Jahon bankining “Biznes yuritish” hisoboti

Mustaqil ishi reja: Mamlakatlarning iqtisodiy va ijtimoiy sohalardagi faoliyati Iqtisodiy va ijtimoiy sohada ustuvor xalqaro reytinglar Oʻzbekistonda iqtisodiy

Surxondaryo viloyati Termiz Davlat pedagogika instituti Matematika va informatika fakulteti Fizika va astronomiya yo`nalishi 103-guruh talabasi Daminova Rayhonaning tarix fanidan “Iqtisodiy va ijtimoiy sohadagi ustuvor xalqaro reytinglar va ularga o`zbekistonning integratsiyalashuvi” mavzusida tayyorlagan MUSTAQIL ISHI

Reja:

• 
  1. Mamlakatlarning iqtisodiy va ijtimoiy sohalardagi faoliyati
  
• 
  2. Iqtisodiy va ijtimoiy sohada ustuvor xalqaro reytinglar
  
• 
  3.Oʻzbekistonda iqtisodiy va ijtimoiy sohada ustuvor xalqaro reytinglar
  

Mamlakatlarning iqtisodiy va ijtimoiy sohalardagi faoliyatini baholovchi bir qancha xalqaro reytinglar mavjud. Eng mashhurlari qatoriga quyidagilar kiradi:

• 
  1. Jahon bankining “Biznes yuritish” hisoboti: Bu hisobot mamlakatlarni biznes yuritish qulayligiga qarab tartiblaydi. O‘zbekiston so‘nggi yillarda sezilarli yaxshilanishlarga erishdi va reytingda yuqoriga ko‘tarildi.
  

2. Global raqobatbardoshlik indeksi (GCI): Jahon iqtisodiy forumi tomonidan e'lon qilingan GCI mamlakatlarning raqobatbardoshligini o'lchaydi. O‘zbekiston raqobatbardoshligini oshirish va xorijiy investitsiyalarni jalb qilish bo‘yicha choralar ko‘rmoqda.

• 
  2. Global raqobatbardoshlik indeksi (GCI): Jahon iqtisodiy forumi tomonidan e'lon qilingan GCI mamlakatlarning raqobatbardoshligini o'lchaydi. O‘zbekiston raqobatbardoshligini oshirish va xorijiy investitsiyalarni jalb qilish bo‘yicha choralar ko‘rmoqda.
  

3. Inson taraqqiyoti indeksi : Birlashgan Millatlar Tashkiloti Taraqqiyot Dasturi tomonidan e'lon qilingan Inson taraqqiyoti indeksi ta'lim, sog'liqni saqlash va daromad kabi omillar asosida mamlakatning inson rivojlanishini o'lchaydi. O‘zbekiston o‘zining Inson taraqqiyoti indeksi reytingini yaxshilashda muvaffaqiyatga erishmoqda.

O‘zbekiston ushbu xalqaro reytingga kirish uchun faol ish olib bormoqda. Hukumat ishbilarmonlik muhitini yaxshilash, xorijiy investitsiyalarni jalb etish va ijtimoiy rivojlanishni kuchaytirish maqsadida turli islohotlarni amalga oshirdi. Bu sa’y-harakatlar natijasida so‘nggi yillarda mamlakat reytingida ijobiy o‘zgarishlar bo‘ldi.

Iqtisodiy va ijtimoiy sohada ustuvor xalqaro reytinglar "Ease of Doing Business" (Ishlar osonlashtirishining soddaligi) va "Human Development Index" (Insan rivojlantirish indeksi) kabi ko`rsatkichlar orqali o`lchaydilar.

"Ishlar osonlashtirishining soddaligi" reytingi iqtisodiy faoliyatni osonlashtirishga qaratilgan tartibni namoyon qiladi. Bu reyting O`zbekistonning iqtisodiy faoliyatning qulayliklarini, korporativ boshqaruvni, investitsiyalarni va tovarlarni sotishni qiymatlantiradi.

O`zbekistonning ishlar osonlashtirishning soddaligi reytingida O`zbekiston 2021 yilida 202 ta yerda joylashgan 190 davlat ichida 69-o`rinda joylashgan. Bu ushbu reytingni oshirish uchun O`zbekistonning korporatsiyaviy hujjatlarning nazorati, investitsiyalar va iqtisodiy faoliyat qilish jarayonlarini soddalashtirishga yo`naltirish lozim.

"Insan rivojlantirish indeksi" reytingi esa mamlakatning ijtimoiy rivojlanish darajasini o`lchaydi. Bu reytingda O`zbekistonning o`rta darajali mamlakatlar guruhiga kirishining namoyon qilish uchun hayot sifatini, malaka siyosatini, boylik, o`zaro ishonch va janubiy belgilarga e`tibor qaratiladi. O`zbekistonning insan rivojlantirish indeksi reytingida o`rta darajali mamlakatlar orasida sa'nashimish.

O`zbekistonning integratsiyalashuvi esa mamlakatning iqtisodiy va ijtimoiy sohada boshqaruvlarning dunyoviy standartlarga moslashuvini bildiradi. O`zbekiston integ