Ызбекистон Республикаси Олий ва Ырта махсус Таълим Вазирлиги

Ekvivalent elektr o’tkazuvchanlik. Qalinligi 1 sm va unga tushirilgan elektrodlarning sirt yuzasi 1 sm² teng bo’lgan 1 g-ekv elektrolit saqlagan eritmaning elektr o’tkazuvchanligiga ekvivalent elektr o’tkazuvchanlik deyiladi

sm² /g-ekv) va u quyidagi formula bilan Hisoblanadi:

_{  Н} 1000 _;
С

  Н V

bunda, C - elektrolitning konsentratsiyasi, g-ekv,
V - 1 g-ekv erigan modda saqlagan eritmaning, sm³ dagi hajmi.
Ion (kation, anion) larning 1 sek-da tashigan tok miqdori (kulonda) quyidagi formula bilan Hisoblanadi:


J  ^{  C  E} SF _  _ 
1000 l
elektrolitning dissociaciyalanish darajasi E - elektrodlar orasidagi potensiallar farqi, V
₊ + _- - potensial 1 V bo’lganda kation va anionlarning 1 sm masofani o’tishdagi absolyut harakat tezligi
F - Faradey soni, 96500 kulon.
Om qonuniga muvofiq W = J/E, bunda elektr o’tkazuvchanlik:


W  ^{  C  S} F _  _ 
1000 l
Umuman, S = 1sm² , l = 1 sm bo’lganda aniqlangan elektr o’tkazuvchanlik W, solishtirma elektr o’tkazuvchanlikni H ifodalaydi.
H  ^{  C} F _  _ 
1000
Ekvivalent elektr o’tkazuvchanlik  = HV, V=1000/C ekanligini bilgan

holda:

kelib chiqadi.

  F_  _ 

Ionlarning absolyut tezligi juda kichik bo’lganligi sababli, F marta katta bo’lgan qiymat-ionlarning harakatchanligidan (₊ + _-) (21-jadval 287 bet.) foydalanamiz:
H  ^{  C} _  _ 
1000
 =  (₊ + _-) ёki  =   ⁰
 = 1 bolganda, ⁰ = ₊⁰ + _-⁰
Shunday qilib, (chegara) cheksiz suyultirilgan eritmaning ekvivalent elektr o’tkazuvchanligi suyultirilgan eritma (chegara) ekvivalent elektr

o’tkazuvchanliklarning yiғindisiga ёki cheksiz suyultirilgan eritmadagi kation va anionlar harakatchanliklarning (21-jadval) yiғindisiga teng. Bu Kolraush tomonidan ta`riflangan additivlik (ionlar harakatining mustaqillik) qonuni deyiladi. Elektr o’tkazuvchanlikning qiymati eritma konsentratsiyasi, harorat , erigan modda va erituvchi tabiatiga boғliq.

2.