Xalqaro savdoning o‘ziga xos xususiyatlari
Iqtisodiy resurslarning harakatchanligi mamlakatlar o‘rtasida, mamlakat ichidagiga qaraganda ancha past bo‘ladi.
Har bir mamlakat har xil valyutadan foydalanadi.
Xalqaro savdo siyosiy aralashuv va nazoratga mahkum bo‘lib, bu ichki savdoga nisbatan qo‘llaniladigan tadbirlardan tavsifi va darajasi bo‘yicha sezilarli farqlanadi.
Protektsionizm siyosati va fritrederlik siyosati qanday siyosat? Tayanch iboralar: tashqi ta’sir, boj, import, eksport, to’liq erkinlik.
Proteksionizm - tashqi ta’sirdan himoyalash
boj to‘lovlari
import kvotalari
tarifsiz to‘siqlar
eksportni ixtiyoriy cheklash
Fritrederlik - savdoga to‘liq erkinlik berish
tashqi savdoni erkinlashtirish
tarif va kvotalarni qisqartir
milliy iqtisodiyotning ochiqligini yanada kuchaytirish
Tabiiy globallashuv va sun’iy globallashuv. Tayanch iboralar: ijtimoiy-madaniy an’analar yutuqlari, in’ikos etish, dunyo haqida muayyan g‘oyalar, kuch bilan yoki boshqa usullar bilan, inqilobiy jarayon.
- Tabiiy globallashuv – boshqa ijtimoiy-madaniy an’analar yutuqlarining turli ijtimoiy-madaniy an’analar orqali in’ikos etishning tadrijiy jarayoni. Bu idrok asosan ixtiyoriy bo‘lib, muayyan ijtimoiymadaniy an’ananing rivojlanish darajasiga, uning boshqa ijtimoiymadaniy an’analarning ma’lum yutuqlarini o‘rganish va amalda qo‘llashga intilishiga bog‘liq.
- Sun’iy globallashuv bu – dunyo haqida muayyan g‘oyalarni kuch bilan yoki boshqa usullar (aldash, ishontirish, sotib olish va boshqalar) bilan singdirishga urinishdir. Shu bilan birga, sun’iy globallashuv iqtisodiy, siyosiy qadriyat dunyoqarash tushunchalarini majburiy joriy etish bilan bog‘liq ekan, bu ko‘proq inqilobiy jarayondir. Sun’iy globallashuv muayyan mamlakat, din yoki siyosiy g‘oya da’volarini tavsiflaydi. Bunday da’voning paydo bo‘lishi o‘z holicha xosil bo‘lib, dunyoda u yoki bu sohada rivojlangan muvozanatni saqlab qola olmagan mamlakatlar, dinlar va siyosiy g‘oyalarning zaiflashuvini aks ettiradi. Nomutanosiblik sun’iy globallashuvga intilish kuchli bo‘lgan qator yo‘nalishlarning faollashuviga olib keladi;
“Globallashuv” atamasining fanga kirib kelishi. Tayanch iboralar: 1981-yil, amerikalik sotsiolog J.Maklean, 1983 yil, T.Levit, 1985 yil, R.Robertson.
Do'stlaringiz bilan baham: |