Jahon tarixi va arxeologiya

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI


OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI
“Tasdiqlayman”
Tarix fakulteti dekani
______ dots. B.Saidov
28 avgust 2009 yil

TARIX FAKULTETI

5220200 YO’NALISHI BO’YICHA

“JAHON TARIXI VA ARXEOLOGIYA” KAFEDRASI

FANI BO’YICHA

QARSHI – 2009

Tuzuvchi: t.f.n. N.N. Rajabova

Ishchi dasturi “Jahon tarixi va arxeologiya” kafedrasi yig’ilishida (bayonnoma № 1, 29 avgust 2009 y.) hamda Tarix fakulteti uslubiy komissiyasi tomonidan ko’rib chiqilib, o’quv jarayonida foydalanishga tavsiya etilgan.

Kafedra mudiri: dots. O.Bo’riyev

ARXEOLOGIYA ASOSLARI fanidan o'quv dasturi
5220200 - Tarix yo'nalishi 1-kurs (kunduzgi) 1-semestr


Jami: 74 soat
Ma'ruza: 30 soat
Seminar: 44 soat

t/r	Mavzular	Ma'ruza	Seminar
1.	Arxeologiya asoslari faniga kirish	2 soat	2 soat
2.	Paleolit davri arxeologiyasi	4 soat	6 soat
3.	Mezolit davri arxeologiyasi	2 soat	2 soat
4.	Neolit davri arxeologiyasi	2 soat	2 soat
5.	Eneolit davri arxeologiyasi	2 soat	4 soat
6.	Bronza davri arxeologiyasi	4 soat	6 soat
7.	Temir davri arxeologiyasi	4 soat	6 soat
8.	Antik davr arxeologiyasi	4 soat	4 soat
9.	Ilk o'rta asrlar davri arxeologiyasi	2 soat	4 soat
10.	Rivojlangan o'rta asrlar davri arxeologiyasi	2 soat	6 soat
11.	So'nggi o'rta asrlar davri arxeologik yodgorliklari	2 soat	2 soat
	Jami	30 soat	44 soat

Muqaddima


Tarixni yoritishda va o'rganishda arxeologlar olib borgan tadqiqot ishlarining ahamiyati juda kattadir. So'nggi yillar ichida jahonning, jumladan O'rta Osiyoning turli hududlarida ko'plab arxeologik kashfiyotlar qilinib, muhim ma'lumotlar to'plandi. Olimlar tomonidan topib tekshirilgan bu yangi ashyolar eng qadimgi va o'rta asrlar tarixi haqidagi bilimlarni kengaytiradi. Mazkur manba va ashyolar jahon tarixining qadimgi davr siyosiy-iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy jarayonlari haqida to'laroq tasavvurlar hosil qilish imkonini beradi.
Jahonda ibtidoiy odamlar tarqalishi jarayonidan boshlab, xalqlarning tarixida turli xil murakkab voqealar sodir bo'lgan. Ular ibtidoiy to'da davri, ibtidoiy xo'jaliklari va mehnat qurollari, urug'chilik tuzumining vujudga kelishi, xo'jalikning ishlab chiqarish shakllariga o'tilishi, binokorlik va hunarmandchilikning rivojlanishi, ishlab chiqarishda metallning ishlatila boshlanishi, ilk shaharlar va davlatlarning tashkil topishi, antik davri, o'rta asrlar me'morchiligi va moddiy madaniyatining rivojlanishi bilan birga boshqa ko'pdan-ko'p voqealar bilan bog'liq.
Talabalar jahonning qadimgi tarixini o'rganishda qimmatli arxeologik manbalarga e'tibor berishlari lozim. O'rta Osiyo, jumladan O’zbekistonda tekshirilgan barcha turdagi arxeologik yodgorliklar va ularda topilgan moddiy manbalar, insoniyat toshdan yasagan oddiy qo'pol cho'qmordan boshlab, uzluksiz mehnat natijasida yuksak madaniyat darajasiga yetib kelishining asosiy qonuniyatlarini ochib beradilar.
Ushbu kursning asosiy maqsadi - tariximizning muhim voqealarini o'rganishda arxeologik manbalarni ahamiyatini ko'satish, O'rta Osiyo, jumladan O'zbekiston hududida yashab o'tgan ibtidoiy odamlar, qadimgi qabilalar va xalqlarning tarixini va madaniy taraqqiyotidagi o'ziga xos tomonlari va xususiyatlarini ko'rsatib berishdir.
Mazkur kurs arxeolog va tarixchi mutaxassislarni tayyorlashda katta ahamiyatga ega.