Итлар орасида суяк синишларини таркалиши ва уларни консерватив даволаш

Suyak sinishlari 

 

 

Tug’ma 

 

Orttirilgan 

                                                                                                         

Raxit 

 

Yopiq 

 

Ochiq 

 

 

 

 

Остеомаляция 

Қисман 

синишлар 

а) Ёрилиш 

б) Дарз кетиш 

в) Тиқилган 

г) Суяк усти пардаси  тагида 

д) Тешик 

а) Кўндаланг 

б) Қия 

в) Узунасига 

г) Спирал 

д) Тишсимон 

е) Киргизилган 

ж) Парчаланган 

з) Мажақланган 

и) Узилган 

Тўлиқ 

синишлар 

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

---

 

43

Suyak sinishlari kelib chiqishi ikkiga bo’linadi: tug’ma va orttirilgan. 

Tug’ma,  ya’ni  qorin  tomonidan  beriladigan  kuchli  ta’surotlar  tufayli  yoki 

bachadonning kuchli qisqarishlari natijasida kelib chiqadi. Bunga yordam beruvchi 

omillar  ya’ni  homilaning rivojlanish davridagi  yetishmovchiliklar osteomalyasiya, 

raxit va boshqalar. 

Orttirilgan  suyak  sinishlari  tug’ish  jarayonida  va  postnatal  bo’lib,  bunga 

travmatik,  patologik,  o’z-o’zidan  va  fiziologik  bo’lishi  mumkin  (qarilik 

osteoparezi, bug’ozlik, ko’p sut berish va noto’g’ri oziqlanish). 

Suyak  sinishlari  xarakteriga  qarab  ochiq  va  yopiq  bo’lib,  ochiq  suyak 

sinishlari  ancha  xavfli.  Bir  vaqtning  o’zida  bir  necha  suyaklarning  sinishi  ko’p 

suyak sinishlari deyiladi. 

Sinishlar  joylashishiga  qarab  yassi,  naysimon  va  yumaloq  suyaklar 

sinishlariga bo’linadi. Naysimon suyaklarda sinishlar epifizar, diafizar va metafizar 

deb farqlanadi. Suyaklar sinish darajasiga qarab to’liq va to’liqsiz bo’ladi. 

 

Suyak  sinishlar  mayda  hayvonlarda  keng  tarqalgan  patologiya  bo’lib 

hisoblanadi.  Itlarda  suyak  sinishlari  asosan  tashqi  muhitdan  kuchli  mexanik 

ta’surotdan  kelib  chiqadi.  Singan  suyaklarni  davolash  ancha  murakkab  bo’lib, 

hamma  vaqt  ham  kutiladigan  natijani  olish  imkoniyati  bo’lmaydi.  Shuning  uchun 

singan  suyaklarni  davolaganda  quyidagilarga  e’tibor  berish  lozim:  qaysi  suyak 

singan, sinish turi (ochiq, yopiq), hayvonning ahvoli, klinik belgilari. Itlarni singan 

suyaklarini  davolash  ikki  xil  usul  bilan  olib  boriladi:  konservativ  va  xirurgik. 

Konservativ  usulda  asosan  shikali  va  gipsli  bog’lamlardan  foydalaniladi.  Gipsli 

bog’lamlarni  qo’yish  vaqtida  uni  afzallik  va  kamchilik  tarafini  inobatga  olish 

kerak. 

 

Gipsli bog’lamlarning afzalliklari: 

 

1.  Immobilizasiya  uchun  ishlatiladigan  boshqa  narsalardan  gips  sezilarli 

arzon. 

 

2.  Gipsli  bog’lamlar  issiqni  yaxshi  o’tkazadi.  Uni  paypaslaganda  ayrim 

joylarda  issiqlik  ko’tarilganini  aniqlash  mumkin.  Bu  yumshoq  to’qimalarda 

yallig’lanish boshlanganligi to’g’risida ma’lumot olsa bo’ladi. 

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

---

 

44

 

3. Gips gigroskopik, namlikni o’ziga  yaxshi tortib oladi.  Agar operasiyadan 

keyin  yoki  shikastlanish  natijasida  jarohatdan  ekssudat  ajratilsa,  u  gipsga  yaxshi 

so’riladi va bog’lamda dog’ sifatida ko’rinadi. 

 

Gipsli bog’lamlarning kamchiliklari: 

 

1. Gipsli bog’lamning kamchiliklaridan biri uning hajmi. 

 

2.  Gipsli  bog’lamni  yana  bir  kamchiligi  bu  ning  gigroskopligi.  Gips 

namlikdan qo’rqadi, chunki uning ta’sirida parchalanadi. 

 

3. Issiqni o’tkazishi bilan bir qatorda u past haroratni ham o’tkazadi. 

 

4. Vaqti o’tib gips eskirib, ushalib ketadi. 

 

5. Gipsli bog’lamning tagida terini o’zgarishi seziladi. 

 

6.  Qattiq  qo’yilgan  bog’lamda  shish  hosil  bo’ladi,  kuchsiz  qo’yilgan 

bog’lam shish kamaysa tushib ketadi. 

 

7.  Qon  aylanishining  buzilishi  natijasida  gipsli  bog’lam  qo’yilgan  joyda 

muskullarni 

atrofiyaga 

uchrashini, 

pay 

va 

bo’g’imlar 

kontrakturasini 

rivojlanganligini aniqlash mumkin.