Minerallarning sinishi- yuzalarning shakllariga qarab quyidagicha ataladi: a) chig`anoqsimon sinish-sinish yuzasi chig`anoqsimon botiq bo`ladi (kvars, opal, xalsedon); b) tekis sinish-usti tekis bo`lgan sinish (magnetit); v) tikansimon sinish (yuzasi bir tomonga qaragan zirapchalar bilan qoplangan, tolali gips, asbest).
Magnitlik xususiyati - mineralning kompas strelkasiga ta`sir etib, uni normal holatdan burish xususiyati; agar bu xususiyat kuchli bo`lsa, bu mineral kompas tepasida aylantirilganda, kompas srtelkasi ham shu mineral ketidan aylanadi.
Shu jumladan, katta ahamiyatga ega bo`lgan fizik xususiyatlardan ta`mi, elektr tok o`tkazuvchanligi, suvda oson eruvchanligi, qaynashi, qizdirganda yoki qattiq urganda o`ziga xos xid chiqarish, qo`lga yog`lidek sezilishi va boshqalar.
Minerallarning mo’rtligi deb, ularni bosim ta’sirida pichoq uchi bilan sirtiga chizayotgnda uqalanish-maydalanish xususiyatidir.
Minerallarning pachaqlanuvchanligi – tashqi kuch ta’sirida o’z shaklini o’gartirishi, ya’ni plastik deformatsialanishi.
Minerallarning qayshqoqligi – tashqi deformatsiya kuch ta’sirida ta’sirida o’z shaklini o’gartirishi va sssosha kuch ta’siri yo’qolgandan keyin yana asliga qaytib kelishi xususiyati yani elastik deformatsialanishi.
Minerallarning shaffofligi – o’zidan nur o’tkazish xususiyatidir. Xamma vinerallarning yirik kristallari ko’riladigan shafoflik darajasiga qarab uch guruhga bolinadi:
Shafof minerallar; tog’ xrustali, island shpati, topaz va boshqalar;
Yarim shafof – zumrad, sfalerit,kinovar va boshqalar;
Shafof emas minerallar – pirit, magnetit, grafit va boshqalar;
Moos qattiqlik shkalasi 1-jadval
Do'stlaringiz bilan baham: |