J. Midning ramziy interaktsionizm nazariyasi Reja
Download 46.94 Kb.
|
J.Midning ramziy interaktsionizm nazariyasi
J.Midning ramziy interaktsionizm nazariyasi Reja: Kirish
2. D. Xomans va P. Blauning ijtimoiy almashinuv nazariyasi 3. Jorj Herbert Meadning ramziy interaktsionizmi. 4.Xulosa 5.Foydalanilgan adabiyotlar Kirish. Ijtimoiy o’zaro ta’sir va uning turlari. Ijtimoiy aloqalar va o’zaro ta’sirlar Ijtimoiy aloqa Ijtimoiy aloqalar- bu odamlarning ijtimoiy harakatlar orqali amalga oshirilgan, boshqa odamlarga e’tibor qaratish, sherikdan tegishli javob kutish bilan amalga oshiriladigan qaramligi. M.Veber ijtimoiy harakatning quyidagi turlarini aniqladi: 1) maqsadli oqilona harakat - odamning o’z maqsadi va unga erishish vositalari, boshqalarning reaktsiyasini hisobga olgan holda aniq tasavvuri. Ratsionallik odatda muvaffaqiyatga qaratilgan; 2) qadr-qimmatli-ratsional harakat iymon orqali amalga oshiriladi; 3) affektiv harakat ongsiz holatda, hissiy darajada sodir bo’ladi; 4) an’anaviy harakat – odat, inersiya. T.Parsons nazariyasida ijtimoiy harakat quyidagi elementlar ajratiladigan tizim sifatida qaraladi: aktyor; ob’ekt (harakat yo’naltirilgan shaxs yoki jamoa); harakatning maqsadi; harakat tartibi; harakat natijasi (ob’ektning reaktsiyasi). Sotsiologiyada quyidagilar navlari ijtimoiy aloqalar: ijtimoiy aloqa va ijtimoiy aloqalar. Agar odamlar o’rtasidagi aloqa yuzaki bo’lsa va muloqot mavzusi osongina boshqa odam bilan almashtirilishi mumkin bo’lsa, ular ijtimoiy aloqa haqida gapirishadi. Ijtimoiy o’zaro ta’sir (o’zaro ta’sir), o’z navbatida, shaxslarning bir-biriga muntazam tizimli ta’sirini nazarda tutadi, buning natijasida jamiyat ichida yoki uning elementlari o’rtasida yangi ijtimoiy aloqalar yangilanadi va yaratiladi. Ijtimoiy o’zaro ta’sir kamida ikkita sub’ektni o’z ichiga oladi, ular interaktivlar deb ataladi. Ularning interaktiv harakatlari, albatta, bir-biriga qaratilgan bo’lishi kerak, uning maqsadi sherikning ma’lum bir javobini uyg’otishdir. O’zaro ta’sir quyidagi turlarda bo’lishi mumkin: - bilan bog’liq turli xil modifikatsiyalar bilan bevosita (shaxslararo). ijtimoiy pozitsiya sub’ekt1lar va ularning ijtimoiy rollari; - bilvosita (vositachilar orqali) - ishtirokchilar o’rtasida rollarni taqsimlashni, kelishilgan me’yorlarning mavjudligini, ushbu o’zaro ta’sirni tartibga soluvchi qadriyatlar tizimini o’z ichiga oladi. Ijtimoiy o’zaro ta’sirni tasniflash mumkin: Ishtirokchi sub’ektlar soni bo’yicha: ikki tomonlama, ko’p tomonlama; Kontaktlar turi: birdam yoki antagonistik; Tashkilot darajasi: uyushgan yoki uyushmagan; Baholashning tabiati: hissiy, irodali yoki intellektual; Daraja: shaxslararo, guruh, ijtimoiy. Ijtimoiy o’zaro ta’sir nazariyalari(o’zaro ta’sirlar) asosan Amerika sotsiologik tafakkuri doirasida rivojlandi, unda utilitarizm, pragmatizm va bixeviorizm g’oyalari kuchli edi. Bixevioristik "rag’batlantirish-javob" tamoyiliga keng sotsiologik ma’no berildi. Rag’batlantirish va reaktsiya inson harakati va o’zaro ta’siri nuqtai nazaridan ko’rib chiqila boshlandi, chunki bir kishi (yoki guruh) boshqasiga harakat qilib, ikkinchisidan ma’lum bir ijobiy reaktsiyani kutadi. Ushbu yo’nalishning klassik nazariyalari "ko’zgu o’zini", ramziy interaksionizm va "almashinuv nazariyasi" nazariyalarini o’z ichiga oladi. "O’z-o’zini oyna" tushunchasi: Ijtimoiylashuv jarayonida individual ongni jamoaviy ongga aylantirish ijtimoiy me’yorlarni o’zlashtirish va o’z shaxsiyatini boshqalar tomonidan idrok etish pozitsiyasidan qayta baholash bilan sodir bo’ladi, ya’ni. amalga oshirildi; bajarildi intuitiv "o’z-o’zini idrok etish" dan "ijtimoiy tuyg’ularga" o’tish. Inson boshqa odamga xuddi maxsus oynaga qaragandek qaraydi va unda o’z aksini ko’radi. Bundan tashqari, bu aks ettirish har doim ham mos kelmaydi o’z bahosi odam. Ijtimoiylashtirish, Ch.Kulining fikricha, baholash va o’z-o’zini hurmat qilishni uyg’unlashtirish zarurati, "individual Men"ning "jamoaviy I" ga aylanishini anglatadi. Simvolik interaksionizm nazariyalari. Simvolik interaksionizm (lotincha interaction — oʻzaro taʼsir) sotsiologiyada ijtimoiy oʻzaro taʼsirlarni asosan ularning ramziy mazmunida tahlil qilishga qaratilgan yoʻnalishdir. Simvolik interaktsionizm vakillari G.Blumer, J.Mid, A.Rouz, G.Stoun, A.Straus va boshqalar. Meade Jorj Gerbert(1863-1931) - amerikalik psixolog, sotsiolog, faylasuf, ramziy interaktsionizm nazariyasini yaratuvchisi, shaxsni ijtimoiy mahsulot sifatida ko’rib chiqadi, rol o’zaro ta’sirida uning shakllanishi mexanizmini ochadi. Rollar muayyan vaziyatda shaxsning to’g’ri xatti-harakati uchun chegaralarni belgilaydi. Rollarning o’zaro ta’sirida tashqi ijtimoiy nazoratning o’zini o’zi boshqarishga aylanishini va inson "men"ining shakllanishini ta’minlaydigan boshqasining rolini qabul qilish zarur. Midning fikricha, inson harakatining asosiy xususiyati ramzlardan foydalanishdir. Olim ikki shakl yoki ikki bosqichni ajratadi ijtimoiy harakat: imo-ishoralar va ramziy vositachilik orqali muloqot qilish. Download 46.94 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling