Jahonning global iqtisodiy muammolari


Download 4.38 Mb.
bet2/3
Sana03.12.2023
Hajmi4.38 Mb.
#1800702
1   2   3
Bog'liq
Iqtisodiyot nazariyasi, mustaqil ish

Qashshoqlik va milliardlab odamlarning baxtsizligi XXI asrda insoniyatning global muammolaridan biri bo'lib qolmoqda. 1992 yilda, qarorga binoan Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh assambleyasi1993 yildan beri muntazam ravishda 17 oktyabrda nishonlanadigan Xalqaro qashshoqlikka qarshi kurash kunini ta'sis etdi. Ushbu berilgan grafikka asoslanib, so’nggi yillarda qashshoqlik darajasi kamayganini ko’rishimiz mumkin. Lekin shunday bo’lsada vaziyat yomonligicha qolmoqda.


Qashshoqlik

Oziq-ovqat muammosi dunyoda haligacha juda dolzarb. Zamonaviy dunyoda ochlik ko'lami haqida ilmiy va publitsistik adabiyotlarning katta miqdori yozilgan, ammo bu muammoning saqlanib qolishi siyosatchilar, jamoat arboblari, sotsiologlar va jurnalistlarni unga qayta-qayta qaytishga majbur qiladi. Zamonaviy dunyoda muntazam ovqatlanmaydigan odamlarning umumiy soni qariyb milliard kishini tashkil qiladi. BMT hisobotiga ko'ra, kamida 852 million odam ochlikdan aziyat chekmoqda. Zamonaviy dunyoda 1,2 milliarddan ortiq odam yoki dunyo aholisining qariyb beshdan bir qismi kuniga bir AQSh dollaridan kam yashaydi. Hozirgi kunda dunyoda bolalar o'limining 54 foizida noto'g'ri ovqatlanish aybdor. Bunday xulosalar Sog’likni saqlash jahon tashkiloti mutaxassislari tomonidan chiqarilgan. Ochlikning asosiy sababi nafaqat uchinchi dunyo mamlakatlarida odamlar normal ovqatlanish uchun kerakli miqdordagi pulni olmasliklari, balki tabiiy sharoit ham ularga samarali shug'ullanishga imkon bermasligidir. Kam ovqatlanish va ochlikning ko'p qismi tropik Afrikada joylashgan. Aynan shu mintaqa zamonaviy dunyoda ochlik markaziga aylangan.


Oziq-ovqat muammosi
uchinchi dunyo mamlakatlari-XX asrning ikkinchi yarmining siyosiy atamasi, sovuq urushda bevosita ishtirok etmagan mustaqil davlatlarni anglatadi. Keyinchalik, bu atama rivojlanish darajasida zaif mamlakatlarga nisbatan qo'llanila boshlandi
*

Bundan tashqari, Afrikada och odamlar soni ko'payish tendentsiyasiga ega, bu tug'ilishning ko'payishi bilan bevosita bog'liq. Dunyoda tug'ilishning eng yuqori darajasi Niger, Mali, Burkina -Faso, Liberiya, Syerra -Leone, Uganda, Kongo Demokratik Respublikasi va Afrikaning boshqa bir qancha davlatlarida qayd etilgan. Bu mamlakatlarning barchasi hatto uchinchi emas, balki to'rtinchi dunyoga tegishli ekanligi aniq, unda tadqiqotchilar iqtisodiy jihatdan kam rivojlangan va qashshoq davlatlarni o'z ichiga oladi. Oziq -ovqat muammosi Shimoliy -Sharqiy Afrikada, birinchi navbatda Somalida juda jiddiy. Bu erda doimiy qurg'oqchilik millionlab odamlarni omon qolish yoqasiga qo'ydi. Ammo nafaqat Afrikani "och qit'a" sifatida ko'rish mumkin. Janubiy va Janubi -Sharqiy Osiyo mamlakatlarida - Nepal, Bangladesh, Hindiston, Indoneziya, Pokistonda millionlab odamlar muntazam ravishda to'yib ovqatlanmaydilar va och qoladilar. Bundan tashqari, tug'ilish darajasi juda yuqori bo’lgan, o'sha Hindiston, mintaqaviy kuch va nisbatan iqtisodiy jihatdan rivojlangan davlat hisoblansa -da, ochlar muammosini hal qila olmaydi. Buning sabablari - aholi sonining juda ko'pligi, ishsizlikning yuqori darajasi, shuningdek, ma'lumotsiz millionlab odamlarning borligi.


Oziq-ovqat muammosi
Chronically ochlikdan qiynalayotgan va o’lgan insonlar(2006-2020)
2023

Download 4.38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling