Jahon tarixi va arxeologiya

5-Mavzu: Eneolit davri arxeologiyasi (2 soat)
Reja:

1. 
   Eneolit davri xronologiyasi, tavsifi va o'rganilishi.
   
2. 
   Eneolit madaniyatining rivojlanish bosqichlari.
   
3. 
   Qurilish va me'morchilik.
   
4. 
   Kulolchilikning mukammallashuvi.
   
5. 
   Eneolit davri san'ati.
   

Eneolit davri tavsifi. Dastlabki metall - misga ishlov berishning boshlanishi insoniyat ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy taraqqiyoti burilishidagi omil sifatida. Mesopotamiyada shahar-davlatlarning shakllanishi. Eron eneolit davrida (Sialk va Suza kompleksi) Afg’oniston eneolit davrida (Mundigak). O’rta Osiyoning eneolit davri madaniyatlari (Anov-Nomozgoh, Sarazm). Manzilgohlar, qurilish va me‘morchilik. Hunarmandchilik taraqqiyoti (kulolchilik va metall). Haykalchalar. Kavkaz ortining eneolit davri madaniyatlari. Karpatoldi (Moldova, Ruminiya va G’arbiy Ukraina) hududida Tripole madaniyati va uning bosqichlari. Manzilgohlar va uy-joylar. Dehqonchilik va chorvachilik. Kulolchilik. Tosh qurollar. Metallarga ishlov berishning rivojlanishi. Tasviriy san‘at. G’oyaviy qarashlarning namoyon bo’lishi. Eneolit davri janubiy va shimoliy hududlari qabilalari madaniy-iqtisodiy taraqqiyotining notekisligi. Yevrosiyo dashtlarida Maykop, Drevneyam va Afanasev madaniyatlari.

Adabiyotlar:
1. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – T., 2008.
2. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q. – T., 1998.
3. Annayev T., Tilovov B., Xudoyberdiyev Sh. Boysun arxeologik yodgorliklari. – T., 1999.
4. Jo’raqulov M., Isomiddinov M. O’rta Osiyo kulolchiligi tarixidan. – Samarqand, 1999.
5. Isomiddinov M.H. Sopolga bitilgan tarix. – T., 1993.
6. Kabirov J., Sagdullayev A. O'rta Osiyo arxeologiyasi. – Т., 1990.
7. Sagdullayev A. Qadimgi O’rta Osiyo tarixi. – T., 2004.
8. Авдусин Д.А. Основы археологии. – М., 1989.
9. Исаков А.И. Саразм. – Душанбе, 1991.
10. Мартынов А.И. Археология СССР. – М., 1973.
11. Массон В.М. Первые цивилизации. – Л., 1961.
12. Массон В.М. Средняя Азия и Древний Восток. – М.-Л., Наука, 1964.
13. Массон В.М. Страна тысячи городов. – М., Наука, 1966.
14. Сарианиди В.И., Кошеленко Г.А. За барханами – прошлое. – М., 1966.
15. Сарианиди В.И. Тайны исчезнувшего искусства Каракумов. – М., Наука, 1967.
16. Сарианиди В.И. Древности страны Маргуша. – Ашхабад, 1990.
17. Энеолит СССР. Энеолит Средней Азии. – М., 1982.