Javob. Bank marketing siyosatida reklamaning roli?

3. Bank mijozlarining tarkibi va ularga tavsif.
Har qanday holatda mijoz – nafaqat bank xizmatlaridan foydalanuvchi, balki unga xaq to'lovchi shaxsdir. Yuridik jihatdan har qanday shaxs bank mijozi bo'lishi uchun:bankda hisob raqami ochishi, yokbankka muayyan topshiriq topshirishi, yoi ki ,bankdan maslahatlar (konsultatsiya) olishi mumkin.
Bank mijozlari tasnifi:
Huquqiy maqomiga ko'ra: yuridik va jismoniy shaxslar.
Real mavjudligiga ko'ra: haqiqatda mavjud (bank bilan ish munosabatlariga kirishgan mijozlar) va salohiyatli (kelajakda bank xizmatidan foydalanishi mumkin bo'lgan mijozlar).
Hajmiga ko'ra: yirik, o'rta va kichik mijozlar.
Bank xizmatidan foydalanishning davomiyligiga Shu o'rinda “ideal mijoz” tushunchasiga ta'rif berish lozim:
U – yirik miqdordagi mablag'ni uzoq muddatga, talab qilmasdan bankda qoldiradigan mijoz;Bankning mijozlari bilan o'zaro munsabatlari tamoyillari:
Bankning mijozlari bilan o'zaro munsabatlari tamoyillari:
O'zaromanfaatdorlik tamoyili: bitim ishtirokchilarining real imkoniyatlari asosida imtiyozlar va yengilliklar berish.
To'lov tamoyili: bank ham, mijoz ham ushbu tamoyilga to'liq amal qilishlari lozim. Chunki, har biri o'zining xizmatiga haq olishga harakat qiladi. Masalan, bank kredit berishi yoki maslahat berishi, shuningdek, depozitga mijozning pul qo'yishi, bularning har biri ma'lum haq evaziga amalga oshiriladi.
Oqilona faoliyat tamoyili: bank xizmatlaridan foydalangan mijoz ssuda foizini to'laganda zarar ko'rmasdan, balki o'z kapitali aylanmasini uzuluksizligi va tezlashishini ta'minlashi kerak.Likvidlilikni ta'minlash tamoyili: o'zaro munosabatga kirishgan bank to'lov vositalari orqali mijozining likvidliligini ta'minlashi shart.O'zaro majburiyatlarni olish tamoyili: qarama – qarshi tomonlar manfaatlarini hisobga olgan holda kelishilgan shartlarni bajarish.
Ishonchli munosabatga kirishish tamoyili: kelishilgan shartlarni bajarishda xar ikkala tomon bir-birdan ko'ngli to'q bo'lishi shart.Mas'uliyatlilik tamoyili: kelishilgan shartlarni bajarish mas'uliyatini olish.Aralashmaslik tamoyili: bank va mijoz bir-birining har kunlik ish faoliyatiga aralashmasligi kerak.
Hamkorlik munosabatlari tamoyili: Mijoz, hududiy joylashuvidan qat'iy nazar, hohlagan bankini tanlaydi; shuningdek, har qanday bank o'zi hohlagan mijozig axizmat ko'rsatadi.Differentsiiyalanganlik tamoyili: mijozlar talabiga ko'ra munosabatlarni individuallashtirishga, har bir mijozning spetsifik xususiyatlaridan kelib chiqishga harakat qilishlari lozim.
Mijozning huquqi va majburiyatlari.
Bank qonunchiligida mijozlar quyidagi huquqlarga egadirlar:
bankda hisobraqam ochish;
bankka joylashtirgan mablag'larini qaytarib olish;
bankning kengashida qatnashish va sh.k.
Hisob-kitob-kassa xizmati ko'rsatish uchun hisobraqam ochish.
Omillari:
huquqiy asos;
o'z hohishiga ko'ra;
tomonlarning o'zaro qizikishlarining uyg'unligi;
shartlarning kelishilganligi.
Mijozlar bozorida 5 ta segment ajratiladi:
Birinchidan, ular ko'chmas mulk bilan operatsiyalar olib boruvchi yoki shaxsiy mulk egalari hisoblangan yuridik va jismoniy shaxslardir;
Ikkinchidan, korporatsiyalar;
Uchinchidan, instituttsional bozor, ya'ni bank-korrespondentlar;
To'rtinchidan, boshqaruv bozori. U g'aznani federal organlar va regional boshqaruvlar, shu joy boshqaruv organlarini o'z ichiga oladi.
Beshinchidan, trast xizmatlari bo'yicha bankning mijolari hisoblangan yurik va jismoniy shaxslar.
Hozirgi ko'nda geografik, demografik, psixomadaniy va xulqiy segmentatsiya ishlatiladi. Korxonalar bozorini segmentatsiyalashda korxonaning kattaligi faoliyat sohasi, ishlovchilar soni, raxbar darajasi yoki saviyasi, talab xarakteri (birlamchi yoki ikkilamchg) hisobga olinadi.
