Иқтисодий хавфсизликнинг мохияти ва уни таъминлашнинг ахамияти Мустақил иш


Иктисодий хавфсизликнинг моҳияти ва таркибий элементлари


Download 201.51 Kb.
bet4/7
Sana30.04.2023
Hajmi201.51 Kb.
#1412101
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
иктисодий хавфсизликнинг мохияти ва уни таъминлашнинг ахамияти

Иктисодий хавфсизликнинг моҳияти ва таркибий элементлари

  • Таъкидланганидек, миллий хавфсизликнинг мух,им таркибий к;исми, уни таъминлашнинг энг мух,им шарти ёки омили, курсаткичи иктисодий хавфсизлик х;исобланади. «Ик,тисодий хавфсизлик» тушунчасида энг умумий тарзда мамлакатнинг моддий ва номоддий, кайта тикланадиган ва тикланмайдиган иктисодий салохияти акс этади. «Иктисодий хавфсизлик» тушунчасининг мазмуни илмий адабиётда турлича талкин килинади Вир гурух, олимлар мазкур тушунча мазмунини мамлакатнинг етарли мудофаа салохдятини, давлат сиёсатининг ижтимоий йуналтирилганини, миллий манфаатларни химоя килишни кафолатлашга кодир булган иктисодиёт ва хркимият институтларининг ах^оли сифатида таърифлайди10. Шунингдек, у хокимият инсти'гутларининг ик;тисодиётни ривожлантиришга каратилган, миллий манфаатларни хдмоя килиш ва руёбга чикариш хам да жамиятнинг ижтимоий-сиёсий баркарорлигини таъминлаш механизмларини яратишга кодирлиги ва тайёрлиги деб хам талкин килинади11. Иккинчи гурух олимлар мазкур тушунчани халкнинг мустакил равишда ташки кучларнинг аралашувисиз ва тазйищисиз иктисодий тараккиёт йули ва шаклларини узи белгилаб олишига имкон берадиган х,олат сифатида тавсифлайди

Учинчи гурух; олимлар «иктисодий хавфсизлик» тушунчасини иктисодиётнинг ижтимоий эхтиёжларни самарали кондиришга кодирлиги деб таърифлайди13. Туртинчи гурух олимлар эса мазкур тушунчани иктисодиётнинг баркарор ривожланишининг мух,им шарти, бу сохада шахе, жамият ва давлатнинг энг мухим манфаатларининг ички ва ташки тахдидлардан химояланиши деб тавсифлайди. Уларнинг фикрича, иктисодий хавфсизликни таъминлаш - шахе, жамият ва давлат мавжудлиги ва уларнинг изчил ривожланишига имкон яратадиган талаб-эхтиёжларнинг кондирилиши демакдир14. Таникли рус иктисодчиси Л.ИАбалкин ушбу тушунча мохиятини очиб берувчи уч омилга эътибор каратган:

  • Учинчи гурух; олимлар «иктисодий хавфсизлик» тушунчасини иктисодиётнинг ижтимоий эхтиёжларни самарали кондиришга кодирлиги деб таърифлайди13. Туртинчи гурух олимлар эса мазкур тушунчани иктисодиётнинг баркарор ривожланишининг мух,им шарти, бу сохада шахе, жамият ва давлатнинг энг мухим манфаатларининг ички ва ташки тахдидлардан химояланиши деб тавсифлайди. Уларнинг фикрича, иктисодий хавфсизликни таъминлаш - шахе, жамият ва давлат мавжудлиги ва уларнинг изчил ривожланишига имкон яратадиган талаб-эхтиёжларнинг кондирилиши демакдир14. Таникли рус иктисодчиси Л.ИАбалкин ушбу тушунча мохиятини очиб берувчи уч омилга эътибор каратган:
  • 1. Иктисодий мустакиллик. Хрзирги жахон хужалиги шароитида иктисодий мустакиллик абсолют характерга эга эмас, чунки халкаро мехнат таксимоти миллий иктисодиётларни бир-бирига узаро боглик кцлиб куяди. Бундай жараёнда иктисодий мустакиллик давлатнинг иктисодий захиралар устидан назорат урната олиш имкониятини, жахон савдосида, кооперация алокаларида, илмий-техника ютукларини айирбошлашда тенг иштирок этишни ва рак;обатбардошликни таъминлайдиган ишлаб чикариш, самарадорлик ва сифат даражасига эришишни англатади;
  • 2. Миллий иктисодиётнинг баркарорлиги. Бу омил шаклидан катьий назар, мулкчиликнинг химоя килиниши, тадбиркорлик фаоллиги учун барча шарт-шароит ва кафолатларнинг яратилишини, мамлакатдаги вазиятнинг ёмонлашувига, бекарорликка олиб келадиган холатларнинг жиловланишини (яъни иктисодиётдаги криминал тузилмаларга карши кураш, даромадларнинг таксимланишидаги жиддий фарк, табакаланишнинг келиб чикиши, ижтимоий зиддиятларнинг кескинлашиб кетишига йул куймаслик) тацозо этади;
  • 3. Уз-узидан ривожланишга ва тараккий этишга кодирлиги. Бу эса инвестициялар ва инновация учун кулай мухитнинг яратилиши, ишлаб чшларишнинг мунтазам модернизациялашуви, янгиланиши ва такомиллашиб бориши хамда ходимларнинг билим, касб-малака, умумий маданий даражасининг усиб бориши миллий иктисодиёт баркарорлигининг зарур шартига айланишини ифодалайди

Download 201.51 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling