
196. Кучланиш остида турган симга бевосита тегиш билан боғлиқ ишлар одамни изоляцияловчи қурилмалар: изоляцияланган бўғинли телескопик минора, изоляцияловчи майдонча, нарвон ва шунга ўхшаш қурилмалар ёрдамида ердан изоляциялаш шарти билан бажарилиши мумкин. Бунда одам симга тегишидан олдин изоляцияланган қурилманинг иш майдончаси симдаги потенциал билан боғланган бўлиши керак, бунинг учун иш майдончасига олдиндан улаб қўйилган сим изоляцияловчи штанга ёрдамида кучланиш остида турган симга уланиши зарур.
Бу ишларни бажаришда одамдан ерга уланган қисмларгача бўлган масофа мазкур Қоидаларга 7-илованинг 1-жадвали 2-устунида кўрсатилгандан кам бўлмаслиги шарт.
197. Шодаларда иш бошлашдан аввал ўлчаш штангаси ёрдамида осма изоляторларни ишга яроқли эканлиги ва арматурадаги барча қулфлар ва шплинтлар бутлигини текшириш шарт. Агар шодалардаги изоляторлар сирғалиб чиқувчи қисқичлар билан жиҳозланган бўлса, улар иш бажариладиган таянчга ҳамда трасса рельефи бўйича талаб қилинадиган ҳолларда, шунингдек, қўшни таянчларга тортиб, пона ёрдамида маҳкамланиши керак.
198. Изоляцияловчи қурилмалар ёки траверсалардаги монтерлар томонидан шодаларни қайта осиш, шодалардаги алоҳида изоляторларни, арматураларни алмаштириш ишларини шодадаги ёки сим ва уни ажратиш мосламаси ўртасидаги ишга яроқли изоляторлар сони қуйидагидан кам бўлмаслик шарти билан бажаришга рухсат этилади:

ҲЛ кучланиши, кВ	Яроқли изоляторлар сони , дона	ҲЛ кучланиши, кВ	Яроқли изоляторлар сони, дона
15	2	110	6
35	4	220	10

199. Траверсадан туриб шодаларни қайта осиш ишларини бажаришда зарур мосламани шодага ўрнатиш ва уни траверсадан бўшатиш диэлектрик қўлқопларда амалга оширилиши керак.
Бунда 35 кВ кучланишли ҲЛда шодадаги икки изолятор ишга яроқли бўлганда, биринчисининг қалпоғига, кучланиши 110 кВ бўлган ҲЛда эса биринчиси ва иккинчисининг қалпоғига тегиш мумкин. Изоляторларни ҳисоблаш траверсдан бошланади.
200. Сим потенциали остида турган изоляцияловчи қурилма майдончасида туриб ишлаган пайтда симдагидан бошқа потенциалга эга бўлган шода арматураларга ва изоляторига тегиш, шунингдек, ушбу иш майдончасида турмаётган шахслардан асбоб-ускуна ёки мосламаларни олиш ёки унга узатиш ман этилади.
Таъмирланаётган ҳар хил потенциал остидаги фаза элементларини (масалан, сим ва шодаларни) улаш ёки уларни бир-биридан ажратишда диэлектрик қўлқоплардан фойдаланиш зарур.
201. Изоляцияловчи қурилмадан унинг иш майдончасига ўтиш ва қайта ўтиш учун фақат майдонча монтёри билан биргаликда симдан, кучланиши 110 кВ бўлган ҲЛда 0,5 метрдан ортиқ масофага, кучланиши 150 — 220 кВ бўлган ҲЛда эса 1 метрдан ортиқ масофага узоқлаштирилиб, ишчи майдончасидан потенциал олингандан сўнг рухсат этилиади.
202. Кучланиши 35 — 110 кВ бўлган ҲЛда кучланиш остида найсимон зарядсизлантиргични унинг ташқи электроди билан сим орасида белгилангандан кам масофага яқинлашиши имкониятини истисно этадиган изоляцияловчи осма габаритникдан фойдаланиш шарти билан ўрнатишга рухсат этилади.
Зарядсизлантиргични олиш пайтида зарядсизлантириш электродини буриш ёки унинг ташқи электродини симга яқинлаштиришда газ отилиб кетиши мумкин бўлган зонада туриш ман этилади. Зарядсизлантиргичнинг ташқи электродини симга яқинлаштириш ва узоқлаштириш фақат изоляцияловчи штанга ёрдамида бажарилиши зарур.
203. Таянчдан изоляцияланган яшин қайтаргич тросга 1 метрдан кам масофага яқинлашиш ман этилади. Муз эритиш схемасида тросдан фойдаланилганда, тросга яқинлашиш мумкин бўлган масофа эритиш кучланишига қараб белгиланади.
204. Кучланиш остида турган ҲЛда куннинг қоронғу вақтида, ёмғир ва қор ёғаётганда, момақалдироқ ва туман пайтида, шунингдек, таянчда ишларни қийинлаштирадиган шамол пайтида ишлаш тақиқланади.