Geografik segmentatsiya birligi sifatida davlatlar, katta geografik maydonlar, iqtisodiy rayonlar, davlatning boshqaruv (administrativ) birliklari, shaharlar va qishloqlar, shaharlarning mikrorayonlari ishtirok etishi mumkin.
Demografik segmentatsiya jismoniy shaxslar bozori bilan bog'liq. Bu segmentatsiya aholini ijtimoiy-professional bo'linishga asoslangan (ishchilar, xizmatchilar, va boshqalar) Bank maksimal darajada jamg'armalarni jalb qilish va kreditlarni yaxshiroq joylashtirish uchun o'zini o'iziqtirgan aholi guruxini tanlaydi va u bilan ishlaydi. Demografik segmentatsiya rivojlangan qimatli qog'ozlar bozorida katta ahamiyatga ega, cho'nki bu sharoitda tijorat banklarining asosiy jamg'aruvchilar bo'lib aholi hisoblanadi. Yeshi bo'yicha mijozlarning quyidagi guruxlari ajratiladi:
15-20 yoshdagilar. Bu talabalar, birinchi marta ishlayotgan shaxslar, nikox kurmokchi bo'lgan insonlardir. Ularga pul o'tkazmalari bo'yicha xizmatlar, qisqa muddatli ssudalar,qo'yilmalarning nisbatan sodda shakllari, turizm bilan bog'liq bo'lgan bank xizmatlari zarur.
Yakinda oila kurgan yoshlar (25-30 yosh). Ular uy sotib olishlari, uzoq foydalanadigan iste'mol tovarlarini sotib olishlari lozim. Mazkur gurux er-xotin kushma bank hisobrakamini ochishga, tovarlarni sotib olish uchun kredit kartochkasiga, qayta tiklanuvchi kreditning turli shakllariga extiyoj bildiradilar. Ular ko'proq qo'yilmalarning maqsadli turlaridan va oilani moliyaviy ximoyalash xizmatlaridan foydalanishadi.
30-45 yoshdagi mijozlar. Ularning birinchi navbatdagi maqsadlari - yashash sharoitlarini yaxshilash, bolalariga ta'lim berish. Ular istmol kreditlaridan foydalandilar. Moliyalashtirish, ta'lim, qo'yilmalarni investitsiyalash, solikka solish, sug'urta masalalari bo'yicha maslaxatga extiyoj sezadilar.
Katta yoshdagi shaxslar. Ular yigilgan kapitalga egalar va uning to'la butligi va haqikiy barqaror foydani ta'minlashga intiladilar. Mazkur bank mijozlari yirik qoldiklarni bank hisobrakamlarida saklaydilar. Yuqori darajali shaxsiy xizmat ko'rsatishni (moliyaviy maslaxat, kapitalni tasarruf etishda yordam va xk) tyalab qiladilar.
Tijorat korxonalari savdo oborotining hajmi bo'yicha ma'lum xizmatlarga extiyoj bildirishlari mumkin:
1) Birinchi navbatda, bu kichik firmalar ( cheklangan moliyaviy imkoniyatlarga ega bo'lgan oilaviy korxonalar). Ular uchun ma'muriy apparatning yo'qligi xarakterlidir. Faoliyat doirasi xududiy jixatdan katta emas. Ular uchun bank shaxsiy xizmat ko'rsatish va kuchmas mulkni boshqarish bo'yicha rejalarni, maxsus boshlangich ssudalarni, iste'mol tovarlarini kreditga olishni, xayotni sug'urtalashni, pullarni o'tkazish bo'yicha va xujjatlarni buxgalterlik rasmiylashtirish bo'yicha xizmatlarni taklif qiladi.
O'rtacha firmalar. Ular uchun operatsiyalarni kengaytirish uchun uzoq muddatli moliyalash manbalariga extiyoj, buxgalterlik va hisob-kitob ishlarining, shuningdek naqd pullar bilan bog'liq operatsiyalarning kichik bulmaganxajmlari xarakterlidir. Bank Bunday mijozlarga quyidagi xizmatlarni taklif qiladi: to'lov operatsiyalari, kompьyuter xizmatlari, firma xodimlari uchun to'lov kartochkalari, lizing va faktoring operatsiyalari, asosiy kapitalni tuldirish uchuno'rta va uzoq muddatli ssudalar .
Yirik firmalar uchun bozorlarni zabt etish, filiallarning keng tarmog'i, bino-inshoot va uskunalarga kapital qo'yilmalarga yuqori extiyoj, yangi mahsulotlarni doimiy ravishda kiritib borish, ilmiy-tekshiruv ishlariga zarurat, ishlab chiqarishning yuqori ixtisoligi xarakterlidir. Ushbu mijozlarga bank mexnat haqini to'lash bo'yicha, biznes masalalari bo'yicha maslaxatlar, eksport va import bo'yicha xizmatlar, kimatli qog'ozlarni ro'yxatga olish, uzoq muddatli kreditlash kabi xizmatlarni taklif qiladi.