Ызбекистон Республикаси Олий ва Ырта махсус Таълим Вазирлиги

Yuqori chastotali titrlash.

Yuqori chastotali titrlash usuli ham eritmaning elektr o’tkazuvchanligini o’lchashga asoslangan bo’lib, analiz qilinadigan eritma yuqori chastotali tebranish konturiga (elektr maydoniga) qo’yiladi. Bunda tokning chastotasi megogerc va bir necha ligogercga teng bo’ladi. Elektr maydoniga joylashtirilgan eritmadagi ionlar kichik chastotada tebranadi. Chastota amplitudasi oshirilganda ionlarning tebranishi kamayadi, ohirida ionlar harakat qilmaydi. Ayni vaqtda yuqori chastota molekulalarni deformaciyalab, deformacion qutblanish hosil qiladi. Qutblangan molekulalar yuqori chastotali o’zgaruvchan tok maydonida harakat qila boshlaydi, natijada orentacion qutblanishni hosil qiladi. Qutblanishning har ikkalasi eritmadagi ionlarni siljishiga olib keladi, natijada eritmada qisqa muddatli tok paydo bo’ladi. Molekulani qutblanishi eritmaning elektr o’tkazuvchanligini, dielektrik va magnit kirituvchanlik hususiyatini o’zgartiradi.
Yuqori chastotali titrlash asboblarining sxemasi konduktometrik (quyi chastotali) titrlash asboblari sxemasidan farq qilib, analiz qilinadigan eritma yacheykasi kondensator plastinkalari orasida ёki induktiv galtak ichida joylashtiriladi (3 - chizma).

3. 
   chizma. Yacheykalar: a) kondensatorli ёki S - siғimli, S-yachey ka.
   

v) induktiv ёki L - yacheyka.

Asbob korsatkichi
Yuqori chastotali titrlashda elektrodlar eritmaga tushirilmaydi. Yuqori chastotali titrlashda asbobning asosiy qismi yuєori chastotali tebranish generatori Hisoblanadi. Generatorning tebranish chastotasi titrlash egri chiziғining ko’rinishiga kuchli ta`sir qiladi. (4 - chizma)

Titrlash hajmi, V,

3. 
   chizma. Asbob ko’rsatgichini titrant hajmiga boғliqligi
   

Chizmadan ko’rinayaptiki ekvivalent nuqta chastota 25-30mc. dan katta bo’lganda aniq topiladi. Yuqori chastotali titrlash usulining quyi chastotali (konduktometrik) va potensiometrik titrlashga nisbatan sezgirligi katta. Bundan tashqari yuqori chastotali titrlash bir necha afzalliklarga ega: elektrodlar eritmaga tushirilmaydi, rangli, quyuq smola, emulsiya, zaharli suv, organik erituvchilar muhitida ham analizni olib borish mumkin.
Yuqori chastotali titrlash usulida neytrallanish, cho’ktirish, kompleks hosil qilish va oksidlanish-qaytarilish reakciyalaridan foydalanish mumkin.
Yuqori chastotali titrlash usulining kamchiligi asboblarining murakkab tuzilganligi, yacheyka doimiyligini saqlab turish qiyinligida.

4.