Jismoniy Tarbiya 4-mavzu: O’rta masofaga yugurish texnikasini takomillashtirish Reja

Jismoniy tarbiya

7-mavzu: Gandbol sport o’yini haqida

Reja :

1. 
   Gandbol to’g’risida tushuncha
   
2. 
   Texnikasi va taktikasi
   
3. 
   To’plar bilan mashqlar
   
4. 
   Musobaqa qoidalari
   
5. 
   Talabalardan gandbol sport elemetlaridan me’yorini qabul qilish
   

Gandbol (nem. hand - qoʻl, ball -toʻp), qoʻl toʻpi — sport oʻyini. 19-asr oxirida Yevropada paydo boʻlgan. Daniyalik Xalger Nilson ixtiro etgan (1895). G. uchun kattaligi 40x20 m li maydon kerak; ogʻirligi 325—475 g , aylanasi 54—58 sm boʻlgan charm toʻp bilan oʻynaladi. Maydonning ikki tomonida eni 3 m, balandligi 2 m boʻlgan darvozalar oʻrnatiladi. Har bir jamoada 7 yoki 11 oʻyinchi qatnashadi. Oʻyinchi toʻp bilan faqat 3 qadam qoʻyishi va uni qoʻlida 3 sek.gacha tutib turishi mumkin. Oʻyin 2 boʻlimdan iborat boʻlib, erkaklar musobaqasi 1 soat, ayollar musobaqasi 50 min. davom etadi. Xalqaro G. federatsiyasiga (IHF; 1946 yil asos solingan) 106 mamlakat aʼzo. 1972 yildan erkaklar, 1976 yildan ayollar G.i Olimpiya oʻyinlari dasturiga kiritilgan. 1938 yildan erkaklar oʻrtasida, 1956 yildan ayollar oʻrtasida jahon birinchiligi oʻtkaziladi. Oʻzbekistonda G. 1923—24 yillarda paydo boʻlib, birinchi musobaqa 1926 yilda Toshkentda oʻtkazilgan. 1991 yil Oʻzbekiston Respublikasi G. federatsiyasi tuzildi. Respublikaning barcha viloyatlarida G. boʻyicha bolalar sport maktablari, erkaklar, ayollar va bolalar jamoalari bor. 1991 yildan Oʻzbekistan chempionata muntazam oʻtkaziladi. Oʻzbekiston G.chilari terma jamoasi (ayollar) Osiyo chempionatida 4-oʻrinni egalladi va Germaniyada oʻtkazilgan jahon birinchiligi musobaqalarida qatnashdi (1997). Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sport ustozlari F. Abdurahmonov, V. Kaplinskiy, xizmat koʻrsatgan sport ustasi, Olimpiya oʻyinlari va jahon chempioni M. Vasilyev, xalqaro miqyosdagi sport ustasi, jahon chempioni S. Zemlyanova, sport ustalari A. Abzalova, Olga Abdulla va boshqalarning G. rivojlanishida katta hissasi bor.

Hentbol tarixi

XIX asrdan boshlab nemis madaniyati.

Dastlab faqat ayollar ochiq havoda harakat qilardi. 29-da oktyabr 1919-da Berlindagi Oddiy jismoniy tarbiya maktabi professori Karl Schelenz Maks Heiser va Erik König yordami bilan gandbolni aralash va raqobatbardosh sportga aylantirishga harakat qildilar.

Ushbu loyihani yanada kengroq tarqatish uchun u Hentbol maydonidagi mahalliy qoidalar bilan bir qatorda quyidagi mamlakatlarga yuborgan:

– Amerika Qo’shma Shtatlari;
– Irlandiya;
– Italiya;
– Shveytsariya;
– Frantsiya;
(Boshqalar ichida)Uning “loyihasi” bilan biz tan olgan gandbol faqatgina ayol emas, balki erkaklar bilan mashg’ul bo’lib, sportni yanada raqobatbardosh qiladi.Hentbolning otasi (Karl Schelenz) uning nomi bilan nomlanadi, chunki u sobiq Handballni eski Handballda moslashtirar edi, chunki u Evropada mashhur o’yin edi.Karl ishlagan jismoniy tarbiya fakultetida o’z mamlakatlarida sport bilan shug’ullanadigan bilimlarni baham ko’rgan ko’plab chet ellik talabalar bor edi.
Vaqt o’tishi bilan (1920 to 1930) Karl Evropa bo’ylab turli maktablarda Handball bo’yicha dars bera boshladi.