Иқтисодий хавфсизликнинг мохияти ва уни таъминлашнинг ахамияти Мустақил иш


Download 201.51 Kb.
bet7/7
Sana30.04.2023
Hajmi201.51 Kb.
#1412101
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
иктисодий хавфсизликнинг мохияти ва уни таъминлашнинг ахамияти

ехнологияни ривожлантиришни хам тацозо этади. Технологик хавфсизлик иктисодиётда мукаммал технологик жараённи уз ичига олган, ички ва ташки бозорда ракобатбардош тайёр махсулот ишлаб чикариш, миллий ва хорижий замонавий технологиялардан, интеллектуал ва илмий-техникавий салохиятдан тулик ва самарали фойдаланиш асосида таъминланади. Узбекистон учун технологик хавфсизликни таъминлаш мухимдир. Чунки республикамизга собик тоталитар тузумдан мурт, заиф, бирёклама ривожланган, асосан, хом ашё ва оралик махсулотлар ишлаб чикаришга йуналтирилган иктисодиёт мерос булиб колган эди. Пахтанинг 95 фоизи кайта ишланмасдан республикадан ташкарига олиб кетилар эди. Табиийки, собик мустабид тузум даврининг 50 йили мобайнида енгил саноатнинг умумий тармок; ишлаб чикариш хажмидаги улуши 54 фоиздан 37 фоизгача, озик-овкат саноати улуши 30 фоиздан 14 фоизгача, яъни икки баробар камайишига сабаб булган. Шунга кура, ёкилги, кора ва рангли металлургия каби хом ашё ишлаб чикарувчи тармокларнинг улуши эса кескин усди. Машинасозлик саноати тармоклари пахта комплексига буйсундирилган булиб, унинг улуши атиги 16% ни ташкил этади6. Бу, албатта, республика иктисодиётини марказга, боища собик иттифокдош республикаларга боглик ва тобе булиб колишига олиб келди. Айникса, технологик жихатдан миллий иктисодиётимиз импортга тобе килиб куйилган эди. Бу эса мустакилликни мустахкамлашда технологик хавфсизликни таъминлашнинг ута зарурлигидан далолат беради. Бунинг учун республикамизда иктисодиётни модернизация килиш ва таркибий жихатдан чукур узгартиришлар амалга оширилмокда. Буларнинг натижаси уларок, саноатда юксак технологияга асосланган ва истикболли тармокларнинг, чунончи, машинасозлик, ёкилки-энергетика, кимё ва енгил саноат кабиларнинг хиссаси ортиб бормокда. Шунингдек, республика учун тамомила янги булган автомобилсозлик саноати вужудга келтирилди. Хорижий инвестицияларни жалб этиш йули билан самолётсозлик, радиоэлектроника ва электроника сохаларини ривожлантиришга катта эътибор берилмокда. Енгил ва озик-овкат саноати учун асбоб-ускуналар, кишлок хужалиги учун кичик механизация воситалари ишлаб чикаришни таъминловчи бошка истикболли тармоклар ва халк истеъмоли моллари ишлаб чикариш сохаларини ривожлантириш борасида изчил чора-тадбирлар амалга оширилмокда.

  • ехнологияни ривожлантиришни хам тацозо этади. Технологик хавфсизлик иктисодиётда мукаммал технологик жараённи уз ичига олган, ички ва ташки бозорда ракобатбардош тайёр махсулот ишлаб чикариш, миллий ва хорижий замонавий технологиялардан, интеллектуал ва илмий-техникавий салохиятдан тулик ва самарали фойдаланиш асосида таъминланади. Узбекистон учун технологик хавфсизликни таъминлаш мухимдир. Чунки республикамизга собик тоталитар тузумдан мурт, заиф, бирёклама ривожланган, асосан, хом ашё ва оралик махсулотлар ишлаб чикаришга йуналтирилган иктисодиёт мерос булиб колган эди. Пахтанинг 95 фоизи кайта ишланмасдан республикадан ташкарига олиб кетилар эди. Табиийки, собик мустабид тузум даврининг 50 йили мобайнида енгил саноатнинг умумий тармок; ишлаб чикариш хажмидаги улуши 54 фоиздан 37 фоизгача, озик-овкат саноати улуши 30 фоиздан 14 фоизгача, яъни икки баробар камайишига сабаб булган. Шунга кура, ёкилги, кора ва рангли металлургия каби хом ашё ишлаб чикарувчи тармокларнинг улуши эса кескин усди. Машинасозлик саноати тармоклари пахта комплексига буйсундирилган булиб, унинг улуши атиги 16% ни ташкил этади6. Бу, албатта, республика иктисодиётини марказга, боища собик иттифокдош республикаларга боглик ва тобе булиб колишига олиб келди. Айникса, технологик жихатдан миллий иктисодиётимиз импортга тобе килиб куйилган эди. Бу эса мустакилликни мустахкамлашда технологик хавфсизликни таъминлашнинг ута зарурлигидан далолат беради. Бунинг учун республикамизда иктисодиётни модернизация килиш ва таркибий жихатдан чукур узгартиришлар амалга оширилмокда. Буларнинг натижаси уларок, саноатда юксак технологияга асосланган ва истикболли тармокларнинг, чунончи, машинасозлик, ёкилки-энергетика, кимё ва енгил саноат кабиларнинг хиссаси ортиб бормокда. Шунингдек, республика учун тамомила янги булган автомобилсозлик саноати вужудга келтирилди. Хорижий инвестицияларни жалб этиш йули билан самолётсозлик, радиоэлектроника ва электроника сохаларини ривожлантиришга катта эътибор берилмокда. Енгил ва озик-овкат саноати учун асбоб-ускуналар, кишлок хужалиги учун кичик механизация воситалари ишлаб чикаришни таъминловчи бошка истикболли тармоклар ва халк истеъмоли моллари ишлаб чикариш сохаларини ривожлантириш борасида изчил чора-тадбирлар амалга оширилмокда.

Download 201.51 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling